Ankara, Ekim sonu, Kasım ya da Aralık aylarında yinelenecek bir genel seçimde siyasi partilerin parayı nereden bulacaklarını konuşuyor. Siyasi Partiler Kanunu’nun ‘Devlet Yardımını’ düzenleyen maddesi Siyasi Partiler Kanunu uyarınca, ‘Son milletvekili genel seçimlerine katılma hakkı tanınan ve genel barajı aşmış bulunan siyasi partilere o yılki genel bütçe gelirleri ‘(B) Cetveli’ toplamının 5 binde 2’si oranında mali yardım sağlanıyor, bu oran genel seçim olursa 3 katına çıkıyor’. Buna göre, AKP, CHP ve MHP 2015 yılı için 531 milyon 104 bin lirayı kasalarına koymuştu. HDP de, 7 Haziran seçim sonuçlarına göre Hazine yardımından yararlanmaya hak kazandı. Kulisler, Kasım ya da Aralık ayında yapılacak bir erken seçimde Hazine yardımının nasıl olacağı sorusuna yanıt arıyor.
Hazine yardımı nasıl olabilir? Mümkün mü?
Siyasi partilerin Hazine yardımı alarak seçime gitmelerinin çeşitli yolları var. Buna göre, geçici hükümet iç tüzük 78. Maddesine dayanarak Hazine yardımıyla ilgili bir tasarıyı TBMM’ye getirebilir ya da ya da milletvekillerinden biri aynı konuda kanun teklifi sunabilir. Ancak, bunun Genel Kurul’da yasalaşması için Plan ve Bütçe Komisyonu’nun kurulması gerekiyor. Ayrıca, Meclis çoğunluğu önemli bir faktör. TBMM’de henüz milletvekilleri seçim havasına girmedi. Böyle bir düzenlemeye ne kadar itibar gösterileceği belli değil.
AKP- CHP ve MHP’ye yeniden para verilmesi ‘mükerrer mi’ sayılır?
Kulislerde, AKP, CHP ve MHP’ye yeni bir Hazine yardımı verilmesinin ‘mükerrer’ sayılabileceği ifade ediliyor. Anayasaya aykırılık gündemde.
Plan ve Bütçe Komisyonu ortada yok
TBMM’de Başkanlık Divanının kurulmasına rağmen ihtisas komisyonları oluşmadı. Hazine yardımına ilişkin bir düzenlemenin Meclis’ten nasıl geçirileceği de merak konusu.
Siyasi Partiler Kanunu’nun Hazine yardımına ilişkin maddeleri şöyle:
Devletçe yardım:
EK Madde 1 – (27/6/1984 - 3032/2 md. ile gelen Ek Madde hükmü olup teselsül için numaralandırılmıştır.)
Yüksek Seçim Kurulunca son milletvekili genel seçimlerine katılma hakkı tanınan ve 2839 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 33 üncü maddesindeki genel barajı aşmış bulunan siyasi partilere her yıl Hazineden ödenmek üzere o yılki genel bütçe gelirleri "(B) Cetveli" toplamının beşbinde ikisi oranında ödenek mali yıl için konur. (1)
(Değişik birinci cümle: 12/8/1999 - 4445/21 md.) Bu ödenek, yukarıdaki fıkra gereğince Devlet yardımı yapılacak siyasi partiler arasında, bu partilerin genel seçim sonrasında Yüksek Seçim Kurulunca ilan edilen toplam geçerli oy sayıları ile orantılı olarak bölüştürülmek suretiyle her yıl ödenir. Bu ödemelerin o yılki genel bütçe kanununun yürürlüğe girmesini takiben on gün içinde tamamlanması zorunludur.
(Ek fıkralar: 9/4/1987 - 3349/1 md.):
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle Türkiye Büyük Millet Meclisinde Grubu bulunan Siyasi Partiler yukarıdaki fıkralarda ifade edilen seçimlere katılmamış olsalar bile Devlet yardımından faydalanırlar. Bu miktar 150 000 000 (yüzelli milyon) TL. sından aşağı olamaz. Bu maksatla gerekli ödenek 27/6/1984 tarih ve 3032 sayılı Kanunla konulan Ek Maddede öngörülen sınırlamaya bağlı olmaksızın Maliye ve Gümrük Bakanlığı Bütçesinin yedek ödenek tertibinden karşılanır.
Siyasi Partiler Kanununa 27/6/1984 tarih ve 3032 sayılı Kanunla Eklenen Ek 1 inci maddede yazılı beşbinde bir oranındaki yardım miktarı bu Kanun yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak ilk milletvekili genel seçimi yılı için üç misline çıkartılır. Artırılan miktar bu Kanunun Türkiye Büyük Millet Meclisinde kabul edildiği tarihte Grubu Bulunan Siyasi Partilere milletvekili sayılarına göre taksim edilerek ödenir.
