Gana, Başkanlık rejimi var. Yoksul ülkeler arasında.
Benin, Başkanlık rejimi var. Yoksullukta diğerlerinden farklı değil.
Malavi, Başkanlık rejimi var, Müslüman ağırlıklı. Yoksulluk?.. Evet, öyle.
Nijer, Başkanlık rejimi, Müslüman ağırlıklı. Yoksulluk?.. Tahmin ettiğiniz gibi.
Çad, Başkanlık rejimi. Yine yoksul ülkelerden biri.
Gabon, Başkanlık babadan oğula geçiyor. Müslüman ağırlıklı ve yoksul.
Zambiya, Başkanlık ve yoksulluk yine ortak payda.
Kongo, diktatörlük ve yoksulluk birlikte gidiyor.
Butan, Krallık ve yine yoksulluk aynen öyle.
Sudan, Başkanlık rejimi. Üstelik Başkan Birleşmiş Milletlerin kırmızı bülten çıkardığı biri. Ve de yoksul bir ülke.
Suudi Arabistan. Hele de Kaşıkçı cinayetinden sonra rezili çıkmış bir Krallık.
Bu listeye Afrika’nın ve Uzak Doğu’nun, Okyanus Adalarının haritada yerlerini bulmakta zorlanabileceğiniz, hatta adını duymadığınız ülkeleri eklemek mümkün.
Bu ülkelerin ortak özellikleri yoksulluk ve demokrasiden uzak yönetim biçimleri. Kişi başına düşen gelirin ortalama iki yüz dolar ile bin dolar arasında değiştiği, tehlikeli hastalıkların bulunduğu ülkeler.
Geçtiğimiz çarşamba günü bu ülkeler TBMM’de tek tek okunuyor.
Batı ülkeleri de var
Sadece bu geri kalmış ülkeler değil.
Onların yanında Amerika, İngiltere, Fransa, Kanada, Almanya, İsveç, İsviçre, Danimarka, Belçika, İspanya, İtalya gibi demokratik ve gelişmiş ülkeler de var.
Ayrıca Çin, Rusya ve Japonya var.
Bugün Birleşmiş Milletlere üye 195 ülke var.
Geçen çarşamba günü Meclis’te, yukarıda bazılarını belirttiğim, toplamda 143 ülkenin ismi okunuyor. Çeşitli coğrafyalardan, Doğudan Batıya, Kuzeyden Güneye 143 ülke.
“Dostluk grupları”
Neden okunuyor?..
Çünkü, Meclis Başkanı Binali Yıldırım genel kurula bir tezkere gönderiyor:
“Aşağıda isimleri yazılı ülkelerin parlamentoları ile TBMM arasında parlamentolar arası dostluk grubu kurulması ricasıyla...”
Tezkere TBMM’de kabul ediliyor.
Türkiye Birleşmiş Milletlere üye pek çok ülke ile “dostluk grubu” kurmaya hazırlanıyor. Ülkelerin bazılarıyla bu gruplar zaten var. Şimdi yeni Meclis döneminde gruplar yenileniyor. Bazı ülkeler ekleniyor.
Bütün komşularınla kavgalı ya da sorunlusun ama, bir dostluk, bir dostluk hevesi ki, sormayın gitsin. Bizim milletvekillerinden oluşacak gruplar ile o ülkelerin milletvekillerinden oluşacak gruplar bir araya gelecek.
Ne yapacak bu gruplar?..
“Fikir alış verişi”, karşılıklı ziyaretler. O arada geziler, alış verişler, artık ne ise.
Bir “dostluk grubu” en az beş, altı milletvekilinden oluşsa, bizde 600 milletvekili bulunduğuna ve 143 ülke ile “dostluk grubu” kurulacağına göre, demek ki, her milletvekili bir “dostluk grubunda” mutlaka yer alacak. Hesap bunu gösteriyor.
İyi de, bu ülkelerin yarısında parlamento olsa ne olur, olmasa ne olur. Başkanlıktan sonra bizim parlamentonun da durumu zaten malum.
Hangi amaç için?
Hevesin yanında, akla bazı sorular geliyor:
- 143 ülke arasında demokrasi dışı rejimlerle yönetilen ülkeler var. Orada Meclis var mı, yok mu, varsa, hangi işleve sahip, gibi pratik konular akla takılıyor.
- Ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda geri kalmış ülkelerle kurulacak “dostluk grupları” nasıl bir işleve sahip olacak?.. O ülkelerden Türkiye hangi kazancı elde edecek?..
- Bu tür “dostluk gruplarının” bizim açımızdan işlevi olması gerek. Bugünkü Başkanlık rejiminde TBMM’nin işlevi ve yetkileri artık sınırlı. KHK’larla yönetilen bir ülke. Bu gruplar bize hangi demokratik kültürü aşılayacak?.. Bize ne katacak?..
- Demokratik ülkelerin parlamentolarına gidildiğinde, biz artık onlardan değiliz. Yoksul Afrika ve Uzak Asya ülkelerinden de değiliz. O zaman “dostluk grupları” ne yapacak?..
- Bir “dostluk grubunun” maliyetini bilmiyorum. Her grubun belli bir bürokrasisi ve harcaması var. Her gidiş gelişin ve karşı ülkeden gelecek her ziyaretin bir maliyeti var. O ülkelerle kurulacak “dostluk grupları” bu maliyete değecek mi?..
- Yoksa, bütün bunlar “dostlar alış verişte görsün” hikayesi mi?..
Bir Meclis dönemi içinde yapılacak harcamalarla kurulması öngörülen ilişkiler sonucunda elde edilecek kazançların siyasal, ekonomik, kültürel, sosyal bilançosu meraka değer.
Ruanda, Yemen, Afganistan, Burkina Faso, Kamboçya, Peru, Madagaskar, Nepal, Umman, Botsvana, Gambia ile “dostluk grupları” ilişkileri de dahil olmak üzere.
