Panama skandalının ortaya çıkması ve belgelerin yayınlanmasıyla yolsuzlukla suçlanan ardından parlamentoyu erken seçime çağıran İzlanda Başbakanı Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, talebi reddedilince istifa etti.
Eşinin satın aldığı offshore şirketinde milyonlarca dolar usulsüz yatırımı olduğu gerekçesiyle suçlanan İzlanda Başbakanı, Devlet Başkanı Olafur Ragnar Grimsson’ndan parlamentoyu feshetmesini ve erken seçim kararı almasını talep etmişti. Talebi reddedilen başbakan istifa etti.
Ne olmuştu?
Off-shore finans şirketi Mossack Fonseca'nın 1970`ten günümüze yaptığı yatırımların sızması ile ülkelerinden vergi ve para kaçıranların listesi ortaya döküldü. Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu ICIJ (Center for Public Integrity) Panama Belgeleri'nde yer alan kişi ve şirketlerin tam listesini mayıs başında servis edeceğini duyurdu. Alman "Süddeutsche Zeitung" gazetesi tarafından elde edilen belgelerin ilk kısmı, Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ) tarafından, 80 ülkeden gazetecilerle paylaşıldı. ICIJ, kamuoyuna ifşa edilen belgeleri, vergi cennetlerine bugüne kadar indirilmiş en büyük darbe olarak görüyor. Dokümanlara göre, offshore hesaplarla vergi kaçıranlar arasında 12 devlet lideri ve 143 politikacı olduğu iddia edildi. Panama Belgeleri, Wikileaks'da ortaya çıkan belgelerin bin beşyüz katı. Panamaleaks'te yayımlanan kayıtlarda Türkiye'den de 101 şirketin ve 10 müşterinin yer aldığı iddia edildi. Ayrıca Irish Times'da yer alan bilgilere göre de Türkiye'den 101 şirket ve 10 ismin 'Panama Papers'ta bulunduğu görülüyor.
Belgeler Mossack Fonseca’nın aralarında eski ve görevdeki dünya liderleri ile ünlü isimlerin de bulunduğu bazı kişilerin milyarlarca dolarlık para aklamasına, vergi kaçırmasına ve yaptırımları bertaraf etmesine yardımcı olduğunu gösteriyor.
Belgelerde siyasilerden sanatçılara, iş adamlarından futbol yıldızlarına kadar çok ünlünün adı geçiyor. Panama belgelerinde ilk bilgilere göre altısı halen görevde 12 hükümet ve devlet başkanının adı var.
Rusya lideri Vladimir Putin’e yakın bankalar, şirketler ve arkadaşları offshore şirketlerle 2 milyar dolar akladı. Cumhuriyet'teki habere göre, Bank Rossiya’nın yürüttüğü operasyonda, Putin’in çocukluk arkadaşı çello virtüözü Sergey Roldugin’in milyonlarca dolar kar elde ettiği gözüküyor.Ancak yine aynı belgelerde Roldugin'in şirketinin "Bu şirket kazançların son sahibinin gizliliğini ve kimliğini korumak amacıyla kurulmuş olan bir şirkettir" ifadesi yer alıyor. Kremlin Panama Belgeleri'ni “enformasyon saldırısı” olarak nitelendirdi.
Şeffaflık kampanyalarıyla tanınan Çin Devlet Başkanı Xi Jinpingve Britanya Başbakanı David Cameron’ın bir dönem offshore şirketlerle aile bağları olduğu görülüyor.
Suriye lideri Beşar Esad, Libya'nın eski lideri Muammer Kaddafi ve Mısır'ın eski lideri Hüsnü Mübarek'in aileleriyle yakın çevrelerine ait gizli hesapların bilgileri bulunuyor.
Suudi Kralı, Ukrayna cumhurbaşkanları, Birleşik Arap Emirlikleri, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in çocukları, Pakistan başbakanının offshore şirketleri var.
Firmanın Washington’ın yaptırımlarını delen en az 33 müşterisi var. Birisi Suriye ordusuna uçak yakıtı satıyor.
Türkiye'den 101 şirket
Panamaleaks'te yayımlanan kayıtlarda Türkiye'den de 101 şirketin ve 10 müşterinin yer aldığı iddia edildi. Ayrıca Irish Times'da yer alan bilgilere göre de Türkiye'den 101 şirket ve 10 ismin 'Panama Papers'ta bulunduğu görülüyor.
Avustralya maliyesi ismi gecen 800 vatandaş ve şirket hakkInda sorusturma baslattı.
Messi de listede
Panama belgelerine göre Barcelona'nın Arjantinli yıldızı Lionel Messi ile babası, Mega Star Enterprises isimli offshore firmanın sahipleri. Ayrıca Panama'dan sızan belgeler arasında Michel Platini, Uruguay, İngiltere, Sırbistan, Hollanda, İsveç ve Türkiye'de forma giyen futbolcularla ilgili offshore hesapların da olduğu ortaya çıktı
Sinema oyuncusu Jackie Chan da yolu Panama belgelerinden geçenler arasında.
