35. İstanbul Film Festivali sona erdi

İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından 12. Kez düzenlenen 35. İstanbul Film Festivali, ek seanslarla 18 Nisan Pazartesi günü sona erdi. 11 günde 10 salonda yapılan 501 gösterimde, 25 bölümde 62 ülkeden 223 yönetmenin 187 uzun metrajlı, 10 kısa ve 24 deneysel filminin gösterildiği festivali toplam 90 bini aşkın sinemasever izledi. Festival boyunca gösterimlerinin yanı sıra 6 festival sohbeti, bir sinema dersi, bir atölye, 2 söyleşi ve 2 konserle 11 gün boyunca İstanbul sinemaya doydu.

 

Festivalin Sinema Onur Ödülleri ve Özel Ödülü

Festivalin ödül töreninde Türkiye sinemasına yıllar boyu emek vermiş Yeşilçam’ın “en sevilen kötü kadın” karakterlerini oynayan Suzan Avcı, Vurun Kahpeye’den Vesikalı Yarim’e birçok önemli filmin yapımcılığını üstlenen Şeref Gür, 50 yıllık kariyerinde her nesli güldüren karakter oyuncusu Perran Kutman ile 60 yılı aşan kariyerinde Türkan Şoray, Filiz Akın ve Fatma Girik gibi Yeşilçam’ın en sevilen yıldızlarının sesi olarak hafızalarda yer edinen oyuncu ve seslendirme sanatçısı Jeyan Ayral Tözüm’e İstanbul Film Festivali Sinema Onur Ödülleri takdim edildi. Festivalin başlamasından hemen önce hayatını kaybeden, 200’e yakın filmiyle Yeşilçam’ın en üretken yönetmenlerinden Ülkü Erakalın’ın Sinema Onur Ödülü ise, oğlu Murat Erakalın’a verildi. Törende Jeyan Ayral Tözüm, Şeraffettin Gür, Suzan Avcı, Perran Kutman’a onur ödüllerini Hülya Koçyiğit, Fatoş Güney, Murathan Mungan, Türkan Şoray ve Türker İnanoğlu verdi.

Yönettiği 80’e yakın film, yapımcılığını üstlendiği çok sayıda TV ve sinema filmiyle meslek hayatının 60. yılında sinemamıza katkılarından dolayı Türker İnanoğlu’na özel bir ödül de verildi. Türkiye’de sinemacılığın en önemli isimlerinden biri olan Türker İnanoğlu’na 1999 yılında festivalin Sinema Onur Ödülü verilmişti.

 

Festivalin destekçileri

35. İstanbul Film Festivali, Festival Sponsoru Akbank’ın yanı sıra Tema Sponsorları Anadolu Efes, Sabah Gazetesi, atv, NTV, TLC ve Nescafé Gold’un katkılarıyla gerçekleştirildi. TC Kültür ve Turizm Bakanlığı festivale büyük destek verirken İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Beyoğlu Belediyesi, Beşiktaş Belediyesi,  Kadıköy Belediyesi ve Maltepe Belediyesi de festivale verdiği tanıtım desteğini sürdürdü. 2014 yılında İstanbul Film Festivali konuklarını Renault taşıdı. İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın tüm festivallerine Öncü Sponsor Eczacıbaşı Topluluğu, Resmi İletişim Sponsoru Vodafone Türkiye, Resmi Taşıyıcı DHL WORLDWIDE EXPRESS, konaklama sponsoru The Marmara Collection ile Sigorta Sponsoru Zurich Sigorta, Sağlık Sponsoru Memorial Sağlık Grubu ve Servis Sponsorları GFK, directComm ve AGC destek veriyor.

İstanbul Film Festivali, Groupama özel gösterim sponsorluğunda dokuz yıl önce başlattığı Özel Gösterim: Türk Klasikleri Yeniden bölümünde Türkiye sinemasının önemli yapıtlarından birini daha beyazperdeyle buluşturdu. Türk Klasikleri Yeniden projesi kapsamında bu yıl senaryosunu Yılmaz Güney’in yazdığı, Zeki Ökten’in yönettiği, başrollerini Tarık Akan, Melike Demirağ ve Tuncel Kurtiz’in paylaştığı 1978 yapımı Sürü restore edildi. Atlas Post Production tarafından restore edilen Sürü, Tuncel Kurtiz’in 80. doğum yılı olan 2016’da, yapımından 38 yıl sonra yeniden beyazperdede izleyiciyle buluştu.

 

Festivalde özel bölümler

35. İstanbul Film Festivali Akbank Galaları, Yıllara Meydan Okuyanlar, Dünya Festivallerinden, Genç Ustalar, NTV Belgesel Kuşağı, Mayınlı Bölge, Antidepresan, Çocuk Mönüsü, Geceyarısı Çılgınlığı gibi klasikleşmiş bölümlerinin yanı sıra bu yıla özel bölümlerde de gösterimler gerçekleştirildi.

