Türk Silahlı Kuvvetleri’nde (TSK) son 10 yıl içerisinde intihar ve şüpheli asker ölümlerinin, şehit sayısını geçtiği vurgulandı.
Türkiye Barolar Birliği ile Türkiye Emekli Astsubaylar Derneği’nin birlikte düzenlediği, ‘TSK’da Mobbing ve İntihar Vakaları Sempozyumu’ sonuç bildirgesi yayınlandı.
Cihan haber ajansının haberine göre, bildirgede son 10 yıl içerisinde intihar sayısı, şehit sayısını geçtiği belirtildi. Son 10 yılda verilen şehit sayısı 818. Rapor edilen bilgilere göre, aynı süre içerisinde kışlalarda 934 asker intihar etti. Yine son 2.5 yıl içerisinde 29 assubay intihar etti. Asker intiharları, 2012 rakamlarına göre sivillerden 2.5 kat fazla.
Ayrıca 2012 yılından beri resmi rakamların açıklanmadığı vurgulandı. Mobing mağduru askerlerin yüzde 42’si hakaretten, yüzde 30’u dayaktan, yüzde 28’i orantısız cezalardan, yüzde 24’ü sağlık hizmeti alamamaktan, yüzde 14’ü aşırı fiziksel aktiviteye zorlanmaktan, yüzde 14’ü tehdit edilmekten, yüzde 7’si rütbeli personelin şahsi işlerine koşturulmaktan, yüzde 7’si uykusuz bırakılmaktan şikâyetçi.
'Acilen alınması gereken önlemler'
Askerin önce insan olduğu göz önünde bulundurularak mobbingin önlenmesi ve mobbingin neden olduğu intiharların tamamen ortadan kaldırılması için acilen alınması gereken önlemler şöyle sıraladı:
- Askeri okullarda mobbing konusunda duyarlılık ve farkındalık yaratmaya yönelik seminer, panel, konferans ve benzeri etkinlikler düzenlenmeli; ayrıca özellikle psikoloji ve insan hakları dersinin müfredata eklenmesi sağlanmalı.
- TSK’daki lider personelin tümüne mobbing konusunda duyarlılık ve farkındalık kazandırılması amacıyla meslek içi eğitim verilmeli.
- Vatan savunmasında kaçınılmaz olan “dayanışma ve omuz omuza mücadele” gereği TSK’de olmaması gereken ayrımcılık ve benzeri istenmeyen tutum ve davranışlar mutlaka önlenmelidir; özellikle asta karşı şiddetin önlenmesine yönelik uygulama esasları yeniden gözden geçirilerek yasal düzenlemeler hazırlanmalı.
- Askeri Ceza Kanunun 117. Maddesine yer alan asta müessir fiil suçunun ve Askeri Ceza Kanunun 111. Maddesinde yer alan hak edilmemiş ve müsaade olunmamış cezayı kasten vermek ve Askeri Ceza Kanunun 110. Maddesin yer alan madunun şikayetnamesini saklamak veya geri aldırmak suçlarında öngörülen cezalar arttırılmalı.
- Şikayet müessesesinin önünde mevcut yasal engeller kaldırılmalı.
- Bunun yanında askeri mahkemelerin acilen bağımsızlığa kavuşturulması gerekmektedir. Bu bağlamda askeri mahkemeler de kışla dışına çıkarılmalı; emir komuta sistemiyle organik bağına da son verilmeli.
- 6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanununda yer alan bir yıl içerisinden 18 puan disiplin cezası verilenlerin TSK’dan ilişkisinin kesilmesi uygulamasına son verilmeli.
- Uyarı, kınama, kısmi sürekli hizmete devam ve benzeri disiplin suçlarına verilecek cezaların yargı denetimine açılması sağlanmalı.
6413 sayılı TSK’ Disiplin Kanunda yer alan ve uygulamada mobbing aracı olarak kullanılabilen ve disiplinsizlik filleri olarak değerlendirilen soyut suç ithamları kanun metninden çıkarılmalı.
