İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından, Türkiye'nin ilk Kültür Bakanı ve eski İKSV Mütevelliler Kurulu Başkanı Talât Sait Halman anısına başlatılan Talât Sait Halman Çeviri Ödülü'nün 2024 yılı sahibi Ali Volkan Erdemir oldu.
Ali Volkan Erdemir, Kenzaburo Oe'nin Can Yayınları'ndan çıkan Suda Ölüm romanını Japoncadan Türkçeye çevirisiyle, 2024 Talât Sait Halman Çeviri Ödülü'ne layık görüldü.
Erdemir'e ödülü 19 Şubat Salı akşamı Salon İKSV'de düzenlenen bir törende İKSV Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı tarafından sunuldu. Seçici kurul üyelerinin yanı sıra edebiyat dünyasından isimlerin de katıldığı törende, Talât Sait Halman Çeviri Ödülü Seçici Kurul Başkanı Doğan Hızlan da bir konuşma yaptı.
İKSV, 2015 yılında Talât Sait Halman anısına başlattığı bu ödülle, Türkiye'deki nitelikli edebiyat çevirilerini desteklemeyi amaçlıyor. Başkanlığını yazar Doğan Hızlan'ın yaptığı Talât Sait Halman Çeviri Ödülü Seçici Kurulu; yazar, çevirmen ve eleştirmen Sevin Okyay, yazar ve çevirmen Ayşe Sarısayın, yazar ve çevirmen Yiğit Bener ile yazar ve çevirmen Kaya Genç'ten oluşuyor.
"Ödülün onuncu yılını kutluyoruz"
İKSV Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı, törende yaptığı konuşmadaşunları söyledi:
"Bugün, bizim için özel bir törende bir aradayız. Sizlerle birlikte, Talât Sait Halman anısına, kendisinin de büyük emek verdiği çeviri alanında vermeye başladığımız bu ödülün onuncu yılını kutluyoruz. İlk günden bu yana sayın Doğan Hızlan başkanlığında, hayranlık uyandıran bir titizlikle çalışmalarını sürdüren seçici kurulumuz, bu on yıl zarfında ödül için başvuran 320 kitabı itinayla değerlendirdi ve toplamda 14 kitabı ödüllendirdi. Bu ödüllerden biri jüri özel ödülü, ikisi ise Ahmet Cemal En İyi İlk Çeviri Ödülü olarak takdim edildi. Seçici kurul üyelerimize özenli çalışmaları için bir kez daha içten teşekkürlerimi sunuyorum.
Ödülün ilk iki yılında seçici kurulumuzda yer alan, 2017 yılında kaybettiğimiz değerli yazar ve çevirmen Ahmet Cemal'i de saygıyla anıyorum. Bugün bizimle birlikte olduğunuz için siz değerli konuklarımıza, Talât Sait Halman Çeviri Ödülü'ne başvuran tüm çevirmenlere ve hazırladıkları özenli raporlarla seçim sürecine önemli katkılarda bulunan akademisyenlere de İstanbul Kültür Sanat Vakfı adına teşekkür ediyor, ödülü kazanan Sayın Ali Volkan Erdemir'i yürekten kutluyorum."
