12 temmuz ABD’deki internet devleri için “eylem günü” [1]. Ağ tarafsızlığı kurallarının FCC tarafından gevşetilmesine yönelik olarak büyük bir protesto düzenlenecek. Protesto eylemini yönlendiren "Fight the Future" isimli grup, yarınki protestoya Airbnb, Amazon, Facebook, Google, Reddit, Snap, Twitter, Vimeo, Wikipedia başta olmak üzere 70 binden fazla site, dernek, organizasyonun katılacağını belirtiyor. "Internet Association" isimli dernek ise, "Save the Open İnternet" başlıklı bir özel site açtı. Küçük şirket, dernek ve kişiler de bu site üzerinden protestoya katılacaklar [2]. 

"Ağ tarafsızlığı", internet erişimi konusundaki önemli sorunlardan birisi. Basitçe tanımlarsak; operatörlerin genellikle ticari (rekabet) nedeniyle, bir siteye giden bant genişliğini kısması anlamına geliyor. Bunu sansür amaçlı yapanlar da var. Örneğin ülkemizde sosyal medyaya --özellikle Twitter-- giden bant genişliğinin zaman zaman kısıldığı görülüyor. 

Bant genişliğinin ticari amaçlı daraltılmasının nedeni; operatörün yatırımını gerçekleştirdiği bant genişliğini kendi lehine kullanmak istemesi oluyor. Örnek verirsek; kendi video kanalı olan operatörün Youtube seyreden müşterisinin bant genişliğini kısması, ağ tarafsızlığını ihlal anlamına geliyor. Bu konu 2010'lardan itibaren OTT-Operatör çekişmesi olarak ortaya çıktı. OTT (Over The Top) denilen firmalar Google, Facebook, Twitter, Instagram gibi fazla bant genişliği harcayan sitelere verilen ad oluyor. 

Amerikan Federal İletişim Komisyonu (FCC) Başkanı Ajit Pai'nin nisan ayında yaptığı açıklamada, daha önce FCC tarafından yayınlanmış olan "Ağ tarafsızlığı" kurallarının artık çok sıkı takip edilmeyeceği mesajı verilmişti [3]. Pai, ağ tarafsızlığı düzenlemesinin operatörler üzerinde olumsuz bir etkisi olduğunu ve altyapıdaki inovasyon ve yatırımları azalttığını söylemişti.

Uzmanlar ağ tarafsızlığı kurallarının ortadan kaldırılmasının, operatörlere farklı sitelere farklı hızlar vermeleri ya da hız için ücret istemeleri ve hatta tamamen engellemeleri için fırsat vereceğini belirterek, tehlikeli bir gelişmenin önünün açılabileceği uyarısında bulunuyorlar. 

Eylem gününde ne tür protestolar yapılacağını yarın göreceğiz. Tabi ki bu bir fiziksel protesto olmayacak. İnternet sitelerinden beklendiği üzere, internet üzerinden yayınlanan mesajlar şeklinde yapılacak. Protestoya katılan site ve kuruluşlar kendi alanlarında ya da uygulamalarında gün boyunca mesajlar yayınlayacaklar. Ama hepsinde farklı mesajlar verilecek; kimisi yavaş bir yükleme sembolü koyarken, Firefox'un doğrudan FCC'nin yorum sayfasına yönlendirme yapacağı kaydediliyor. 

"Fight the Future" grubunun sözcüsü Evan Greer protesto ile ilgili açıklamasında; "İnternet kullanıcıları hangi şirketlerin haklarını koruduğunu, hangilerinin korumadığını görmüş olacaklar" dedi. 

FCC Başkanı Ajit Pai'nin nisan ayında açıkladığı "kuralın gevşetilmesi" olayı, mayıs ayında komisyonda oylama yapıldı ve sonra konu kamuoyu görüşüne açıldı. Kamuoyu görüşü alma süreci gelecek hafta kapanacak. 

Ağ tarafsızlığı konusunda ABD'de 2012'de de bir çok protesto yapılmış ve sonuçta SOPA ile PIPA adı verilen kanunlar durdurulabilmişti.Bu 2 kanunun çevrimiçi sansüre yol açacağı öngörülüyordu. Şimdi yeniden aynı noktaya gelinmiş durumda ve Cumhuriyetçilerin hem Senatoda, hem de Beyaz Saray'da yer almasının bu sefer işleri zorlaştıracağı düşünülüyor. 

Özetle, patron başkan, siyasete de halkın iyiliği açısından bakıyor mu bilemiyoruz ama ve/veya ticari açıya önem verdiği söylenebilir. 

[1] ABD'de 12 Temmuzda 'Ağ Tarafsızlığı Eylem Günü' Gerçekleştirilecek

[2] Save the Open Internet

[3] Silikon Vadisinin Trump ile Yeni Kavgası ; Net Tarafsızlığı