29 Haziran 2024

Türkiye Gri Liste'den çıktı: Şıkıdım şıkıdım ya yüzde 38?...

Yandaşlar, resmi kurumlar ve bazı özel sektör temsilcileri Gri Liste'den çıkma bayramını kutlarken, halk kara kara yüzde 38'i düşünüyor

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek

"Müjdeyi" Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek Singapur'dan veriyor:

"Türkiye Gri Liste'den çıktı."

Bu haberle birlikte, Adalet ile Maliye Bakanlıkları hemen aynı ifadelerle basın açıklaması yapıyor:

"Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde..."

Gri Liste'den çıkmış olmayı yandaşlar allayıp pullayıp duyururken, AKP'ye yakın bazı özel sektör temsilcileri de kararı alkışlarla karşılıyor. Sürpriz değil.

Biraz geriye gitmek şart oldu.

Neden girmiştik?

"- Emlak sektörünü iyi denetleyin.

- Değerli madenlerin ticaretini iyi denetleyin.

- Terörizmin finansmanı ile mücadele edin.

- Kara para aklanmasıyla mücadele edin."

Kısa adı FATF, İngilizce Financial Action Task Force, Türkçesi Mali Eylem Görev Gücü, 1989'da kuruluyor.

Bugün olduğu gibi, 80'li yılların sonunda da, dünyada terör ve kara para aklama faaliyetleri artıyor. O faaliyetlerin ekonomik kaynaklarını kesmek amacıyla bu temel ilkeler kabul ediliyor. Bankacılık hizmetlerinin denetlenmesi dahil.

Türkiye FATF'a Eylül 1991'de üye oluyor, terörün finansmanı ve kara parayla mücadele konusunda söz vermiş oluyor.

FATF genel kurulu yılda üç kez Şubat, Haziran ve Ekim aylarında toplanıyor. Bu ay toplantıya Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek katılıyor.

Gri Liste

FATF kara para ve terörizmin finansmanı ile mücadelede geri kalan bir ülke saptadığında, o ülkeyi "Gri Liste'ye" alıyor.

Yani:

"Mücadele yetersiz, o ülke yüksek risk altında, o ülkeye yatırım yapılmaz."

Gri Liste'ye alınmak uluslararası alanda kötü bir not.

Mücadele etmek o ülkeyi kim yönetiyorsa, elbette o iktidarın sorumluluğunda.

Talihsiz yıllar 2011 ve 2021

Türkiye mücadelede yetersiz kaldığı gerekçesiyle Gri Liste'ye ilk olarak 2011 yılında alınıyor.

Aynı listedeki şu ülkelere bakın...

Bulgaristan, Burkina Faso, Kamerun, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Haiti, Kenya, Mali, Mozambik, Namibya, Senegal, Nijerya, Suriye, Tanzanya, Yemen, Güney Sudan, Arnavutluk, Fas gibi, çoğunun yerini haritada göstermekte zorlanma çekilecek ülkeler.

Türkiye 2011'de Gri Liste'de üç yıl kalıyor, sonra çıkıyor.

Ancak, Ekim 2021'de aynı listeye yeniden giriyor.

Türkiye'nin mücadele yönünde yasaları güçlendirdiğini belirtse de, FATF mahkemelerde kara para ile ilgili çok az hüküm verildiğini vurguluyor.

Terörizmin finansmanı açısından ise, terör zanlılarının elindeki varlıkların tespit edildiğini ancak, bu varlıkların kullanılmasının engellenmesinde yetersiz kalındığını öne sürüyor.

2021 sonrasında Türkiye mücadeleyle ilgili Strateji Belgesi yayımlıyor. Yasal değişiklikler ve pratikte nasıl mücadele edeceğine ilişkin bir belge.

O belge işe yarıyor, Türkiye üç yıl sonra dün Gri Liste'den çıkartılıyor.

"Liderlik ve talimat"

Gri Liste'den çıkarılmak elbette heyecan verici.

Adalet ile Maliye Bakanlıklarının açıklamaları da, heyecan verici!..

Ne kadar kamu kurumu varsa, yangın söndürmeden halkımıza aşı yapılmasına kadar, hayatın olağan akışı içinde ne varsa, hepsi ve her fırsatta...

"Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde ve talimatıyla" denilerek, otomatik açıklamaya bağlanıyor ya...

