Doğuş Grubu tarafından Gezi Parkı eylemleri dosya konusu yapıldığı için yayını sonlandırılan NTV Tarih dergisinin eski kadrosu, yaklaşık bir yıl sonra yeni bir tarih dergisiyle okuyucu karşısında. 1 Haziran'da #Tarih adıyla çıkan derginin kapak konusu, 301 işçinin öldüğü Soma maden faciası.
Ferit Şahenk'in sahibi olduğu Doğuş Grubu bünyesinde çıkarılan NTV Tarih dergisi, Gezi Parkı eylemlerini konu alan ve kapağına sembol "kırmızılı kadın"ı taşıyan Temmuz 2013 sayısı nedeniyle kapatılmıştı. Patronajın kararıyla derginin yayınının sonlanması ardından derginin genel yayın yönetmeni Gürsel Göncü başta olmak üzere pek çok gazetecinin holding ile yolları ayrıldı. Yayın ekibi, hazırlanan ancak basılmayan Gezi Parkı sayısını bir süre geçtikten sonra dijital ortamda okuyucularıyla paylaştı. Aradan yaklaşık bir yıl geçtikten sonra, aynı ekip, Doğuş Grubu'ndan bağımsız olarak #Tarih dergisini çıkardı.
1 Haziran’da çıkan #Tarih'in ilk sayısında kapağa Soma maden katliamı taşındı. Derginin ilk sayısında, ek olarak NTV Tarih'in kapatılmasına neden olan Temmuz, 2013 nüshası da veriliyor.
#Tarih, eski NTV Tarih Yayın Yönetmeni Gürsel Göncü yönetiminde aynı ekip tarafından hazırlandı. Bu kadroya ek olarak yine Gezi Parkı eylemleri sırasında istifa eden eski NTV Program Müdürü Murat Toklucu da derginin yazı işleri müdürlüğünü üstlendi.
#Tarih'in yayıncısı, Gezi Parkı eylemleri sırasında istifa eden eski Doğuş Yayın Grubu CEO’su Cem Aydın’ın büyük ortağı olduğu Stüdyo Yapım oldu. Aydın, Gezi Parkı eylemleri sürerken başta NTV haber kanalı olmak üzere yayın organlarında yeterince yansıtmamakla eleştirilince önce "yaşananların izleyicilerle ilişkileri tazelemek için fırsat olduğunu" söylemiş ancak süreç istifasıyla sonuçlanmıştı.
NTV Tarih'te birlikte mesai yapan ancak Gezi Parkı sürecinde yolları Doğuş Grubu ile yollarını ayıran gazetecilerin birlikte çıkardığı #Tarih dergisinin Soma faciası temalı 1. sayısının kapağı şöyle:
#Tarih dergisinin Soma faciası temalı 1. sayısının içeriği şöyle:
Tam bir sene önce bu günlerde patlak veren Gezi olayları safahatını ve tarihsel boyutlarını ‘Yaşarken Yazılan Tarih’ başlığıyla dergimizin kapağına taşımaya karar vermiştik. Ancak hazırlanan derginin bir ‘yayımlanmayacak son sayı’ olacağını ise ilerleyen haftalarda öğrenmiştik. Şimdi dergimiz #tarih adıyla bağımsız bir şekilde yeni tasarım ve sayfalarla geri dönerken maalesef ki yaşananlar bizi ‘Ölürken Yazılan Tarih’ başlığını seçmeye zorladı.
Haziran sayısından
Yaşarken ölünen kara tarih
İlk sayının özel kapak konusu, Soma’da korkunç ihmaller sonucunda hayatını kaybeden 301 madencinin anısına hazırlandı. Kömür madenciliğinin üzerinde yaşadığımız topraklarda ve dünyada evrimi, kültür ve edebiyata etkisi, geçmişten günümüze kadar gelen geniş bir çerçevede, konunun uzmanları tarafından kaleme kalındı. Dosyanın kapanışıysa Sanayi Devriminin işçiler için en çetin dönemi olan 18. yüzyılda kömür madenlerine dair bir infografiyle yapılıyor.
Büyük keşif: Zerdüştlüğün, anadolu’daki ilk izi bulundu
Amasya, Oluz Höyük’te yapılan kazılarda Zerdüştlüğün Anadolu’daki ilk izlerine ulaşıldı. 2500 yıl öncesinden kalma buluntular, dinin pratiklerini değiştirmeden günümüze kadar bu topraklarda yaşadığını gösteriyor.
‘Mekke’deki mirasın yüzde 95’i yok oldu’
Müslümanların kıblesi, yenileme projesiyle gökdelenlerin, neon ışıkların gölgesinde kaldı. Londra merkezli İslamî Mirası Araştırma Vakfı Başkanı İran el Allavi ile mevcut durumu, verilen hasarı ve atılması gereken adımları konuştuk. Allavi, “Kâbe, Manhattan’a dönüşecek” diyor.
