10 Temmuz 2021

Heyyoff, aklına cümle alem kurban olsun!

Öykü, bu topraklarda yüzyıllardır geçerli olmuş ilkel kuralları iyi yansıtmakla kalmaz, okuyana başka şeyler de öğretir

Bekir Yıldız'ın nefis bir öyküsü vardır: Bedrana. Yıldız, bildiği köylerden birinde genç bir kadını dağa kaldırdıklarında olanları anlatır:

"He" dedi Naif (karısı Bedrana'ya) "Ölmelisin gayri. Günler var ki evden dışarı çıkamaz olmuşam. Herkesin kulağı bizde…"

"Suç bende mi, ağam? Zorla oldu. Obada bilmeyen var mı işin esasını?"

"Kadın dar bir pabuçtur, sıkınca atılır. Emme işin içine namussuzluk karışınca atamazsın, vurmak düşer er kısmına. Seni bağışlasam baban, kardeşin sırada... Oba kan ister benden."

Naif, karısına sorar:

"İster misen bu işten burnumuz kanamadan kurtulak?"

"Bu da sorulur mu ağaların paşası? Gözüne kurban olduğum, di kansız çıkış yolunu."

"Bak avrat, yaşım yiğit emme, aklım şahtır. Hemin hökümata, hemin de obaya öyle bir oyun oynayacağım ki şaşarsan. Heyyof, demelisen, aklına cümle alem kurban olsun demelisen."

"Eee?"

"Asılacaksan! Yalandan asacaksan seni."

"Nasıl olacak?"

"Sen kendini asmış gibi yapacağsan. Heyvağ, Bedrana asmış kendisini diyeceğam. Ve seni kucaklayıp aşağıya alacağam. Obalı, yiğit kadınmış, kendini astı ama Hüda rıza göstermedi diyecek."

Bedrana kuşkulanır, sonunda ip bulur, getirir; deneyeceklerdir. Tavan kalaslarının birine bağladıkları urganın halkasını boynuna geçirir.

Bekir Yıldız, öykünün sonunu şöyle bağlar:

"Bu sırada kurtlar, ulumalarını uzaklara taşıyorlardı. Naif de horozların ağzına düşmeden, uzun bir süreden beri kurduğu işini bitirmek istedi. Karısının ayakları altındaki yastıklara bir tekme attı. Ardından Bedrana'nın çırpınışlarına dayanamayıp gaz lambasını söndürdü."

Öykü, bu topraklarda yüzyıllardır geçerli olmuş ilkel kuralları iyi yansıtmakla kalmaz, okuyana başka şeyler de öğretir: Bedrana'nın kocası Naif, aslında karısını sever, ona kıymak istemez ama "Vurmak düşer er kısmına".

Karısını kandırmak için düşündüğü çareye bakarsak zeka katsayısı kıt değildir ama oluştuğu, içinde yetiştiği ortamın kurallarını aşıp başka bir şey yapamaz, karısını öldürür.

Bu, sadece Bekir Yıldız'ın anlattığı yerlerde mi olur?

Bir ülkenin ekonomisi batarken, birçok işi bozulurken danışılacak ulusal ve arsıulusal süzme ekonomistler, uzmanlar varken konuyu, bunlara değil de yarım, hatta dörtte bir bilgililere havale edenlere hiç rastlamadınız mı?

Bu insanlara bakıp bu güne dek yaptıklarını gözden geçirsek, hinliklerini anımsarsak, zeka kat sayılarının pek eksik olmadığını kavrayıp eninde sonunda vardıkları sonuca şaşmaz mıyız?

Aslında şaşmamamız, onları bu duruma düşürenin, Bekir Yıldız'ın Naif'i gibi kendilerine, geliştikleri ortamın aşamadıkları tariflerine göre biçtikleri role uygun davranma dürtüsünden kurtulamamak olduğunu anlamamız gerekir.

Bu sınırları aşamamaları, her şey bozulsa bile çoğunluğun artık "Heyyoff, aklına cümle alem kurban olsun!" dememesine rağmen akıllarının şah olduğunu sanmayı sürdürmeleri, aslında hayırlı, sonuçta ulusların kurtuluşlarına katkıda bulunacak olumlu bir olgudur.

 

 

Yazarın Diğer Yazıları

Gülen neler düşündürür?

İnsanlar kritik düşünemediklerinde, mensup oldukları dinin, tarikatın başında bulunanlara kayıtsız şartsız baş eğdiklerinde, başka ülkelerin çıkarlarına bazen de hem başka ülkelerin çıkarlarına hem de hesabı, kitabı öz-çıkarlarına denk düşmeyen yerel politik gruplara alet oluyorlar

Kralın yalakaları

Maliye Bakanı basın toplantısında “darbe” lafının duyan gazetecilerin merakı üzerine, “Yanlış anladınız. Darp etmek, vurmak demektir, eğlenirken üstüne vurulan çalgı aletine “darbuka” deriz. İşte biz bu vergiyi, çalıp oynamayı yani neşeli bir şeyin habercisi olacağı için böyle adlandırdık” dedi.

Diktatörler ne zaman giderler?

İktidarının sonunun yaklaştığını daha kolay kavrayabilecek bir diktatörün gereksiz çatışmalara girişmek yerine muhalefetle bir şekilde uzlaşıp yerini terk etmesine, böylece belki de yanlışlarının, günahlarının tarih nezdinde daha mülayim bir üslupla irdelenmesine yol açabilir

"
"