P24 Bağımsız Gazetecilik Platformu'nun organizasyonunda Kayseri'de, yerli ve yabancı gazetecilerle milletvekili adaylarıyla ve seçmenle konuşuyoruz.
MHP 1. sıra adayı Yusuf Halaçoğlu Kayseri'de Devlet Bahçeli'nin zihinlere kazıdığı "her şeye hayır diyen" kişi imajının getirdiği düşüşü kabul ediyor ama bunu durdurduklarını iddia ediyor. 3 olan vekil sayılarını 4'e çıkaracaklarını söylüyor. "Boydak operasyonu oylar Ak Parti'den gitmesin diye verilen bir gözdağıydı." diye ekliyor. Melikşah üniversitesinin istimlak işleri belediyeye uzanınca Boydak'ı serbest bıraktıklarını, MHP'nin yıllardır var olmasına rağmen iktidar adayı olamamasını medya desteksizliğine, halkın cahilliğine, Ak Parti'nin makarna kömür dağıtımına bağlıyor. "Kayserilinin en büyük sıkıntıları terör, esnafın kötü hali, işsizlik, kırsaldan kente göçtür." diyor.
"Anadilde eğitim dünyanın neresinde var ki", Alman gazeteci "var"
Halaçoğlu, arkasında silahlı PKK desteği olduğu için HDP'nin varlığının demokrasiye faydadan çok zarar olduğunu, milliyetçiliğin her etnisiteyi kucakladığını söyleyince, anadilde eğitimi soruyoruz, diyor, aramızda olan Alman gazeteci "mesela Galler, İskoçya ve İspanya'da var" deyince daha birşey diyemiyor. Dış güçlerin bölgeyi enerji için karıştırmak ve denetim altında tutmak istediklerini, PKK silahlıyken ve başka ülkelerden emir alırken onunla masaya oturulmayacağını, HDP'nin bölgede %80'e varan oy oranının hep baskıyla olduğunu, Diyarbakır'da %35 Türk olmasına rağmen bu oranın çıkmasının dediğini desteklediğini, HDP'nin Kürtleri temsil edemeyeceğini ileri sürüyor. İdris Naim Şahin'in tam terörü bitiriyorken görevden alındığını, bunun da sorunun silahla bitirilebileceğine delil olduğunu, hukuk dışı yöntemler kullananlar yüzünden terörün bitmediğini, Cemal Temizöz dahil tüm hukuk dışı yöntemler kullananlardan hesap soracaklarını söylüyor. "Mesela son 2.5 aylık çatışmada öldürülen siviller, çocuklar için ne yapacaksınız" diye sorduğumuzda "onlar çatışma arasında ölmüşler, birşey yapılamaz" diyor. Kürtler ayaklanırsa bunu halk değil güvenlik güçleri bastırır iç savaş ırklar arası olmaz" diyor.
"Tehcir alınması gereken karardı, soykırım yapmadık"
"Osmanlı 4 cephede savaşırken düşmanla işbirliği yapan Ermeniler için en uygun çözüm, tehcirdi." diyor. "Alınan karar sonradan pişman olunabilecek ağır bir karar değil miydi" diye sorduğumuzda o günün şartlarında yapılması gereken buydu, başka seçenek yoktur" diye cevaplıyor. Tarih komisyonuna gitmekten, belgesel açıdan zayıf olan Ermenilerin kaçtığını, bu işin ülke meclisleri işi olmadığını, Ermenilerin Lahey veya insan hakları mahkemelerine gitmeleri halinde aklanacağız" diyor Halaçoğlu. "Öldürülen Ermeni 8000 kişiydi, onları da Kürt aşiretlerinin öldürdü" diye iddia ediyor. Soykırım ırkı bilerek yok etmedir biz sadece devlet kurallarıyla tehcir ettik" diyor.