‘Vatan yahut silistre’
Tam 160 yıl önce bugünlerde Avrupa’daki güç dengesini şekillendiren bir savaş devam ediyordu. İkinci yılı devam etmekte olan Kırım Savaşı’nda, Rusların fazla büyümesinden rahatsız olan İngiltere ve Fransa, Osmanlı Devleti’yle ittifak kurmuştu. Savaşın önemli dönemeçlerinden biriyse Rusların Osmanlı ordusu kontrolündeki Silistre kalesine saldırmasıyla alındı. Kale belki kolay hedef görünüyordu, ama Osmanlıların bizim de sayfalarımıza taşıdığımız bir mesajı vardı: Belki ‘hasta adam’dılar ama henüz ölmemişlerdi.
Altan Erkekli 55 yıl sonra doğduğu mahallede
40 senelik tiyatro ve sinema oyuncusu Altan Erkekli, Koşuyolu’nda geçen çocukluğuna geri döndü. Erkekli, doğduğu evin ve çocukken diktiği ağacın önünde 55 yıl önceki fotoğrafını canlandırmak için bisiklet selesine oturdu.
Dünya Kupası’nın kısa siyasi tarihi
Albüm sayfalarında, bu ay içerisinde Brezilya’da başlayacak 20. Dünya Kupası tarihinden özel anlar ve fotoğraflar aktarıyoruz. Futbolun asla futbol olmadığı bir dünyada, dört yılda bir düzenlenen bu turnuvadan günümüzü kalan siyasi enstantaneler özel görsellerle karşınızda.
İngiliz hükümetini sarsan Mandy’nin 4 günlük İstanbul macerası
Tarihin en büyük politik skandallarından biri 1960’larda İngiltere’de yaşandı. İstihbarat, diplomasi ve seksin birbirine karıştığı skandalın başrollerin biri Mandy Rice-Davies adında 19 yaşında bir modeldi. İstanbul’daki gazino sahiplerinin aklına bu güzel kadını şarkıcı yapmak geldi. Ancak Davies’in Türkiye macerası kısa sürdü, ‘ya bizim siyasetçileri de zehirlerse’ diye dört günde sınır dışı edildi.
Oy tamam, ötesi yakında oyveotesi.org
Gezi eylemleri sonrasında kendiliğinden ortaya çıktılar, 33 bin gönüllüyle bir sivil toplum örgütüne dönüştüler. Oy ve Ötesi’nin temellerini KONDA Genel Müdürü Bekir Ağırdır ile görüştük.
25 senelik Türk İcadı: Kutlu Doğum Haftası
Geçtiğimiz Nisan ayında Kutlu Doğum Haftası, 25. defa düzenlendi. Necdet Sakaoğlu, Arap ve Osmanlı kaynaklarından hareketle Hz. Muhammed’in doğum gününü saptamanın neden çok zor olduğunu anlatıyor.
Süleyman Şah Türbesi’nin gerçek hikayesi
‘Cahillikler Tarihi’ sayfalarında Ahmet Kuyaş, Suriye’deki Süleyman Şah Türbesi’nin 1000 yıllık tarihini ve Osmanlı Devleti döneminde anlatılan efsanevi öykünün sebeplerini yazdı.
Fenerbahçe vatan savunmasında
Türkiye ise Dünya Kupası’ndan uzak kalsa da futbol ülke gündeminden hiç düşmedi. Senenin kazananıysa Fenerbahçe oldu. Takımın 19. şampiyonluğunun ardından kulübün ilk tüzüğünün ikinci maddesini ve kurucuların vatan savunmasında üstlendikleri rolü hatırlatıyoruz.
Yapay Zeka insanlığın sonu mu
Nisan ayından itibaren farklı ülkelerde gösterime giren Evrim filmi insanlığın yüzlerce yıllık bambaşka bir korkusunu hatırlatıyor. İnsanın kendine köle olarak ürettiği robotlar, şekillendirdiği yapay zeka, antik Yunan’dan bu yana esasında dünyanın kontrolünü ele geçirmeye en büyük adaylar. En azından bir gün zalim robotlara yenik düşmekten korkanlar için.
Özel ek: Fevkalade nüsha, yaşarken yazılan tarih
Yayınlanmayan derginin maceralı hikayesi de bu sayıyla beraber son buluyor. Temmuz ayının ilk günlerinde internette paylaşılan, aynı yılın sonlarına doğru Metis Yayınları’ndan kitap formatında yayımlanan ‘Yaşarken Yazılan Tarih’ sayısını, nihayet dergi baskısında bu sayımızın eki olarak okurlara sunuyoruz.