23 Haziran 2023

İYİ Partili Yücel kendi partisi yerine CHP’den aday olup seçilmeyi nasıl başardı?

Millet İttifakı partilerinden parlamentoya milletvekili taşıyan CHP’nin TBMM Grubu’nun küçülmesi, 14 Mayıs seçimlerinden beri tartışılıyor

14 Mayıs’ta yapılan milletvekili seçiminde Millet İttifakı’nın "Altılı Masa"sının beş partisi CHP listelerinden seçime katıldı. Saadet Partisi, Deva Partisi, Gelecek Partisi ve Demokrat Parti adayları CHP listelerine yerleştirildiler.

İyi Parti ise seçime kendi adıyla katılmayı tercih etti. Ancak CHP ve İYİ Parti 14 ilde fermuar liste yöntemi kullanarak tek listeyle seçime girdi.

Fermuar liste yöntemiyle o ilde hangi parti daha güçlüyse o parti adı altında seçime girildi. Aday listesinin ilk sırasında güçlü partinin adayı, ikinci sırada diğer partinin adayına yer verildi.

Kalan 67 ildeki 73 seçim çevresinde ise CHP ve İYİ Parti ayrı listelerle seçime katıldılar.

TBMM’de yemin töreni yapılmadan önce CHP listelerinden seçilen diğer parti üyeleri istifa ederek kendi partilerine döndüler. Böylece TBMM’de Deva Partisi 15, Saadet Partisi 10, Gelecek Partisi 10, Demokrat Parti 3 koltuğa sahip oldu. Toplam 38 milletvekili.

Ancak CHP’den 38 değil 39 milletvekili istifa etti!

39. vekilin İyi Parti’ye geçtiğini öğrenince, bu ismin, fermuar liste yapılan illerden birinde CHP’nin 2 milletvekili kazandığını, haliyle listenin ikinci sırasında da İYİ Partili bir milletvekili olduğunu düşündüm.

Seçim sonuçlarını ve fermuar listeyle girilen illeri defalarca kontrol ettim ama bu iller içinde CHP listesinden 2 sandalye kazanılan bir yer yoktu!

CHP ve İyi Parti Adıyaman, Bartın, Batman, Çorum, Düzce, Erzincan, Rize ve Van’da seçime CHP adı altında katılmışlardı.

İyi Parti adıyla seçime katıldıkları iller ise Aksaray, Bayburt, Bitlis, Çankırı, Muş ve Yozgat’tı.

Adıyaman, Bartın, Çorum, Düzce, Erzincan ve Rize’de CHP, Aksaray ve Yozgat’ta da İYİ Parti birer milletvekili kazanmıştı.

Acaba CHP listelerinden seçime katılan Türkiye Değişim Partisi Genel Başkanı Mustafa Sarıgül nedeniyle mi sayı 38 yerine 39 olarak veriliyordu?

Hayır, Sarıgül partisi ile CHP’nin birleşeceğini ilan ederek CHP’den istifa etmemişti.

TBMM kayıtlarına bakarak CHP’den ayrılan 39’uncu milletvekilinin İyi Partili Ahmet Ersagun Yücel olduğunu tespit ettim.

Ancak şaşırtıcı olan şey, İyi Partili Yücel’in CHP İstanbul 1. Bölge 6. sıra adayı olarak seçilmiş olmasıydı.

CHP İstanbul Milletvekili Ahmet Ersagun Yücel

İstanbul’un Anadolu Yakası’nda kalan Adalar, Ataşehir, Beykoz, Çekmeköy, Kadıköy, Kartal, Maltepe, Pendik, Sancaktepe, Sultanbeyli, Şile, Tuzla, Ümraniye ve Üsküdar ilçelerini kapsayan 1. Bölge’den 35 milletvekili TBMM’ye yollandı.

Ama İstanbul 1. Bölge CHP ve İyi Parti’nin iş birliği yaparak fermuar listeyle seçime katıldığı 14 seçim çevresi arasında değildi.  Zaten İyi Parti İstanbul 1. Bölge’de kendi adaylarını göstermiş ve aldığı oyla 3 milletvekilini TBMM’ye göndermişti.

Hal böyle olunca Yücel’in milletvekili seçildikten sonra parti değiştirmiş olabileceği geldi aklıma. Ancak internet üzerindeki kayıtlar durumun öyle olmadığını, Yücel’in seçimden önce de İyi Partili olduğunu gösteriyordu.  

Peki o zaman İyi Partili birisi, kendi partisinin seçime katıldığı bir seçim çevresinde CHP listesinden, hem de seçilmesi garanti olan bir sırada nasıl yer bulabilmişti?

Yücel’in bu konuda ne düşündüğünü, daha çok da ne hissettiğini merak ettim. Ancak Yücel konuya ilişkin sorumuzu yanıtlamadı.

Aday listeleri kesinleşmeden önce İyi Parti’ye CHP listelerinden İstanbul ve Ankara’da toplam 5 kontenjan ayrıldığı yönünde kulis bilgileri medyaya yansımıştı ama kamuoyuna ilan edilen esas bilgi 4 parti adaylarına CHP listelerinde yer verileceği, İyi Parti ile de fermuar liste yöntemiyle iş birliği yapılacağı şeklindeydi.

Ancak anlaşılıyor ki bu kulis bilgisi kamuoyunun ve medyanın yeterince ilgisini çekmemiş. CHP il/ilçe örgütleri ya da aday listesinde istediği sıralarda yer bulamayan CHP milletvekili adayları da konuyu güçlü bir şekilde dile getirmemiş.