İstanbul Film Festivali, sinema tarihinin en özgün, en bağımsız ve en yaratıcı yönetmenlerinden Otto Preminger’i, ölümünün 30. yıldönümünde, 10 önemli filminin yer aldığı özel bir bölümle andı. Otto Preminger: Bir Yönetmenin Anatomisi seçkisi için özel daha önce İstanbul Film Festivali’nin birçok özel bölüm ve etkinliğine afiş hazırlayan usta tasarımcı Yurdaer Altıntaş tarafından özel bir afiş de tasarlandı.

Festivalin bu yıl çok ses getiren bir diğer özel bölümü Gömülü Hazineler, Alkan Avcıoğlu'nun küratörlüğünde hazırlandı. Gömülü Hazineler’de sinema tarihinin varlığı az bilinen, yasaklanmış, kaybolmuş, yıllar boyu izleyici karşısına çıkmamış veya literatürde adından hak ettiği kadar bahsedilmemiş 4 filmi gömülü olduğu yerden gün ışığına çıkartarak beyazperdede meraklılarıyla buluştu.

İstanbul Film Festivali, deneysel sinemaya da hak ettiği alanı açmak için bu özel türün başlangıçlarına doğru yol alarak Amerikan avangard sinemasının öncü isimlerinin filmlerini bir araya getirdi. Bu filmler Işığın Peşinde: 70’ler Amerikan Avangard Sineması bölümünde, çekildikleri orijinal formatları olan 16mm kopyalarından, İstanbul Modern Sinema’da izleyicilerle buluştu. Ruhunu müzikle doyuranlar için hazırlanan Musikişinas bölümünde müziği hayatlarının ayrılmaz bir parçası kılanların hikâyelerinin bir araya toplandığı 8 film izleyiciyle buluştu.

 

Festival Bu Yıl İstanbul’un İki Yakasına Yayıldı

İstanbul Film Festivali, bu yıl İstanbul’un iki yakasına da yayılarak 16 ve 17 Nisan’da, programdan bir seçkiyle Sultangazi’de Hoca Ahmet Yesevi Kültür Merkezi ve Maltepe’de Türkan Saylan Kültür Merkezi’nde de gösterimler gerçekleştirdi. Festivalin Ulusal Yarışma’da Altın Lale kazanan filmi Toz Bezi, her iki merkezde de gösterildi.

Başladığından bugüne bağımsız sinemaları destekleyen İstanbul Film Festivali’nin bu yılki gösterimleri Beyoğlu’nda Atlas, Beyoğlu ve Fitaş sinemaları, Akbank Sanat, İtalyan Kültür Merkezi, Ortaköy’de Feriye Sineması, Kadıköy’de Rexx Sineması ve İstanbul Modern Sinema’da gerçekleştirildi.

 

Festivalin konukları

İstanbul Film Festivali, bu yıl da İstanbul’da yurtdışından birçok konk ağırladı. Festivalin açılışından kapanışına kadar geçen 11 günlük süre içinde İstanbul’u oyuncular Tom Vermeir, Stacy Martin, Lior Ashkenazy, Ghalia Benali, Niki Karimi, Oscar’lı yapımcı Ewa Puszczynska, yönetmenler Pablo Agüero, Rodrigo Plá, Philippe Lesage, Mai Masri, Tomasz Wasilewski, Anca Damian, Ciro Guerra, Carlos Hagerman,  Lucile Hadzihalilovic gibi isimler ziyaret etti.

Festivalde yapılan 501 gösterimden 100’ü filmlerin yönetmen, oyuncu, senarist veya yapımcıların katılımıyla gerçekleştirildi. Festivale konuk gelen yönetmen, yapımcı ve oyuncular, gösterimler öncesinde filmlerini izleyicilere sunup, film sonrasında sinemaseverlerin sorularını yanıtladı.

İstanbul Film Festivali’ni izlemek için yurtdışından gelen 250’ye yakın konuğun arasında Sundance, Selanik, Batum, Göteborg, Saraybosna, Belgrad, Torino, Locarno, La Rochelle, Rotterdam, Amsterdam World, Tallinn, Odessa, Karlovy Vary, Les Arcs, Nürnberg gibi uluslararası film festivallerinin temsilcileri de vardı.

 

Yönetmenler anlatıyor

Bu yılın Uluslararası Altın Lale Yarışması, Ulusal Yarışma ve Ulusal Belgesel Yarışması bölümlerinde yer alan filmlerinin yönetmenleriyle özel röportajlar yapıldı. Uluslararası Altın Lale Yarışması bölümünde yer alan yönetmenlerle sinema yazarı Erman Ata Uncu görüşürken, Ulusal Altın Lale ve Ulusal Belgesel Yarışması yönetmenleriyle de Okan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Sinema-TV bölümü öğrencileri işbirliği ile video röportajlar gerçekleştirildi.