Gri Liste'den çıkınca aynı otomatik sistem dün yine devrede, iki Bakanlık alkışlıyor:

"Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde..."

Ama, 2011'de Gri Liste'ye girince...

"Başbakanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde" diye bir açıklama yok!..

2021'de tekrar girince...

"Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde" diye bir açıklama yine yok!...

Oysa, 1991'den bu yana Gri Liste'ye hem de iki kez Erdoğan iktidarında girilmiyor mu?..

Yabancı sermaye

Gri Liste'den çıktığında, Türkiye'ye yabancı sermaye gelmesi iyi bir umut.

Yine de, ne kadar yeterli, göreceğiz.

Çünkü, hukuk devleti, hukuka güven ağır yara almış bulunuyor.

Yabancı sermaye girişi için ilk adım Merkez Bankası'nın bağımsızlığı ise, ikinci büyük adım kuvvetler ayrılığının yeniden sağlanması, bağımsız hukuk sisteminin işlerlik kazanmasından geçiyor.

Yüzde 38 zam

Gri Liste'ten çıkmak makro ekonomiyi ilgilendiren, politik ekonominin konusu.

Hepimizin günlük yaşamını derinden etkileyen karar ise...

"Elektriğe yapılan yüzde 38 zam."

Üretimin temel girdilerinden biri elektrik. Üretim maliyeti ile sıkı sıkıya bağlı. Elektrik zammı, akla gelebilecek her türlü mal ve hizmet fiyatlarında artışı tetikleyecek bir etken.

Yandaşlar, resmi kurumlar ve bazı özel sektör temsilcileri Gri Liste'den çıkma bayramını kutlarken, halk kara kara yüzde 38'i düşünüyor.

Yalçın Doğan kimdir?

Yalçın Doğan, 1965 yılında Alman Lisesi'ni, 1969'da İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesini bitirdi.

Gazeteciliğe 1973 yılında Cumhuriyet'te ekonomi muhabiri olarak başladı. 1981 yılında Cumhuriyet Ankara Temsilciliğine atandı.

1989'da köşe yazarı olarak geçtiği Milliyet'te önce Yayın Koordinatörü, 1999'da Genel Yayın Yönetmeni görevlerini üstlendi. 2003'te Hürriyet Gazetesi'nde sürdürdüğü köşe yazarlığı 2015 yılında sona erdi. O tarihten bu yana T24'te köşe yazarlığına devam ediyor.

Türk Dil Kurumu, Sedat Simavi, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'in çeşitli ödülleri yanında, 2014'te yılın en iyi köşe yazarı, Halk TV'nin 'Kırılmayan Kalemler' ödülünü kazanan gazeteciler arasında yer aldı.

Her biri özgün araştırma içeren IMF Kıskacında Türkiye, Dar Sokakta Siyaset, Fenerbahçe Cumhuriyeti, Savrulanlar kitapları ile anılarını derlediği Sussam Susulmaz Yazmasam Olmaz kitaplarını yazdı. Ayrıca, Komünist Enternasyonelde Faşizmin Tahlili başlığı ile yayımlanan Almancadan yaptığı bir çevirisi bulunmaktadır. Almanca ve İngilizce bilir.

 

Yazarın Diğer Yazıları

Orman yangınları: AİHM'in yeni ilgisi

Her yaz mevsiminde olduğu gibi, bu yıl da ormanlar yine cayır cayır yanıyor. Son üç gündür Çanakkale, Diyarbakır ve Mardin'de orman yangınlarının feci örneklerini yaşıyoruz. Hayatlarını kaybeden insanlar, telef olan yüzlerce hayvan. Yangınların sebebi?.. Dikkatsizlik ya da bile bile!..

Erdoğan'ın ikinci yenilgisi: Kelebeğin ömrü

Gerilim ve sertlik siyasetinin mimarı Bahçeli'nin yumuşamaya darbesi Erdoğan'ı yolundan çeviriyor...

Erdoğan'ın zor tercihi: O dosya ile "yeni anayasa" hayali arasında 

Erdoğan - Bahçeli ittifakı bozulur mu?.. Bunu Erdoğan belirler. Ya Sinan Ateş dosyasında, Ayşe Ateş'e verdiği söz doğrultusunda sonuna kadar gider... Ya da o dosya, bazı zanlıları dışarıda bıraktığı söylenen iddianame ile sınırlı kalır