Mısır'da olanlar herkesin malumu. Mursi'nin darbeyle devrilmesinden sonra başlayan gösteriler ve sonunda Ordunun ihvan üyelerine yönelik  katliam yapması ve olağanüstü hal ilan etmesi. Gösterilerin Cuma günleri olması ancak fazla büyüyememesi. İhvan liderleri ve birçok üyesinin gözaltına alınması.

Darbe olmadan önce ve olduktan sonra darbenin neden olduğu çok konuşuldu. Açık bir demokrasi cinayeti olan darbeyi kimi yeterince eleştirmedi kimisiyse darbe oluşumunda İhvan'ın durumunu tahlil etmeyi darbe yanlısı olmayla eleştirdi.

İhvan  darbeye karşı direnme kararı aldı ve devam eden gösterilere yapılan müdahale sonrası birçok üyesi öldürüldü ve yaralandı. Bunların arasında darbeciler tarafından hareketin liderini can evinden vurma amaçlı bir cinayet de işlendi. Kamera görüntülerine göre esrarengiz bir kişi Esma el Biltaci'nin bulunduğu yeri sarı bir poşetle işaretledi ve Esma uzaktan bir keskin nişancının kurşunlarıyla öldürüldü. İhvan liderlerine yönelik önemli bir mesaj içeren bu cinayet tüm dünyada yankı yaptı. Her kesimden vicdan sahibi kişi için Esma yürek yakan bir görüntü oluşturdu. Baltacılar denen paramiliter bir grup darbecilerin safında akıl almaz vahşilikteki kıyımları gerçekleştirdi. Bildiğimiz linç mantığının tüm öğeleriyle insan avı yaptılar  ve anlaşılan acımasızca devam edecekler.

İhvan bu noktada ne yapmalı? Duygusallıktan uzaklaşıp realiteyi görmeli. Adeviye direnişiyle çalınan iktidarını talep eden İhvan sert bir askeri müdahaleye uğradı. Çoğu orta sınıf memur, işçi olan İhvan profesyonel bir gerilla grubu değil. Uzun süredir direniş içinde olan İhvan mensupları artık yorgun düşmüş olabilirler. Kendilerine karşı cadı avı başlatılan İhvan liderleri etkisizleşmiş durumdalar. Ayrıca tarihinde silahlı bir direniş geleneği olmayan İhvan'ın özellikle barışçıl gösterileri tercih ettiğini, radikal grupların silahlı direniş tekliflerini kesin bir dille reddettiğini biliyoruz. 

Barışçıl da olsa direnişe sert Ordu müdahaleleri karşılıklı çatışmayı beraberinde getiriyor. Bu da olayları olgunlukla değerlendirme, basiret ve mantık ölçülerini devreden çıkarabilir. Kızı, oğlu  haince öldürülen ve iktidardan düşürülüp hakaretlere maruz kalan İhvan liderleri   şiddete başvurma tuzağına düşebilirler. İhvan  uzun vadeli bir kararı başkalarına bırakmayıp kendisi vermezse üyelerinin bir kısmı ya hayal kırıklığına uğrayıp safları terk edebilir ya da  radikal örgütlere kayabilir.

İhvan geri adım atmalı. Ülkedeki sürecin ilerlemesini ve seçimleri beklemeli. Demokrasi tecrübesi açısından Türkiye'yi adeta 50 yıl öncesinden takip eden Mısır daha çok kaynayacak. Süreç içinde Ordunun sert tedbirlerinin ve baskıcı rejiminin güç odağı olmayacağı ortaya çıkacak. Aslında Mısır, Türkiye tecrübelerini iyi tahlil etmeli. 28 Şubat sürecinde medyatik göz boyamalarla büyütülen darbe gerekçeleriyle  meşru iktidara darbe yapılmıştı. O zamanlar güçlü vesayet sahibi Ordusuyla, Ergenekonuyla sivil toplumun bir görüş bildirme durumu yoktu. Erbakan 28 Şubat'ta uğradığı haksızlık karşısında yıllardır uyguladığı politikaya paralel şekilde  silahli çatışmalara dönüşebilecek bir tavrı benimsemedi.Güçlü derin yapı karşısında geri adım atmayı tercih etti. Siyaseti teorik olarak tahlil edip aralarında bunu bölünmelere yol açsa da tartıştılar. Zamanla içinden çıkan Ak Parti lideri Tayyip Erdoğan ise belediyecilik başarılarını referans gören halkın oylarıyla iktidara geldi. Ak Parti askerin vesayetini kırdı ve Ergenekon konusunda başlatılan yargı süreci gizli ve karanlık birçok güç odağının etkisizleşmesine yol açtı. 