"Hrant Dink'i konferansa çağıracaktık"
Hrant Dink davasını soruyoruz. Halaçoğlu "Dink'in öldürülmesi en çok bize zarar verdi çünkü söyledikleri bize çok benziyordu. Fransız tv'de asıl Fransızlar Türklerden ve Ermenilerden özür dilesin demişti. Halen Anadolu'da 500 bin Kürtleşmiş Ermeni yaşıyor, Hrant Agos'ta "Türkiye'de 1 milyon Ermeni yaşıyor, ölmediler" diye yazınca patrikhanenin ona "yazma" dediğini, Hrant'ı ölmeden kısa bir süre önce tarih konferansına davet edeceğini ama öldürüldüğünü üzülerek duyduğunu söylüyor. Ermeni meselesinin 100. yılından sonra daha ne kadar çözümsüzlük içinde gideceğini sorduğumuzda "çözmenin yolu komisyon ve mahkemelerdir, onlar düşünsün, sorunumuz yok" diyor.
CHP'de 4 kadın aday var ama seçilmeyecek yerlerden. CHP 1. sıra adayı Dr. Yusuf Arık Kayseri'de CHP'ye karşı olan önyargıyı kırıp muhafazakar kesimden de oy alacaklarını iddia ediyor. Medyanın Ak Parti güdümünde olduğu için kendilerine ilgisiz olduğunu anlatıyor. CHP^de bir kıpırdanma var.
"Sihirli kavram 'ortak vatan istiyoruz',
hemen dinlemeye başlıyorlar"
HDP adayı Sultan Özcan Kürt bölgeleri dışında Kayseri'de çalışamıyor. Sürecin bozulmasının partilerine fiili saldırıları arttırdığını, ancak 70 bine ulaşan Kürt oyları ve demokrat oylar sayesinde şimdi olmasa bile ilerde vekil çıkarma şanslarının olabileceğini iddia ediyor. 21 bin oylarının olduğunu ancak birebir çalışabildiklerini, gizli yapıların HDP'ye olan saldırıların arkasında olduğunu, Kürt veya doğulu isim taşıyan işyerlerinin adlarını değiştirdiklerini, Ankara katliamının HDP'liler arasında sinme yerine "daha ne yapabilirler ki" duygusunu yarattığını, CHP'ye oy veren Alevilerin Kürt kimliğini ön plana alarak HDP'ye dönmelerinin en büyük nedeninin Kobani olduğunu, Kayserililer için sihirli, iletişim kurabilecek kavramın "ortak vatan istiyoruz" olduğunu, bunu söyleyince herkesle konuşabildiklerini söylüyor. MHP'liyle, HDP'li sol demokrat kesimlerin süreci eleştirse de bugünden daha iyi olduğu yönünde bir ortak görüş olduğunu, umutla çalıştığını söylüyor.
"Bakara, makara diyeni anında partiden kovmazsanız olacağı budur"
Ak Parti belki Kayseri'de oy kaybetmeyecek ama sıkı Ak Partililer bile dejenerasyondan şikayetçi. F. K "parti refleksini yitirdi, Bakara, makara diyeni anında partiden kovmazsanız olacağı budur, emekli, asgari ücretliyi unuttular, ihtarı yiyince hatırladılar, artık siyasetçiler ve taban kopuk" diyor.ama alternatif olmadığı için oyunu değiştirmeyecek. Eğitimci Y. K ve B.S ise Eğitimbir-sen'in müdür tayinlerinde liyakata bakmadan etki yaptığını ve Ak Parti'ye oy verenlerin bile tepki gösterdiğinden şikayetçi, ama Ak Parti'den yine de vazgeçemeyeceklerini söylüyorlar. Ak Parti'deki aday değişikliğinin çok önemli olmadığını, lidere oy verildiğini belirtiyorlar.
MHP il yönetimlerinde bulunmuş Mithat Ayata bu sefer MHP'ye oy vermeyeceğini, başkasına da kaymayacağını, Bahçeli'nin yönetme tarzından dolayı partide önemli kopuşlar yaşandığını söyleyerek halkın da Bahçeli'nin olumsuz tavrına tepkili olduğunu kabul ediyor. Çözüm sürecini zaten benimsemediklerini, PKK'nın muhatap ve güçlü durumuna getirildiğini, asker cenazelerinde babaların artık "vatan sağolsun" demediğini, tepkiyi gereksiz gördüğünü, Kürtlerin PKK'dan ayrıştırılarak gönüllerinin alınmasıyla çözümün sağlanacağını düşünüyor.
