12 Eylül 2021

Kadın liderler

Tüm erkeklerin bir kadından öğrenebileceği bazı kritik liderlik dersleri var.

Erkek yöneticilerin ortalama bir kadından öğreneceği çok şeyler var.

İş hayatındaki liderlik yarışının açık ara ve haksız bir biçimde erkekler lehine devam ettiği bilinen bir gerçek.

Kadınların önünde yer alan engellerin (bunlar bazen bireysel, bazen de toplumsal engeller), erkeklerin önünde engel olmadığı açık. Buna bağlı olarak pek çok yeterli olmayan erkeğin, narsist, agresif, insan odaklı olmayan hatta etik değerlere sahip olmayan pek çok erkeğin kariyer merdivenlerini kolayca tırmandıklarına her gün tanıklık ediyoruz.

Üstelik bu alanda yapılan tüm araştırmalar erkek üst düzey pozisyonlardaki yaygınlığının, erkeklerde var olan herhangi üstün bir liderlik yeteneğinin ürünü olmadığını da göstermektedir. Aksine pek çok çalışma, liderlik yeteneğinde cinsiyet farklılıklarının olmadığını, hatta bunun ötesinde kadınlar lehine pek çok liderlik özelliğinin ön plana çıktığını gösteriyor.

Bu durumda başarılı olmak isteyen kadınları erkek gibi davranmaya teşvik etmek yerine, tepe pozisyonları ele geçirmiş olan erkeklerin kadınlarda daha yaygın olarak bulunan, daha önemli liderlik davranışlarından bazılarını benimsemelerini, kadınlardan ders almalarını istemek daha makul.

Tüm erkeklerin bir kadından öğrenebileceği bazı kritik liderlik dersleri var.

Yetersiz erkeklerin nasıl yönetici olduğunu öğretici ve ilham verici bir şekilde analiz eden Tomas Chamorro-Premuzic  ve Cindy Gallop Harvard Business Review'da yayınlaman makalelerinde bu dersleri 7 başlıkta özetlediler.

1- Etkili olmayan yetkinliklere özenmemek

Erkeklerin kendilerine atfettikleri ve başarıların altında yattığını ısrarla vurguladıkları iddialı olma, cesaret, öz güven gibi özelliklere kadınlar da sahip olmalı iddiası boş. Bu özelliklerle liderlik sonuçları arasında hiçbir zaman güçlü bir korelasyon yok. Mantıklı bir dünyada, insanları kendilerinden emin olmak gibi bir kriterle değerlendirmek yerine liderlik yetkinlikleri (örneğin, zekâ, duygusal zekâ, merak, empati, dürüstlük ve koçluk) ile değerlendirmek daha mantıklı.

2 - Kendi limitlerini bilmek

Kendine olan inancı kutsayan bir dünyada yaşıyoruz, ancak öz farkındalığa sahip olmak çok daha önemli. Öz farkındalığın duygusal zekânın önemli bileşenlerinden biri olduğunu söyleyelim. Kadınlar, medyada altının kalın kalın çizildiği kadar öz güvensiz olmasalar bile, çalışmalar genellikle erkeklerden daha az öz güvenli olduklarını göstermektedir. Aslında bu iyi bir haber, çünkü insanların onları nasıl gördüklerini anlamalarını sağlar. Ayrıca bu farkındalık kadınlara olmak istedikleri yer ile gerçekte nerede oldukları arasındaki açığı belirleme ve gerçekçi bir fotoğraf çekme fırsatı verir. Bu da orta ve uzun vadede yetkinliklerini ve performanslarını artırmak için daha iyi hazırlık anlamına gelir

3 - İnsanları dönüştürerek motive edebilmek

Akademik çalışmalar, kadınların ilham vererek liderlik etmek, insanların tutumlarını ve inançlarını dönüştürmek ve bireyleri anlam ve amaç (havuç ve sopa yerine) ile hizalama olasılığının erkeklere göre daha yüksek olduğunu gösteriyor. Eğer erkekler, insanların kalplerini ve ruhlarını kazanmak için çalışmaya daha fazla zaman harcasalardı, hem EQ hem de IQ ile liderlik etselerdi, sadece IQ'larına güvenmeselerdi daha iyi lider olurlardı.