İhvan için örnek ortadadır. % 50 oy almış olan bir hareket olarak tek başına darbeye direnip  devrim yapacak güçte değildir. Selefiler ve bazı islami öğeler de yanında değildir. Ordu zaten zamanında artan gösterilerde iktidarı Mübarek'ten alıp seçimlere izin vermişti. Ancak bu "verme" gücü sayesinde iktidar olduğunu sanan fakat muktedir olmayan İhvan'a darbe yapmıştı. Türkiye'deki gibi bir belediyecilik ve aktif siyaset tecrübesi olmayan İhvan işsizliğin had safhada olduğu Mısır'da ekonomiyi de kısa sürede düzeltememişti. Darbeyi destekleyen önemli bir sivil toplum kesimi de var. 

İhvan bu tecrübeleri çok yaşadı. Mısır tarihinde çok kez büyük baskılarla ezilen İhvan totaliter bir dönemi yaşaması nedeniyle zaten sahip olabileceği iktidarı çoğulculuk açısından teori ve pratikte yeterli tahlil edememişti. Şimdi çalınan bir iktidar olsa da İhvan  Türkiye deneyimini göz önünde bulundurmalı. Sert bir şekilde yıkılan iktidarını silahlı direnişe dönüşebilecek bir anlayışla geri almaya çalışırsa başarı şansı az olacaktır. Ancak bunu uğradığı haksızlıklardan biri olarak görüp siyaset okumalarını ve barışçıl örgütlenmesini devam ettirirse ilerde yapılacak seçimlerde tekrar başarılı olmaması için bir neden yok. 

Direnmek sadece tankın karşısında üyelerinin kırılmasına yol açacak bir tavır değildir. Zalim güç odakları karşısında geri adım atmak ve hataları üzerinde düşünüp kendini yenilemek ve alternatif haline gelmek çok zor değil. 28 Şubat'çılar da sun'i bir yolla iktidarı devraldı ancak kötü niyetliydiler ve demokrasinin katledildiği bir ortamın zorunlu sonucu  kötü bir siyaset ürettiler ve tabii seyrin önünde fazla duramadılar.

"İhvan geri adım atmalı" derken tepki alabileceğimi biliyorum. Önemli değil. Önemli olan ancak bir çığ olabildiğiniz zaman muhalifinizin bile iktidarınıza karşı çıkamayacağını görebilmenizdir. Ama önemli olan işte gerçek bir alternatif olabilmek. Katılımcı bir demokratik anlayışla tüm toplum kesimlerini kucaklayabilmeyi gerçekleştirebildiğiniz zaman yollarınızı kendiniz açarsınız. Sun'i engellemeler kar etmez. Hudeybiye'de ashabının taviz gibi gördüğü geri adımı kan dökülmemesi için atan Peygamber Mekke'ye iki yıl sonra direnişsiz ve barışçı bir mantıkla giriyordu.

Artık darbecilikle bir yere varılamayacağını herkes görecek. Mısır'da şimdi olanlara İhvan yanlılarının "herşey bitti" gözüyle bakmaları yanlış. Bazen atılan bir geri adım çok güçlü bir dönüşü de getirir. İhvan'a bundan sonra demokratik bir seçim yaşatılmayacağını bu yüzden direnişten başka yol olmayacağını söyleyenlerin  yeni Esma'ların katline yürekleri dayanabilecek mi? Gözünü karartmış ve batıdan destek bulmuş olan  güçlü cuntanın şefi Sisi'yi bu yolla deviremeyeceklerini çok gecikmeden görmeliler. Zaten Türkiye geri çektiği Büyükelçisini, Mısır'a geri göndererek bir adım atmış durumdadır. Mısır da bu çağda uzun süre askeri yönetimlerle yönetilemeyeceğini gösterecektir.