Günümüzde, demokrasiyi savunmanın en önemli yolu olarak "oy kullanmanın" önemi ve "herkesin seçim gücünü kullanma hakkına" sahip olduğu konusunda hemfikiriz. Bu nedenle seçmenlerin oy kullanmalarını kolaylaştırmak önemli ve elektronik oylama, özellikle uzak bölgelerde yaşayanlara, yabancı ülkelerdeki seçmenlere ve engellilere bunu sağlayabilir. Ancak yaşanan olaylara bakıldığında elektronik oylamanın önemli bir sorununun, dışarıdan manipüle edilme olasılığı olduğunu görüyoruz.

Geçen hafta “Elektronik Oylama Sisteminin (EVM)” ne olduğuna ve nasıl çalıştığına, daha sonra bu elektronik oylama makinalarındaki sorunlara ve en sonunda da hangi ülkelerde elektronik oylama olduğuna, hangi ülkelerde kaldırıldığına bakmıştık. Bu bölümde ise, dünya çapında tespit edilen elektronik oylama sorunu yaşanmış olan vakalara bakacağız.

Dünya çapında tespit edilen elektronik oylama sorunu yaşanmış vakalar

Elektronik oylama sistemleri verimliliği ve erişilebilirliği artırmak için tasarlanmış olsa da, dünya çapında güvenlik açıklarının istismar edildiği ve dolandırıcılık iddialarına veya kanıtlanmış vakalara yol açtığı pek çok durum meydana geldi. Önemli örnekler şunlardır:

Meksika (1988): Meksika'daki seçim sistemi, sonuçların gizemli bir "sistem çökmesi" nedeniyle ertelenmesi ve iktidardaki Kurumsal Devrimci Parti'yi (PRI) kayırmak için hile yapıldığı şüphelerinin artması üzerine hile iddialarıyla karşı karşıya kaldı. Tamamen elektronik bir hile olmasa da otomatik sistemlerde bazı güvenlik açıkları tespit edildi.

Güney Afrika (1994): Apartheid'i sona erdiren tarihi 1994 seçimleri sırasında, Güney Afrika'nın seçim derleme sistemi hacklendi. Yetkililer doğruluğu sağlamak için oyları elle saymaya başvurdu.

Güney Kore (2012 Başkanlık Seçimi): Ulusal İstihbarat Servisi'nin (NIS) seçimi etkilemek için bilgisayar korsanlığı yaptığı iddiaları ortaya çıktı. Elektronik oylama makinelerine doğrudan bağlı olmasa da, seçimlerde dijital müdahaleyle ilişkili riskleri vurguladı.

Ukrayna (2014): 2014 yılında, Ukrayna'nın merkezi seçim sistemi hacklendi. Yetkililer bir virüs keşfetti ve kaldırdı ve seçim sonuçlarının ihlale rağmen doğru olduğu kaydedildi.

Avustralya (2015, iVote): Araştırmacılar, internet üzerinden oylama için kullanılan Yeni Güney Galler'in iVote sisteminde güvenlik açıkları keşfettiler. Kötü niyetli bir aktörün tespit edilmeden oyları ele geçirebileceğini ve manipüle edebileceğini gördüler.

Uganda (2016): Başkanlık seçimleri sırasında, seçmen baskısı ve elektronik seçmen kimlik sisteminin manipüle edilmesi iddiaları vardı. Sonuçların iletilmesindeki gecikmeler de dolandırıcılık konusunda endişelere yol açtı.

Kenya (2017): Yüksek Mahkeme, sonuçların elektronik olarak iletilmesindeki usulsüzlükleri gerekçe göstererek başkanlık seçimini iptal etti. Muhalefet, bilgisayar korsanlarının sistemi iktidardaki kişiyi kayırmak için manipüle ettiğini iddia etti.

Arjantin (2017): Etik hackerlar, Buenos Aires'te kullanılan elektronik oylama sistemindeki güvenlik açıklarını gösterdiler. Zayıf şifreleme nedeniyle oyların ele geçirilebileceğini ve değiştirilebileceğini gördüler.

Rusya (2021) :Parlamento seçimleri sırasında, Moskova'daki elektronik oylama, gecikmiş sonuçlar ve şeffaflık eksikliği nedeniyle eleştirilerle karşı karşıya kaldı. Muhalefet liderleri, sistemin sonucu değiştirmek için kullanıldığını iddia etti.

Amerika Birleşik Devletleri (Çeşitli Olaylar):

Diebold oylama makineleri: Diebold'un AccuVote-TS makineleri, araştırmacılar oy manipülasyonuna izin verebilecek güvenlik açıklarını gösterdikten sonra incelemeye alındı. Çalışmalar, fiziksel erişimi olan kişilerin oy sayımlarını değiştirmek için kötü amaçlı kod yükleyebileceğini ortaya koydu.

Georgia, ABD (2020 Başkanlık Seçimi) : Kanıtlanmış bir hile olmasa da, Dominion Voting Systems'ı çevreleyen tartışmalar, sahte manipülasyon iddialarıyla sonuçlandı. Daha sonraki denetimler ve soruşturmalar hileye dair bir kanıt ortaya koymadı, ancak olay elektronik oylama sistemlerinin nasıl yanlış bilginin odak noktası haline gelebileceğini vurguladı.

Colorado (2024): Eski bir ilçe katibi olan Tina Peters, 2020 başkanlık seçimleri sırasında oylama makinelerine müdahale ettiği için dokuz yıl hapis cezasına çarptırıldı. Seçmen dolandırıcılığını ortaya çıkaracağı iddiasıyla ekipmana yetkisiz erişimi açtı.

Ekvador (2021 Başkanlık Seçimi): Elektronik oylama sistemini hedef alan bir fidye yazılımı saldırısı girişimine dair raporlar ortaya çıktı. Başarısız olsa da, e-oylama altyapısına yönelik sürekli tehdidi vurguladı.

Pakistan (2022): Elektronik oylama makinelerinin (EVM'ler) tanıtılmasıyla ilgili endişeler ortaya çıktı. Eleştirmenler, makinelerin özellikle sınırlı şeffaflık ve yetersiz teknik güvenlik önlemleri nedeniyle kurcalanmaya ve dolandırıcılığa karşı savunmasız olduğunu savundu.

Venezuela (2024) : 28 Temmuz'daki tartışmalı başkanlık seçimlerinin ardından, oy sayım listelerinin açıklanmaması, sandık merkezlerinden tanıkların çıkarılması raporları ve veri iletimini bozduğu iddia edilen büyük bir siber saldırı ile ilgili iddialar ortaya çıktı. Muhalefet iddiaları seçim hilesi olduğunu ileri sürdü ve resmi sonuçlar ile toplanan sayımlar arasındaki tutarsızlıkları öne sürdü.

İlk etapta elektronik oylamanın, seçim süreçlerini kolaylaştıracağı düşünülebilir. Ancak yukarıda saydığımız önemli örnekler, elektronik oylama sisteminde hile yapmanın mümkün olduğunu ve hile olmasa bile güven sorununu gösteriyor.