Teknolojideki gelişmeler son derece heyecan verici ve baş döndürücü iken bir yandan da "hype" olarak adlandırılan abartılı ve hatta aldatıcı teknolojik şehir efsaneleri gündemi dolduruyor. Atilla İlhan'ın "ne kadınlar sevdim zaten yoktular" dizelerinde olduğu gibi, aslında olmadıkları, olamayacakları ancak bilmem kaç sene sonra fark ediliyor. Bazen de fark edilemiyor.

Alın işte Google Glass hikâyesi ya da 5G. Bugün olan 5G acaba 2015'te yola çıkılan 5G'nin hedeflerine (latency, kullanıcı sayısı vs) ulaştı mı? Ulaşmamışken 6G nesi oluyor?

Böylesine bir başka abartı ve "Hype" ise Facebook'un geçen yıl duyurduğu Metaverse. Gün geçmiyor ki elimize Metaverse'te açılan bir banka şubesi, yapılan defile, yer alan bir firma basın bülteni ulaşmasın. Zaten püf noktası burada. Bu Hype'ların bir karakteristiği bu; PR'cılar için kurtarıcı olmak. Arka planda gala masasına ya da danışmanlık adı altında ödenen paralarla alınan ödüller, en iyi işyeri ödülleri ve hemen arkasından takip eden "dünyanın en prestijli" diye başlayan basın bültenleri.

Mateverse ve çeşitlerine giren sayısı ancak birkaç yüz

Dediğimiz gibi ülkemiz de dahil, dünyada bir Metaverse çılgınlığıdır gidiyor ama aslında ortada pek bir şey yok. Sadece bir proje ve bu projenin gerçekleşmesi için yatırılan milyar dolar paralar var. Bakıyorsunuz, Facebook yatırımcısı Zuckerberg'e açık mektup yayınlıyor ve "Bilinmeyene bir geleceğe tahmini 100 milyar dolar'lık yatırım. Silikon Vadisi standartlarında bile ürkütücü" yazıyor. Arkasından çalışanların "Metaverse bizim yavaş ölümümüz olacak" dediğini okuyoruz.

Ama Metaversee giren ve orada kalan kaç kişi var? Bunu bilemiyoruz. Fakat, Avrupa Birliği gençlere yönelik olarak 407 bin dolar harcadığı ve 24 saat süren bir Metaverse partiye ev sahipliği yaptı, ancak yalnızca bir avuç insan geldiği raporlandı.

Bu rakamı AB'nin kendi etkinliğini iyi duyuramaması vs. ile ilgili sanıyorsanız belirtelim; Metaverse'teki ve diğerlerindeki sayıların bu düzeylerde olduğuna dair başka bilgiler de var. Dapp Radar firmasının araştırmasına bakarsanız, Metaverse dünya çapında, günde sadece 38 kişi giriyor. Decentraland'da şimdiye kadarki en yüksek günlük "aktif kullanıcı" sayısı 675. The Sandbox için bu sayı yaklaşık 4 bin 503. Özetle; milyar dolarlık yatırımlara karşın aradan geçen 1 yılın sonunda Metaverse'teki sayılar sadece birkaç yüzlerde.

AB 400 bin dolar harcadı, sadece 5 kişi geldi

Geçen haftaki etkinlik, AB'nin "Global Gateway" stratejisini başlatmak için "müzik ve eğlence" sunan bir "plaj partisi" olarak lanse edildi. "Global Gateway" stratejisi, Çin'in etkisine karşı koymak amacıyla dünyanın salgından sonra toparlanmasına yardımcı olmak için 2027 yılına kadar 300 milyar Euro'luk yatırım toplamayı hedefliyor.

AB yetkililerinin bu parti ile siyasetle fazla ilgili olmayan, TikTok ve Instagram kullanan gençlere ulaşmayı hedeflemiş.

Partiye katılan bir gazeteci, içeride kendisi dışında sadece 5 kişi olduğunu belirtti. Diğer parti müdavimleriyle "şaşkın sohbetleri" anlatan gazeteci, tarihin yanlış olup olmadığını sorgulamış. Diğer katılımcılar kısa sürede pes ederek gazeteciyi, reklamı yapılan başlangıcından bir saatten daha kısa bir süre sonra galadaki tek kişi olarak bırakmış.

Metaverse partisini gördükten sonra, bir AB diplomatı The Times of London'a (etkinliğin gençleri Çin etkisinden kurtarmak için yapıldığından hareketle): "Pekin kahkahalardan ölüyor olmalı. Ciddi bir proje olmasaydı ve tamamını ödememiş olsaydık bize de komik gelebilirdi." diye yazdı.

Metaverse; iPhone'un yeni kişisel gizlilik kuralları yüzünden reklam gelirleri düşen ve şirketin tepe taklak gideceğini gören Zuckerberg'in kendine ait bir reklam platformu yaratmaya çalıştığı bir proje - bir can simidi. Bir yandan da 2014'de satın aldığı AR/VR gözlükleri için bir gelir şansı. O şirket beklenen potansiyeli yaratamamıştı.

Ama Facebook Metaverse işinde neredeyse 30 milyar dolar kaybederken, şirketin hisse senetleri 1 yılda yüzde 70 düşerken, Metaverse olayından yararlanan sadece halkla ilişkiler (PR) ajansları oldu. Ne de olsa "ne olduğu tam anlaşılamayan ama galiba muhteşem teknoloji olması gereken" bir şeyden bahsediliyor. Gerçekte ne olup bittiğini anlayan kişi sayısı çok az. Aynen Theranos olayı gibi.

Sonuç mu? 3-5 yıl sonra konuşuruz!