Dünkü yazımızda da belirtmiştik; Boğaziçi Üniversitesi akademisyenleri 628 gündür yağmur, kar, güneş demeden rektörlük önünde protestolarını sürdürüyorlar. Çünkü son iki yıldır üniversitedeki usulsüzlüklerin ya da beceriksizliklerin sonu gelmiyor.

Bugün de bir ihale hikâyesi anlatacağız.

Boğaziçi Üniversitesi Bilgi İşlem Daire Başkanlığına nisan ayında Üsküdar Belediyesi'nden atanan Faruk Yakaryılmaz'ın yeni faaliyeti bir ihale. Ama bu ihalenin Lenovo ve HP tarafında tek bir firmaya kilitlendiği (başka deyişle adrese teslim olduğu) iddiaları sektörde konuşuluyor. Bu nedenle diğer firmalar harekete geçemiyor.

İhale şartnamesinin bir tersliği de, ayrı ayrı alım yapılması gereken kalemleri tek potada toplaması. Yani internet / data hizmeti almak ayrı bir iş, güvenlik yazılımı almak ayrı bir iş. Siz bunları tek alım dosyasına sokar ve kısmi teklif verilmesini önlerseniz rekabeti engellemiş olursunuz. Bu da kanuna aykırıdır.

Sektörde hizmet, yazılım ve özellikle donanım satın almaları ayrıştırılır çünkü bunlar çoğunlukla farklı firmalar tarafından sağlanır. Böylelikle donanım firmaları kendi aralarında, yazılım ve hizmet firmaları da kendi aralarında rekabete sokulur ki ihalede en iyi fiyat alınsın. Oysa hepsini aynı ihalenin içine koyduğunuzda çok az sayıda tedarikçi bunları sağlar (ya da başka tedarikçilerden temin yoluna gidip maliyeti artırır). Bunun sonucunda da rekabet azalır, ihale devlete çok daha pahalıya mâl olur.

Boğaziçi Üniversitesinin veri merkezi dışarıya mı çıkarılıyor?

Ancak ihaleden ve ihale şartnamesinden önce, Boğaziçi Üniversitesinin yıllardır kendi içinde olan veri merkezinin dışarıya aktarılıyor gibi bir durum olmasının, şaşırtıcı bulunduğunu söyleyelim.

Yaklaşık on gün önce mesai sonunda (Bilgi İşlem Merkezi) BİM yönetiminden BİM'de çalışan personelin büyük bir kısmına "Yarın saat 15.00'te Kandilli Kampüsü'ne taşınıyorsunuz" diye e-posta geliyor. Gidilecek binanın giriş katında inşaat işlerinin devam etmesi bir yana çalışanlara "Yarın öğleden sonra taşınıyorsunuz" diye son anda duyuru yapılması yeterince tuhaf.

Çünkü "Bütün yaz niye taşımadınız da yeni dönemi beklediniz" ya da "Boğaziçi'nde bütün eğitim-öğretim faaliyetleri ve araştırmalar Etiler kampüslerinde (Avrupa yakası) yapılırken en kritik personeli Kandilli'ye (Anadolu yakası) taşımak akıllıca mı?" ve benzeri bir sürü kritik sual sorulabilir.

İhale bedeli ne olabilir?

Şimdi ihalenin içeriğine bakalım. Boğaziçi Üniversitesi'nin 30 Eylül 2022 günü yapacağı ihalenin 2022/869649 İKN sayılı dokümanlarına EKAP İhale sitesinden ulaşılabilir.

Uzun teknik detayı atlayacak olursa bu ihale ile BİM'deki sunucu ve servislerin Kandilli'ye taşınması için bir veri merkezinde 3 adet sunucu, 1 adet net 100 TiB kapasitesinde depolama birimi, 6 adet güvenlik duvarı, 2 adet DC switch, loglama ve raporlama, e-posta güvenliği, kimlik doğrulama, sıfırıncı gün güvenliği, sanallaştırma yazılımı gibi ürünler alınması planlanıyor.

Şimdi bu ihalenin yaklaşık ne kadar mal olacağını tahmin edelim. Bu noktada bize kamu ihale mevzuatının işaret ettiği bazı uygulamalar ışık tutabilir.

