"Massachussets Institute of Technology'de (MIT) görevli Doçent Canan Dağdeviren ve ekibi giyilebilir ultrasonlu tarayıcı içeren elektronik sütyen ile meme kanserini erken teşhis edecek bir cihaz geliştirdi."

Bu haber medyada yer aldı ama toplumda bir heyecan veya gurur duygusu uyandırdı mı bilmiyorum. Ne de olsa bizim çok daha önemli gündemlerimiz var.

Ultrason tarayıcısının bu kadar küçük ve ince hale gelmesi 'novel piezoelektrik' isimli bir materyalin kullanımı ile sağlanmış. Giyilebilir kılınması da araştırmacıların bu materyali üç boyutlu yazıcılar kullanarak esnek bir yama gibi dizayn etmesiyle olmuş. Mıknatıslar yoluyla yama gibi duran cihaz, delikleri olan özel bir sütyenin farklı yerlerine takılabiliyor ve bu delikler sayesinde deriye doğrudan temas ederek tüm memenin ultrasonunu çekebiliyor ve sonuç bilgisayarda veya cep telefonunda görüntülenebiliyor.

Normalde kadınlarda meme kontrolunun yılda bir yapılması öneriliyor. Ancak bazı hızlı ilerleyen kanserler o arada ortaya çıkabildiğinden bu cihaz yüksek riskli hastalarda erken tanıya yardımcı olabilecek.

Cihaz halen gelişmeye muhtaç ve kullanıma girmesi zaman alacak ama tıp ve teknolojinin nereye doğru evrildiğinin heyecan verici bir gelişmesi. Çalışmalarını ABD'de sürdüren Dağdeviren, henüz 30 yaşına gelmeden icat ettiği giyilebilir kalp pili ile ismini tüm dünyaya duyurmuştu.

Sağlık alanında giyilebilir teknolojiye çok uzak değiliz aslında. Şimdilik bu aletler bilgi topluyor ve gerektiğinde ilgili hekim veya sağlık kuruluşuna iletiyor. Bu, sonuçları göstermek için bir randevu almadan görüş alabilmeyi kolaylaştırıyor.

Bu durum iyi mi yoksa kötü mü tartışılır. Günümüzde bir şey sormak için ilgili şirketi aradığınızda telefonda mekanik bir ses bazen onlarca tuşa basmanızı söylüyor ve sonuçta siz sorununuzu yine de çözememiş oluyorsunuz. Umarım buna benzer şeyler olmaz.

Kolumuza taktığımız bir akıllı saat kaç adım attığımızı, ne kadar mesafe katettiğimizi saptamanın yanında nabız sayısını ve düzenli olup olmadığını da söylüyor. Bu saatler kalp elektrosunu çekmenin yanı sıra kan basıncını da sürekli olarak kaydedebiliyor.

Bu cihazlar altı binden fazla değişik ölçüm yapabiliyor. Net faydasının saptandığı alanların başında kalp ritm bozuklukları geliyor. Atrial fibrilasyon olarak tanımlanan ritm bozukluğunda vücuda pıhtı atma riski çok yüksek ve ölüm oranları fazla. Saptanması durumunda ise tedbir almak ve tedavi mümkün.

Yaşlılar için oluşturulan özel cihazlarda ise bu özellikler yanında kişinin düştüğünü ilgili kuruluşa haber verme, acil yardım çağırma gibi özellikler de bulunuyor.

Çalışmalar bu cihazları daha da küçültüp yüzük boyutuna indirmek üzerine de yoğunlaşmış durumda. Kadınlar için tasarlanmış olan bilezikler adet düzenini izleyebiliyor ve hamile kalma olasılığının yüksek olduğu dönemi söylüyor. Geceleri kullanılan bu cihaz diğer sağlık verileri yanısıra uyku süresini, stres düzeyini izleme özelliğine de sahip.

Sağlık alanında yapılan çalışmaları araştıran bir makale araştırıcıların açık ara yapay zeka üzerinde çalıştıklarını gösteriyor. Bunu robotik işlemler izliyor. Daha sonra ise sırayı sözünü ettiğimiz giyilebilir teknoloji alıyor.

Bu cihazlar, şimdilik, sadece ölçüm yapıyor. Sırada tanı koyma ve hatta tedavi etme özelliği neden olmasın? Giyilebilir teknoloji ile kan şekeri ölçmek mümkün. Bir sonraki aşamada aynı cihaz kan şekeri yükseldiğinde gerekli dozda insülini verse veya kan şekeri çok düştüğünde şeker takviyesi yapabilse kötü mü olur?