İran’a karşı uygulanan Amerikan ambargosunu delmek, kara para aklamak ve dolandırıcılık suçlarından ABD’de tutuklu yargılanan Reza Zarrab, avukatları aracılığıyla pazartesi günü iddianamenin reddedilmesi için başvuruda bulundu. 15 Avukat, müvekkillerinin finansal faaliyetlerinin ABD yargısının yetki alanına girmediğini savunarak Zarrab’ı 75 yıl hapse mahkum edebilecek iddianamenin bütünüyle reddedilmesini talep etti.
ABD yargısının yetki alanı
Red talebinin ardındaki ana gerekçe ambargo ile ilgili kanunların yalnızca ABD ile ilişkili kişileri ve ABD’den yapılan ihracatı kapsadığı iddiası. İran ile İlgili Mali İşlemler ve Yaptırımlar Yönetmeliği’ne (Iranian Transactions and Sanctions Regulations) atıfta bulunan avukatlar Amerikan vatandaşı olmayan Zarrab’ın faaliyetlerini ABD sınırları dışında gerçekleştirdiği sürece İran ile ticaret yapmasının yasal olduğunu savunuyor. Ödeme zincirinin bir halkasında Amerikan bankalarının dahil olmasının Amerikan ihracatı sayılamayacağını belirtiyorlar. “Hiçbir ABD mahkemesi böylesine karmaşık bir teoriyi kabul etmedi,” diye ekliyorlar.
New York Üniversitesi’nin hukuk bölümü bünyesinde faaliyet gösteren Hukuk ve Güvenlik Merkezi’nin müdürü Zachary Goldman savunma avukatlarına katılmıyor. “Bence yargının yetki alanı tartışmasını başsavcılık kazanacak,” diyor. Para transferinin ABD bankaları üzerinden yapılmış olmasının ABD’de yargılanmak için yeterli olduğunu belirtiyor. “Eğer bu adamın yaptığı tek şey [ABD ile ilişiği olmayan] birisine Amerikan doları dolu bir çanta vermek olsaydı, bunun Amerikan yargısının yetki alanına girmek için yeterli olacağını düşünmüyorum,” diye ekliyor.
Öte yandan, savunma avukatları, Zarrab’ın yabancı ülkelerde, yabancı kişilerle, yabancı bankalar aracılığıyla iş yapmakla suçlandığını belirterek bunu “birinci dereceden bir kovuşturma hadsizliği” olarak nitelendiriyorlar.
New York Güney Bölge Mahkemesi’ne sunulan red talebinin ekinde İran’a yönelik ambargonun delinmesiyle ilgili, 36 benzer davanın bulunduğu bir tablo yer alıyor. Avukatlar, Amerikan vatandaşı olmayan sanıkların suç unsuru kabul edilen ticari faaliyetlerinin ABD sınırları içinde gerçekleştiğine dikkat çekiyor.
Banka dolandırıcılığı iddiası
Savunma makamının dilekçesinde Zarrab’a yöneltilen dört suçlama ayrı ayrı çürütülmeye çalışılıyor. Örneğin, avukatlar banka dolandırıcılığı suçlamasının geçerli olması için müvekkillerinin bir Amerikan bankasını kandırmış veya o bankaya zarar vermeye teşebbüs etmiş olması gerektiğini söylüyor. Başsavcılığın böyle bir iddiasının bulunmadığını belirtiyorlar.
Kara para aklama
15 avukat kara para aklama iddiasının ise ambargoyu delme ve banka dolandırıcılığı ile mükerrer olduğunu vurguluyor. Aynı mali işlemler yüzünden üç suçlamanın birden yapılamayacağını iddia ediyorlar.
ABD’yi dolandırma suçu
Reza Zarrab’a yöneltilen son suçlama ise ABD’yi dolandırmak. Avukatlar iddianamenin reddi için sundukları dilekçede şöyle yazıyor:
“Zarrab’ın bir ABD kurumunu yönetmeliğine uymadığı için dolandırdığı fikri, araç plakasını okunamayacak şekilde takmanın trafik tescil şubesini dolandırmak anlamına geldiğini iddia etmek kadar saçma.”
New York Güney Bölge Başsavcılığı’nın 8 Ağustos’ta avukatların red talebine yazılı olarak karşı çıkması bekleniyor.