Salı gününden başlayarak Fransız televizyon kanallarında belgelerin içeriğine dair ayrıntılı belgesel programlar ekrana geleceği bildirildi.
İngiliz The Guardian gazetesinin haberine göre aralarında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in en yakın arkadaşlarından müzisyen viyolonselist Sergi Roldugin’in de bulunduğu çok sayıda ismin, offshore hesaplar üzerinden vergi kaçırdığı iddia edildi.
Panama menşeli bir hukuk firması olan Mossack Fonseca’ya ait 11 milyon sayfadan oluşan kayıtlar “Panama Belgeleri” başlığı ile basına sızdırıldı. İngiliz Guardian gazetesinin haberine göre Mossack Fonseca, aralarında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in en yakın arkadaşlarından ve kızının vaftiz babası olan müzisyen viyolonselist Sergi Roldugin dahil 72 ülkenin eski liderlerinin ve şu anki başkanlarının da bulunduğu müşterilerinin para aklamasına ve vergi kaçırmasına yardımcı oluyor.
Servis edilen belgelerde Putin’in yakın çevresinin inanılmaz seviyede varlıklı hale geldiği belirtilirken, Putin’in bu dosyaların hiçbirinde isminin geçmedi de ifade edildi ve Putin’in ailesinin de bahsedilen paradan yararlandığı tahmin ediliyor.
Yaklaşık 2.6 terabayt boyunta olduğu iddia edilen belgelerin ilk kısmını inceleyen Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu ICIJ’in yöneticisi Gerard Ryle, belgelerin Mosscak Fonseca’nın geçtiğimiz 40 yıl boyunca yaptığı işlemleri gün gün gösterdiğini belirtiyor. Ryle, bu sızıntının offshore sektörüne vurulan şimdiye kadarki en büyük darbe olduğunun altını çiziyor.
Ayrıca iddialara göre belgelerde yaklaşık 210 bin şirket hakkında bilgi veriliyor.
Sızan belgelerde birçok eski liderin yanısıra İzlanda, Pakistan başbakanları ile Ukrayna Cumhurbaşkanı, Suudi Arabistan Kralı'nın ve bazı bakanların isminin olduğu belirtiliyor.
Panama belgeleri önce bir Alman gazetesiyle, ardından 78 ülkeden 107 ayrı medya kuruluşuyla paylaşıldı. Ancak sızdıranın kim olduğu henüz bilinmiyor.
ICIJ'nin bilgilerine göre 'Panama Dosyaları'ında ismi geçen dünya liderleri
'Panama Papers' nedir?
Panama merkezli Mossack Fonseca’ya ait 40 yıllık özel belge ve dokümanların internete sızmasıyla birlikte, offshore hesaplarda paralarını saklayan siyasi liderler, sanatçılar ve birçok ünlü isim deşifre oldu. Ortaya çıkan ve ünlü liderlerin hesaplarını deşifre eden bu belgelere Panama Papers (Panama belgeleri) adı verildi.
Mossack Fonseca bir hukuk firması. Şirketin verdiği hizmetler arasında offshore şirketlere (vergi muafiyetinin olduğu ülkelerde kurulan şirketler) hukuki danışmanlık vermek bulunuyor. Mosscak Fonseca, offshore şirketlere verdiği hizmeti yıllık olarak faturalandırıyor. Şirket aynı zamanda varlık yönetimi de yapıyor.
Mossack Fonseca'nın ticari sicili Panama'da bulunuyor. Ancak şirket uluslararası ölçekte faaliyet gösteriyor. Mossack Fonseca'nın internet sitesinde 42 ülkede toplam 600 kişilik bir ekibin bulunduğu ifade ediliyor. Ayrıca dünyanın farklı yerlerinde satış yetkilileri de (franchise) bulunuyor. Şirket İsviçre, Kıbrıs ve Virgin Adaları gibi 'vergi cenneti' olarak bilinen ülkelerde yoğun faaliyet gösteriyor.
Mossack Fonseca, offshore şirketlere hukuki danışmanlık hizmeti sunan en büyük dördüncü şirket. Bugüne kadar 300 binden fazla şirketi farklı düzeylerde temsil etmiş durumda. Temsil edilen şirketlerin yarısından fazlasıysa vergi cenneti olarak nitelenen ülkelerde kayıtlı şirketler.
Herhangi bir yasayı çiğnemediğini iddia eden şirket, "Hizmetlerimizin istismar edilmesi üzüntü vericidir" dedi.Şirketin kurulduğundan bu yana kara para aklamayla mücadele anlamında tüm yetkililerle işbirliği yaptığını belirten Mossack Fonseca yönetimi, aracıların yaptığı işlemler nedeniyle kendilerinin suçlanamayacağını da savunuyor.