İstanbul 1. Bölge’de CHP’ye oy verenlerin ne kadarı durumun farkındaydı bilmiyoruz ama CHP’ye verilen oylarla seçilen 12 milletvekilinin 6’sının başka partilere gittiğini dikkate alırsak belli ki alan da veren de bu durumdan memnun!

İstanbul 2. Bölge'de CHP listesindeki ilk 8 milletvekili seçilebildi. Eğer CHP bu seçim çevresinde 9. milletvekilini kazansaydı bu kişi de İyi Partili Berna Sukaş olacaktı. Hatta 2. Bölge'den CHP listesinin 11. ismi de bir başka İyi Partili Onur Aydın'dı. 

İstanbul’daki 3 seçim çevresinde CHP listelerinden toplam 31 milletvekili seçildi. Ancak bunların 13’ü Millet İttifakı’nın diğer 5 partisine gitti. TBMM’de 98 sandalye ile temsil edilen İstanbul’da CHP’ye kalan sadece 18 milletvekili oldu.

Ankara'da da benzer bir durum var. İyi Parti Ankara'da kendi adıyla seçime katıldığı halde CHP listelerinde de İyi Partililere yer verildi. CHP'tye verilen oylarla Ankara 2. Bölge'den TBMM'ye giden 3 isminden ikisi CHP'li biri Deva Partiliydi.

Buradaki enteresan durum, CHP'nin Ankara 2. Bölge aday listesinin 4. sırasında İrem Yaman ve 5. sırasında yer bulan Orkun Kanber'in de İyi Partili olması. Ankara'da CHP listelerinden TBMM'ye seçilen 13 milletvekilinin 4'ü diğer partilerin üyesi. 

Millet İttifakı partilerinden parlamentoya milletvekili taşıyan CHP’nin TBMM Grubu’nun küçülmesi, 14 Mayıs seçimlerinden beri tartışılıyor.

CHP ve İYİ Parti arasında, kamuoyuna açıklanan "fermuar liste" anlaşması dışında bir anlaşma da yapıldı mı, kimler arasında yapıldı, pek bilinmiyor…

Sertuğ Çiçek kimdir?

Sertuğ Çiçek, Ankara'da doğdu. Yenimahalle Öğretmen Kubilay İlkokulu ve Mustafa Kemal Lisesi Orta kısmında okudu. Elektroniğe olan merakı nedeniyle başladığı Yenimahalle Endüstri Meslek Lisesi Elektronik Bölümü'nü 12 Eylül 1980 darbesi döneminde iki yıl ara vermek zorunda kaldığı için ancak 1983 yılında bitirebildi. Aynı yıl girdiği Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi (Mülkiye) İktisat Bölümü'nden 1987 yılında mezun oldu.

Gazeteciliğe 1989 yılında Cumhuriyet Gazetesi Ankara Bürosu'nda başladı. Sırasıyla gece, belediye ve ekonomi muhabiri olarak çalıştı. YÖK'ün düzenlediği yurtdışı yüksek lisans ve doktora bursu sınavını kazanarak 1993 yılında İngiltere'ye gitti. Birmingham Üniversitesi'nde ekonomi yüksek lisans (MsSoc) programını bitirdi. Türkiye'ye dönükten sonra Kırıkkale Üniversitesi'nde mecburi hizmetini tamamladı ve 2005'te istifa ederek özel sektöre geçti. İstanbul'da dershane sektöründe yöneticilik ve öğretmenlik yaptı.

2015'ten bu yana, Cumhuriyet'te işe girmesini teşvik ederek kendisini gece muhabirliğinden kurtaran Mülkiye sıralarından arkadaşı Doğan Akın'ın kurucusu olduğu T24'ün genel koordinatörlüğünü sürdürüyor.

Yazarın Diğer Yazıları

31 Mart 2024 ve 2019 seçimlerinin 81 ilde karşılaştırmalı tablolarla analizi

Yerel seçimlere katılmayan ve geçersiz oy kullananların sayısı, rekor denebilecek bir artışla, 15 milyon kişiyi aştı. Seçimlerin en çarpıcı genel sonucu CHP’nin AKP’yi geçerek birinci parti olmasıysa, ikinci çarpıcı sonuç da AKP oylarının 4,2 milyon kadar azalması oldu. AKP’nin ardından en büyük mutlak oy kaybı 1,7 milyon ile İYİ Parti ve 1,1 milyon ile MHP’de gözleniyor. Oylarını mutlak olarak artıran partiler arasında ise 3,3 milyon ile CHP, 2,8 milyon ile YRP, 639 bin ile DEM Parti öne çıkıyor. İşte il il, parti parti 31 Mart 2024 yerel seçimlerine toplu bir bakış…

Katılım oranı ne kadar düştü? Sinan Oğan'ın oyları nasıl paylaşıldı? Kürt seçmenin 2. tura ilgisi ve adaylara desteği sonucu etkiledi mi?

İlk turda yurt içinde yüzde 88,08 olan seçime katılım oranı bazı illerde yüzde 65'e kadar düştü.

47 oyla vekil kaybeden parti var: Partiler illerdeki son vekillikleri kaç oyla kazandı, yurt dışı seçmen nerelerde sonucu değiştirdi?

Ardahan’da son milletvekilliği için 16 bin 560 oy yeterken İstanbul’da bu rakam 96 bin 598 oldu