 

Festival etkinlikleri

35. İstanbul Film Festivali, film gösterimlerinin yanı sıra panel, söyleşi ve sohbetleri de içeren yoğun bir programla geçti. 11 Nisan Pazartesi akşamı The Marmara Raika Restaurant’ta düzenlenen özel gecede, 35. İstanbul Film Festivali’nin gerçekleştirilmesine yüksek katkıda bulunan kurum ve kuruluşlara birer teşekkür plaketi takdim edildi. Festivalin konukları için düzenlenen ve artık klasikleşen Boğaz’da tekne gezisi bu yıl da gerçekleştirildi.

Festival kapsamında gerçekleştirilen Festival Sohbetleri büyük ilgi gördü. Dünya ve İkizi: Otto Preminger'in Yaşamı ve Yapıtları kitabının yazarı Chris Fujiwara ile sinema yazarı Nil Kural, Boğaziçi Üniversitesi Mithat Alam Film Merkezi'nde bir söyleşi gerçekleştirdi. Söyleşide Preminger'in yapıtları ve sinema anlayışı konuşuldu.

Festivalin Işığın Peşinde seçkisi küratörü Burak Çevik ile küratör/sanat tarihçisi Herb Shellenberger'in, 70'lerin Amerikan avangard sinemasını ele aldıkları İstanbul Modern’deki söyleşide, dönem sanatçıları ve Amerikan sinema/video kültürü, 70'ler sineması, sanatçıların kullandığı form ve fikirler ele alındı. Film eleştirmeni ve senarist Burak Göral, festival kapsamında ebeveynlere yönelik gerçekleştirdiği Çocuklar için Film Seçme Rehberi atölyesinde çocuklar için film seçerken dikkat edilmesi gerekenlere dikkat çekti ve yaş gruplarına göre film tavsiyelerinde bulundu. Uluslararası Altın Lale jüri üyelerinden video sanatçısı Ali Kazma ve bağımsız küratör Mari Spirito Pera Müzesi’nde bir araya gelerek bir söyleşi yaptılar. İkili, oturum boyunca Ali Kazma’nın çalışmaları üzerinden video sanatının dünya ile kurduğu etkileşimi mercek altına aldı.

Türkiye’de tekelleşen film dağıtım sektörü ve bunun sebep olduğu sorunlara ışık tutan Kapalı Gişe: Türkiye’de Tekelleşen Film Dağıtımı adlı belgeselin gösteriminden sonra Beyoğlu Sineması’nda bir panel ve forum yapıldı. Seyircilerin de katılımıyla Cem Erciyes moderatörlüğünde düzenlenen panele belgeseli hazırlayan ekipten yönetmen Kaan Müjdeci ile sinema yazarları Evrim Kaya ve Şenay Aydemir’in yanı sıra yönetmen Onur Ünlü, yapımcılar Serkan Çakarer, Yamaç Okur ve Almanya’dan dağıtımcı Torsten Frehse, yapımcı Funda Alp ve ekonomist Mustafa Sönmez katıldı.

Festivalde Denizdeki Ateş filminin yönetmeni Gianfranco Rosi ile Lampedusa’da Kış filminin yönetmeni Jakob Brossmann, sinema yazarı ve akademisyen Melis Behlil moderatörlüğünde mülteci sorunundan yola çıkarak “Sinema tarihsel dönüşümlere nasıl cevap veriyor?” isimli bir sohbet gerçekleştirdi.

35. İstanbul Film Festivali Sinema Onur Ödülleri’nden birini alan Suzan Avcı, yazar ve şair Murathan Mungan’la bir araya gelerek keyifli bir sohbet gerçekleştirdiler.

Belgesel sinemacılar Necati Sönmez, Can Candan ve Reyan Tuvi, SİYAD Başkanı Tül Akbal’ın moderatörlüğünde yapılan bir panelde fon arayışlarından film yapımına, gösterimden dağıtıma kadar yaşanan sorunlar ve çözüm önerilerini tartıştı ve Türkiye’de belgesel sinemanın durumunu konuştu.

Tuareg müziğinin sınırlarını zorlayan, İçinde Biraz Kırmızı Olan Mavi Renkte Yağmur filminin yıldızı gitarist M’dou Moctar, 2015 sonbaharında çıktığı Avrupa turunda dinleyenlere benzersiz deneyimler yaşattıktan sonra İstanbul Film Festivali işbirliğiyle Salon’u ziyaret etti. Afrika çöllerinin Jimi Hendrix'i, İstanbul Film Festivali ve Bant Mag. işbirliğiyle bir konser verdi.