4 - İnsanları kendinizden öne koymak

Ana odak noktanız kendiniz ise bir grup insanı yüksek performanslı bir takıma dönüştürmek çok zordur. Liderliği bireysel bir başarı olarak gören insanlar, takımlarının performansını teşvik etmek ve çalışanların tüm potansiyellerini açığa çıkaramayacak kadar bencildir. Daha yüksek bir maaş, büyük bir oda, unvan, lüks bir şirket aracına sahip olmak için liderlik peşinde koşan kişiler başkalarını daha iyi hale getirmekle ilgilenmeyecektir. Erkekler, genellikle kadınlardan daha fazla kendilerine odaklı oldukları için, narsist ve bencil bir şekilde liderlik etme olasılıkları daha yüksektir. Ortalama bir erkek lider performansını artırmak istiyorsa, daha az benmerkezci bir liderlik tarzını benimsemelidir.

5 - Emirler vermek yerine empati yapın

Tarih boyunca, kadınların lider olamayacak kadar nazik ve sevecen olduklarını söyledik, ancak nazik ve sevecen olmayan birinin de etkili bir lider olabileceği fikri gerçeklikle çelişiyor. Orta Çağ'da yaşamıyoruz. Yirmi birinci yüzyıl liderliği, liderlerden takipçileriyle duygusal bir bağ kurmasını bekliyor. Gelişen teknoloji ve yapay zekâ liderliğin teknik ve zor beceri getiren unsurlarını gasp edecek olsa bile insanlar, sadece diğer insanların sağlayabileceği onay, takdir ve empatiyi arzulamaya devam edecekler. Erkekler, kadınları izleyerek ve taklit ederek bunun nasıl etkili bir şekilde yapılması hakkında çok şey öğrenebilirler. Sevecen olmaktan korkmayan hatta utanmayan liderlere ihtiyaç var.

6 - Başkalarını geliştirmeye odaklanmak

Kadın liderlerin erkek liderlere göre koçluk, mentorluk ve çalışanlarını geliştirme olasılıklarının daha yüksek olduğu kanıtlanmıştır. Aynı zamanda kendilerinden daha iyi olan insanları işe almaya daha açıktırlar. Çünkü kadın liderlerin kendi egolarıyla başa çıkabilme olasılığı yüksektir. Benmerkezci liderlerin bir grup çalışanı yüksek performanslı bir ekibe dönüştürme olasılığı düşüktür.

7 - Alçak gönüllü olmak

Uzun yıllardır iş dünyası mütevazı liderler arıyor. Ancak pratikte aşırı öz güvenli, agresif ve narsist (genellikle kadın olmayan) olanlara yöneliyoruz. Alçak gönüllülükte köklü cinsiyet farklılıkları vardır ve kadınların genel olarak daha alçak gönüllü olduklarının biliyoruz. Alçak gönüllülük temelde kadınsı bir özelliktir. Alçak gönüllülük olmadan, hatalarını kabul etmek, deneyimlerden öğrenmek, diğer insanların bakış açılarını dikkate almak, değişmeye ve daha iyi olmaya istekli olmak çok zordur.

Bu satırların yazarı, liderlikte kadın temsilinde pozitif ayrımcılık fikrine katılmıyor. Kuzunun kurda emanet edilmesinden öteye geçmeyen bir pozitif ayrımcılık sorunu çözmeye yetmeyecek. Kadınların hak ettiklerini elde etmeleri için kendi çabaları daha kıymetli. Kadınlara erkeklerin sergiledikleri ve pek çok durumda işe yaramayan davranışları öğütlemek yerine, erkek liderlerin kadınların kolaylıkla sergiledikleri davranışları edinmeye yönlendirmek daha çok işe yarar.

Yazarın Diğer Yazıları

İş dünyasının içi fazlaca boşaltılmış kavramlarından bir tanesi; vizyon

45 yıllık bir kariyer hayatının planlanması kolay ve önemsiz değildir. Kendi geleceğini kimseye emanet etme

Cesaretin var mı kariyerini değiştirmeye?

Kariyer değişikliği yapmak isteyen kişi neler yapmalı?

Nefret edilen bir yönetici ile nasıl çalışırsınız?

Nefret edilen, zor kişi, kusurlu yönetici hangi tanımı kullandığımıza bakmadan bu kişiyle çalışmanın yollarını geliştirmek ve çözümler üretmek mümkün. Bu kötü durumu iyileştirme gücünün kendimizde olduğunu anlamak ve sistematik olarak tasarlanmış bazı yöntemleri kullanmak işe yarayabilir