İsmini vermek istemeyen bir esnafa çözüm sürecini soruyoruz. Erdoğan'ın arı kovanına elini soktuğunu sonrasında bu riskten vazgeçtiğini, sürecin PKK'nın yer altından silahlanmasına yol açtığını, çözümün nasıl olacağını bilemediğini ama öldürülen teröriste de acıdığını sonuçta onun da vatan evladı olduğunu, içinin cız ettiğini söylüyor. Esnaf Hasan Taygır da MHP'nin oy kaybedeceğini, halkın şefkat tokadının ağırlaşması üzerine Ak Partililerin mesajı aldığını, emekli ve işçiye iyi zamlar vaad ettiğini belirterek çözüm sürecini eleştiriyor. "Kürtlerin nesi eksik ki, tek onlar mı var? " diyor ama sorunun nasıl çözüleceğini de bilemediğini söylüyor. Türk, Kürt savaşı ihtimalinin %0 olduğunu, otobüs taşlayan, HDP binasına saldıranların provokatör olduğunu, eniştesinin Kürt olduğunu belirterek "ben yeğenlerime mi saldıracağım" diyor. Taygır, küçük esnafın bitik olduğunu, esnafın diğer liderlere güvenmediği için krizi bitirme simidi olarak Erdoğan'a yapıştığını söylüyor. "MHP Türk milliyetçiliğinde samimi olsaydı terör ortamında koalisyona yanaşırdı, esnaf arkadaşlarım da MHP'ye yöneldiklerinden pişman, Ak Parti'ye dönecek" diyor.
Sultan Payas orta yaşlı bir kadın esnaf, "esnaf zor durumda hem onun için hem de HDP'nin kuvvetlenmemesi için Ak Parti'ye vereceğim" diyor, içerde bulunan bir müşteri "ne yaptı ki vatandaş ona oy verecekmiş, ayakkabı kutuları için mi" diyor Gülen cemaati mensubu olduğunu ve büyük haksızlıklara isyan olarak MHP'ye oy vereceğini, çözüm sürecinin HDP'yi güçlendirmekten başkasına yaramadığını söylüyor bu karı koca.
"Esnaf işler için Ak Parti'ye mecbur"
Nermin Ceceko, 38 yaşında kadın ise Erdoğan'a çok tepkili ancak MHP ve CHP liderlerini de hiç beğenmediği için HDP'ye oy vereceğini, Suruç, Ankara katliamının arkasında IŞİD'i besleyen hükümet olduğunu söylüyor. Esnafın çıkarı neredeyse orada olduğunu, mecbur olduğunu ama kendisinin buna uymayacağını söylüyor. Ahmet Taş, HDP'nin PKK vesayetinden çıkamadığını, halkın süreci bozan HDP'ye kızgın olduğunu, MHP ve HDP'ye giden Ak Parti oylarının geri geleceğini, halkın istikrar arayışında olduğunu, Figen Yüksekdağ'ın ifadelerinin Kayseri'de çok tepki aldığını, çözüm sürecinin şekil değiştirerek geniş tabanlı devamından yana olduklarını söylüyor.
Kayseri'de Bahçeli'nin şahsında MHP'ye tepki büyük,vekil kaybına uğrayacaklar. Ak Parti eleştirilmesine rağmen istikrar hatırına 1 vekil arttıracak, CHP yükselişte olmasına rağmen 1 olan sayıyı 2''ye çıkaramayacak, HDP aldığı oyu koruyacak gibi duruyor. 7 Haziran'da AK Parti, MHP, CHP, 5-3-1 iken 1 Kasım'da 6-2-1 olmasını bekliyorum.
@gergerliogluof
www.omerfarukgergerlioglu.com