Festival programında yer alan As I Open My Eyes / Tam Gözlerimi Açarken filminde rol alan, Arap dünyasının en şaşırtıcı seslerinden biri olarak övülen ve Arap halk ezgileriyle geleneksel caz formlarını çağdaş chillout ve klasik Hint müziğiyle harmanlayan Tunuslu şarkıcı Ghalia Benali de festival kapsamında bir konser verdi.

 

Köprüde buluşmalar

İstanbul Film Festivali kapsamında bu yıl on birincisi düzenlenen Köprüde Buluşmalar, yurtdışından ve Türkiye’den yapımcı, yönetmen, senarist ve kurum temsilcilerini bir araya getirip yeni uzun metraj projelerinin ilk uluslararası sunumunun yapılması için olanaklar yaratmaya devam etti. Köprüde Buluşmalar kapsamında bu yıl proje sahipleri Eurimages, Gaumont, Locarno Film Festivali, 4 Proof Film, Tandem Production, Script House, A.S.A.P. Films, Uluslararası Selanik Film Festivali, Kudüs Film Festivali, Saraybosna Film Festivali, Detailfilm, Götebörg Film Festivali, Fidmarseille, OneTwoFilms, House of Netherhorror, Pantaflix, Saraybosna Film Festivali, Bulgaristan Ulusal Film Merkez, CE Media Bulgaristan Masası, Sundance Film Festivali, Fantasia Film Festivali, Film Independent, Global Media Makers, Lava Films, Gamechanger Films, Picture Tree International, Film Center Serbia, BadCrowd, ConceptStudio, Dokufest, Mer Film, Interfilm Production Studio, Uluslararası Venedik Film Festivali, Ramonda Inc., İsveç Film Enstitüsü, Rialto World Sinema Amsterdam, Revolver Amsterdam, Connecting Cottbus, Artviva, Memento Films International, 10:15 Productions, The Story Bay, Level K, Twenty Twenty Visions, Holland Film Meeting, Versatile, The Match Factory, Batum Uluslararası Sanat Filmleri Festivali temsilcileriyle görüşme imkânı buldu.

Köprüde Buluşmaların on birinci yılında ilk kez uluslararası deneyimli eğitmen ve sinemacılar tarafından sinema dersleri ve grup çalışmalarından oluşan senaryo, yapım, pazarlama ve dağıtım konuları üzerine bir eğitim verildi. Bu yıl Köprüde Buluşmalar kapsamında gerçekleştirilen Film Geliştirme Atölyesi’ne 10 proje ve Yapım Aşaması Atölyesi’ne ise 5 film seçildi. Geçtiğimiz yıl başlatılan Komşular platformuyla, bireyler ve kurumların birlikte çalışmaları için zemin hazırlamayı sürdürdü, Film Geliştirme Atölyesi kapsamında düzenlenen bu platforma bu yıl ikinci kez komşu ülkelerden projeler ve sinema profesyonelleri davet edildi.

Köprüde Buluşmalar kapsamında 1 atölye, 2 panel ve 7 sinema dersi,  olmak üzere 10 etkinlik düzenlendi. Festivaller ve Dağıtım üzerine yapılan panellerden, Tür Sineması’na, Film Yapan Kadınlar’dan, Yaratıcı Yapımcılığa ve Sanal Gerçeklikten, Senaryo danışmanlığına kadar birçok farklı konuda etkileşimli bilgiler sunuldu.

 

Festivale uluslararası basından büyük ilgi

Dünya basını her yıl olduğu gibi bu yıl da İstanbul Film Festivali’ne büyük ilgi gösterdi. Festivale yurtdışından ve uluslararası basının Türkiye temsilcilerinden oluşan 70’in üzerinde basın mensubu ve film eleştirmeni katıldı. Festival haberleri, Screen International, Variety, The Hollywood Reporter, Cahiers du Cinema, Cineuropa, Ray, Film International gibi önde gelen sektörel yayınların yanı sıra Amerika’dan The Huffington Post, İngiltere’den The Evening Standard, Almanya’dan Frankfurter Allgemeine Zeitung, Süddeutsche Zeitung, Der Tagesspiegel, Fransa’dan Le Monde, İsviçre’den NZZ, Portekiz’den Correio da Manhã, Mısır’dan Al Ahram gibi saygın gazetelerde yer almaya başladı. Ayrıca Euronews, İtalyan RAI Televizyonu, Yunan ANT1 Televizyonu, Çin Devlet Televizyonu ve Radyosu, Mısır Televizyonu, Alman ARD, WDR Radyoları, Deutschlandradio ve Belgrad Radyosu temsilcileri de İstanbul Film Festivali’ni takip etti.

İstanbul Film Festivali, gelecek yıl yine Nisan ayında İstanbullu sinemaseverle buluşacak.