"Ali Volkan Erdemir, teknik ve estetik açıdan övgüyü hak eden bir metne imza atmıştır"
Talât Sait Halman Çeviri Ödülü'nün Seçici Kurul Başkanı Doğan Hızlan, Ali Volkan Erdemir'e verilen ödülün gerekçesini şu sözlerle açıkladı:
"Ali Volkan Erdemir, çağdaş Japon edebiyatının en önemli yazarlarından, 1994 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülen Kenzaburo Oe'nin 2009 tarihli deneysel romanı Suda Ölüm'ü Türkçeye aktarırken, yıllardır sabır ve ustalıkla sürdürdüğü Japoncadan Türkçeye çeviri pratiğinden damıtılmış, nitelikli bir metne imza atmıştır. Tokyo'da ve Shikoku Adası'nın ormanlarında geçen bu büyüleyici romanda, Oe, babasının suda ölümünü izleyen Kogito Choko'nun adaya dönüş ve babasının gizemli ölümünü açıklayacağına inandığı belgeleri "kırmızı deri bir bavulda" arayış hikâyesini anlatır. Erdemir, görünürde düz ve basit bir anlatıma sahip olan, ancak ilerledikçe yankılar, üst üste binen konuşmalar, sahne performansları ve telefon konuşmalarıyla örülü bu çok katmanlı metnin sunduğu savaş sonrası Japonya panoramasını Türkçeye büyük bir yetkinlikle çevirmiştir. Bu yaratıcı roman, okura Japonya'nın tarihine ve metnin siyasi ve kültürel bağlamına dair iç görüler sunarken, okurun hem bir romanın yazım sürecine hem de kahramanın hatırlama ve hatırlarken yaratma mücadelesine tanıklık etmesini sağlar. Daha önce Haruki Murakami ve Yukio Mishima'dan yaptığı çevirilerle tanıdığımız Erdemir, teknik ve estetik açıdan övgüyü hak eden bir metne imza atmış, Kenzaburo Oe'nin 2023'te ölümünden önce yazdığı sondan ikinci kitabını Türkçeye büyük bir başarıyla çevirmiştir."
"Onu, sadece evrensel insani değerleri savunduğu eserleriyle değil, sahici bir yaşam sürmüş, iyi bir insan örneği olarak da saygıyla anıyoruz"
Çevirmen Ali Volkan Erdemir ise şöyle konuştu:
"Sayın Bülent Eczacıbaşı'nın yönetim kurulu başkanlığını yürüttüğü İstanbul Kültür Sanat Vakfı'na, Sayın Doğan Hızlan'ın başkanlığını üstlendiği Talât Sait Halman Çeviri Ödülü seçici kuruluna teşekkür ederim. Editör arkadaşım sevgili Didem Bayındır'la Oe serüvenimizin ilk kitabı Suda Ölüm oldu, bizi bekleyen uzun çeviri yoldaşlığı için heyecanlıyım. Sadece Oe'nin değil, Japon edebiyatının önemli eserlerini uzun yıllardır Türkçeye kazandıran Can Yayınları'na, bir okurları olarak da, müteşekkirim. Kenzaburo Oe, yaşam terbiyesi görmüş her insan gibi kendi varlığından vazgeçip kendini topluma adamış biri. Bugün onu, sadece evrensel insani değerleri savunduğu eserleriyle değil, sahici bir yaşam sürmüş, iyi bir insan örneği olarak da saygıyla anıyoruz."
|
Ali Volkan Erdemir kimdir?
Öğretim üyesi, çevirmen ve yazar Ali Volkan Erdemir, lisansını Ankara Üniversitesi DTCF Japon Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalında, yüksek lisans ve doktorasını Kyoto Üniversitesinde Karşılaştırmalı Kültür Çalışmaları alanında tamamladı. Japonya'da Türk İmgesinin Oluşumu (2014), Yerleşik Yabancı Pierre Loti (2018) adlı inceleme kitaplarının yanı sıra kurmaca eserler de kaleme aldı ve En Sevilen Japon Masalları (2022) seçkisini hazırladı. Kenzaburo Oe, Yukio Mishima ve Haruki Murakami başta olmak üzere Japon edebiyatının seçkin eserlerini Türkçeye kazandırdı. 2010 yılından beri Erciyes Üniversitesi Japon Dili ve Edebiyatı kürsü başkanlığı görevini yürütüyor. 2010 Yılı Boğaziçi Kitap Fuarı Haiku Yarışması mansiyon ödülü, 2020 Yılı Japonya Dışişleri Bakanı Ödülü, 2023 Yılı Kitap Dergisi Yılın Çeviri Kitabı Ödülü sahibidir.