• İhale ilan süreleri: ihale şartnamesine göre bu alım 4734 sayılı kamu ihale kanununun 19. maddesi hükmüne göre yani "açık ihale" olarak yapılacaktır. Kurumdaki yetkili personel tarafından piyasa araştırması yapılmış ve ortaya çıkan ortalama rakamın işaret ettiğine göre 30 günlük bir ilan süresi olmasına karar verildiği görülüyor. İlan sürelerini düzenleyen ilgili düzenleme aşağıdaki tabloda görülebilir.
• Aşağıdaki tabloda görüldüğü üzere, bu ihaledeki 30 günlük ilan süresine karşılık gelen yaklaşık maliyet 4.000.000 TL olarak belirlenmiştir.
•  
• 
•  
• Önceki benzer ihaleler: Fiyatı tahmin etmeye devam etmek için Ekap üzerinde daha önce sonucu yayınlanmış benzer olabilecek işlere bakalım; detaylı olarak şartnameleri karşılaştırmadan bu yıl içerisinde çıkmış benzer alımlara bakacak olursak, aşağıda resmi olan ihaleyi örnek alabiliriz; aşağı yukarı 4 milyon ile başlamış ve 2,5 milyon TL olarak bitmiş.
•  
• 

Yani bu ihale takriben 2,5-3 milyon TL'lik bir ihale.

Neden üniversite dışındaki bir binaya ve acilen taşınma yapılıyor?

Böylesi büyük bir alım yapılan BİM'in veri merkezinin, Güney Kampüs'ten Kandilli'ye değil, üniversite dışındaki bir veri merkezine taşınması da tuhaf karşılanıyor. Daha sonra bu dışarıdaki binadan tekrar Kandilli'ye yani içeriye taşınıp taşınmayacağı meçhul.

Taşınacaksa bile neden şimdi acil yapıldığı ve de eğer taşınacaksa, neden iki taşınma ile yapılacağı soru işareti.

Bu ikinci taşınma anlamsız olduğuna göre, acaba dışarıdaki binada, dış hizmet halinde verilmesi ve bilgi işlem departmanının ancak destek ekibi haline getirilmesi mi planlanıyor?

Peki bütün bunlar üniversite içinde tartışıldı mı? Yani bu konu Boğaziçi Üniversitesinin hocaları ve personeli ile öğrencilerine bildirilip, görüş alındı mı? Konuyu tartışanlar diyor ki, muhtemelen rektörlük bile, konudan bizim aracılığımızla bu yazı sayesinde haberdar olacak.

BİM'deki personelin bile çoğunun ilan çıkana kadar bu konudan haberi olmadığı söyleniyor. Oysa böylesine yüksek meblağlı ve teknik bir karar teknik personelle etraflıca tartışılmalı, hatta bu konuda bazıları Türkiye'deki en yetkin öğretim üyeleri olan Bilgisayar Mühendisliği'ne sorulmalıydı. Ancak onların da konudan haberdar olmadıklarını anlıyoruz.

Sorular... Sorular... Sorular...

1. Neden bu taşınma kararı herkesten habersizce planlandı? Konunun üniversitedeki uzmanlarla tartışılması, ortak karar alınması gerekmez mi? Taşınacak olan servis ve yazılımları geliştiren ve bakımını yapan personelin konu hakkında görüşü alındı mı?
2. İhale yapılmadan ve malzemeler yerlerine yerleştirilmeden önce, neden personel Kandilli'ye taşınıyor?
3. Üniversitenin bilgi işlem merkezinin işlerinin dış bir firmaya verilmesi gibi bir düşünce olabilir mi?
4. Başta da belirttiğimiz üzere, neden ayrı ayrı alım yapılması gereken malzemeler tek bir ihaleye sıkıştırıldı?

Yani sorular çok. Ama bir de bilişimle ilgili olmayan sorumuz var.

5. Boğaziçi Üniversitesi öğrencileri "İstanbul şartlarında barınamıyoruz! Rektörlük tanıtımlar sırasında İstanbul dışından gelen hiçbir öğrencinin yurtsuz kalmayacağını söylemiş Şimdi okulu dondurmak zorunda kalacağız. Eğitim hakkımız engelleniyor," diye haykırıyor. Tabii ki BİM'de iyileştirmeler yapılması önemlidir. Ancak BİM'in mevcut yapısı önemli bir sorun olmaksızın çalışırken ve öğrenciler açıkta kaldıkları için eğitim hayatlarını dondurmayı düşünürken milyonlarca lirayı böylesine tartışmalı bir ihaleye ayırmak doğru hareket mi? Bu yıl BİM'i taşımak için neden acele edildi?