Dolmabahçe’de yapılan ortak açıklamanın ardından İmralı’da Abdullah Öcalan, HDP heyeti, devlet heyeti ve izleme kurulu temsilcileri en geç iki hafta içinde 10 maddeyi konuşmak için masaya oturacak. HDP - İmralı - Kandil kanadı bu görüşmeleri ‘müzakere’, devlet tarafı ise ‘görüşme’ olarak adlandırıyor.
Hürriyet’ten Okan Konuralp’in haberine göre, masada bu 10 maddenin hayata geçirilmesi konusunda bir mutabakat sağlanırsa Öcalan PKK'yı olağanüstü kongre yapmaya çağıracak.
Peki bu 10 maddeyle Öcalan ve HDP kanadı neyi kastediyor? Hangi adımlar atılırsa 10 madde hayata geçmiş olacak?
İşte yanıtları:
1- Dağdakine siyaset
Demokratik siyasetinin içeriği tartışılmalı: PKK’nın silahlı-silahsız bütün unsurlarının, yeni dönemde siyaset yapabilmesinin önünün açılması kastediliyor. ‘Dağdan iniş ve ovada siyaset’ olarak özetlenen, aralarında genel affın da olduğu düzenlemelerin yapılması bekleniyor. Örgüte üye olmayanların da örgüt üyesi gibi cezalandırılmasını öngören TCK’nın 220’nci ve TCK’nın 314’üncü maddelerinin değiştirilip, hatta yürürlükten kaldırılması hedefleniyor.
2- Özyönetim modeli
Demokratik çözümün ulusal ve yerel boyutlarının tanımlanması: ‘Ulus Devlet’ tanımının, demokratikleşme yoluyla değiştirilmesi, genelde tüm toplumun özelde Kürtlerin temel hak ve özgürlüklerinin güvence altına alınması. AB Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’na atıfla yerelde ‘Demokratik Özerklik’ adı altında özyönetim modellerinin geliştirilmesi.
3- Eşit yurttaşlar
Özgür vatandaşlığın yasal ve demokratik güvenceleri: Anayasa’da yer alan vatandaşlık kavramının değiştirilmesiyle, bireylerin eşit yurttaşlar olarak temel demokratik haklarının güvence altına alınması talep ediyor.
4- Sivil toplum örgütü
Demokratik siyasetin devlet ve toplumla ilişkisi ve bunun kurumsallaşmasına ilişkin başlıklar: PKK çizgisindeki ‘Kürt Siyasi Hareketi’nin öncülük ettiği ve devlet tarafından ‘hukuk dışı’ kabul edilen mevcut tüm siyasi, kültürel ve ekonomik örgütlenmelerin sivil toplum örgütü olarak kabul edilmesinin ve faaliyetlerinin kısıtlanmamasının sağlanması.
5- Bölgesel kalkınma
Çözüm sürecinin sosyo-ekonomik boyutları: Başta koruculuk sistemi ve boşaltılan köyler sorunu olmak üzere yaklaşık 30 yıldır süre gelen çatışma ortamının yarattığı tüm sosyo-ekonomik sorunların giderilmesi. Yerel yönetimlerin ekonomik açıdan da güçlendirilmesi, bölgesel kalkınmanın artırılması...
6- Yeni iç güvenlik
Çözüm sürecinde demokrasi güvenlik ilişkisinin kamu düzeni ve özgürlükleri koruyacak şekilde ele alınması: İç Güvenlik Yasa Tasarısı’nın kabul edilen maddelerinin yeniden el alınması. Ceza, Siyasi Partiler ve benzer kanunlardaki kimi maddelerin yeniden düzenlenmesi. Tutuklulukta en uzun sürenin üç yıl olması, müdafinin dosyayı inceleme yetkisine getirilen sınırlamaların kaldırılması, terör suçlarına özgü infaz uygulaması insan haklarına uygun şekilde düzenlemesi gibi maddeler.
7- Ayrımcılığa son
Kadın, kültür ve ekolojik sorunların yasal çözümleri ve güvenceleri: Kadına yönelik her türlü ayrımcılığın kaldırılması için gerekli yasal düzenlemelerin yapılması, Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Uluslararası Sözleşmesi’nin gerekliliklerinin yerine getirilmesi. Tarihi ve kültürel mirasın korunmasına, kentlerde ve toplum yaşamında ekolojinin bir yaşam biçimi haline getirilmesi.
8- Anadilde hizmet
Kimlik kavramı ve tanınmasına dönük çoğulcu demokratik anlayışın geliştirilmesi: Kimliklerin kendilerini özgürce ifade etmelerinin sağlanması, anadilde hizmet alımını genişletilmesi ve bu hakların Anayasal güvenceye alınması. Anadilde eğitim hakkı taleplerinin karşılanması.
9- ‘Kürt’e güvence
Demokratik cumhuriyet, ortak vatan, milletin demokratik ölçülerle tanımlanması, çoğulcu demokratik sistem içerisinde yasal ve anayasal güvencelere kavuşturulması: Kürt kimliğinin anayasal güvence altına alınması öngörülüyor. Bu noktada ‘Kürt’ kavramsallaştırmasının Anayasa’da doğrudan yer bulmasına gerek görülmüyor. Öcalan’ın “Özgür iradesiyle Türkiye’ye bağlılığını ifade eden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşıdır” önerisinin ya da benzer bir tanımın yapılması yeterli bulunuyor. Bu noktada ‘Türklük’ üzerine şekillenmiş Anayasa’daki vatandaşlık tanımının değiştirilmesi hedefleniyor.
10- Yeni anayasa
Bütün bu demokratik hamleleri içselleştirmeyi hedefleyen yeni bir anayasa: Bütün bunların yeni bir anayasa ile garanti altına alınması amaçlanıyor. Demokratik vatandaşı ve toplulukları ulus-devlete karşı korumayı esas alan toplumsal konsensüsle oluşmuş bir anayasa talebini dile getiriyor.
Mutabakat olmazsa konre yok
İmralı’da bu 10 madde ile ilgili görüşmelerinin nisan ayına kadar tamamlanması ve mutabakata varılması planlanıyor. PKK da olağanüstü kongresini toplamak için müzakerelerin tamamlanmasını bekleyecek.