|
Bugüne kadar Talât Sait Halman Çeviri Ödülü'nü kazanan çevirmenler
Siren İdemen, 2015'te, Georges Perec'in Fransızca aslından çevirdiği eseri Karanlık Dükkân: 124 Rüya ile; Ahmet Arpad, 2016'da, Anna Seghers'in Almanca aslından çevirdiği eseri Transit ile;
Fuat Sevimay, 2017'de, James Joyce'un İngilizce aslından çevirdiği eseri Finnegan Uyanması ile;
Ülker İnce, 2018'de, Alberto Manguel'in İngilizce aslından çevirdiği eseri Dönüş ile;
Gökhan Sarı (Jüri Özel Ödülü), 2018'de, Mark Z. Danielewski'nin İngilizce aslından çevirdiği eseri Yapraklar Evi ile;
Ebru Erbaş, 2019'da, Mathias Enard'ın Fransızca aslından çevirdiği eseri Pusula ile;
Kamil Kayhan Yükseler, 2019'da, Leonid Nikolayevic Andreyev'in Rusça aslından çevirdiği eseri Kızıl Kahkaha ile;
Erdem Kurtuldu, 2020'de, Yan Lianke'nin Çince aslından çevirdiği eseri Günler Aylar Yıllar ile; Süleyman Doğru, 2021'de, Mario Vargas Llosa'nın İspanyolca aslından çevirdiği eseri Dünya Sonu Savaşı ile;
Zafer Ceylan, 2022'de, Taleb Alrefai'nin Arapça aslından çevirdiği eseri Kaptan ile; Regaip Minareci, 2023'te, Jenny Erpenbeck'in Almanca aslından çevirdiği eseri Kairos. ile Talât Sait Halman Çeviri Ödülü'nü daha önce kazanan isimler oldu.
|
Talât Sait Halman kimdir?
1931 yılında İstanbul'da doğan Talât Sait Halman, 1951'de Robert Koleji'ni bitirdikten sonra, yüksek lisansını 1954 yılında Columbia Üniversitesi'nde tamamladı. Otuz yıl ABD'de Columbia, Princeton, Pennsylvania Üniversiteleri'nde öğretim üyeliği yaptı.
10 yıl boyunca New York Üniversitesi'nde profesör ve Yakın Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölüm Başkanı olarak çalıştı. 1998 yılında Bilkent Üniversitesi'nde Türk Edebiyatı Bölümü'nü ve Merkezi'ni kurdu ve yönetti. Bilkent Üniversitesi'nde, İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Dekanı olarak görev yaptı. Türkiye'nin ilk Kültür Bakanı ve ilk Kültür İşleri Büyükelçisi olan Halman, Birleşmiş Milletler'de baş delege yardımcılığı ve ABD PEN Derneği yönetim kurulu üyeliği görevlerini yürüttü.
Dört yıl boyunca UNESCO yönetim kurulu üyeliği yaptı. 2003 yılından itibaren UNICEF Türkiye Milli Komitesi'nin başkanlığını ve 2008 yılında itibaren İKSV Mütevelliler Kurulu başkanlığını, 5 Aralık 2014'teki vefatına dek sürdürdü. Türkçe ve İngilizce telif ve çeviri 75 kitap ile 3000'i aşkın makale, inceleme ve deneme, 5000'in üzerinde şiir çevirisi yayımlayan Halman'ın, klasik ve modern Türk edebiyatının başlıca eserlerinden örneklerin yer aldığı 30 civarında İngilizce kitabı bulunuyor.
Aldığı ödüller arasında Boğaziçi ve Ankara Üniversiteleri'nden onursal doktora, UNESCO Madalyası, Columbia Üniversitesi "Thornton Wilder" Çeviri Armağanı, "ABD'deki En Başarılı Türk Üniversite Öğretim Üyesi Armağanı", TÜBA'nın ve T.C. Dışişleri Bakanlığı'nın Üstün Hizmet Ödülü bulunuyor. Halman ayrıca, Kraliçe Elizabeth tarafından verilen "Sir" unvanı karşılığı olan "Knight Grand Cross, G.B.E. The Most Excellent Order of the British Empire" payesi sahibiydi.
|
