Gelir İdaresi Başkanlığı e-fatura kullanma zorunluluğu getirilenler için son başvuru tarihinin 2 Eylül 2013 Pazartesi olduğunu duyurdu. Duyuruda yer alan “… kadar e-fatura uygulamasına başvurmaları ve 2013 yılının sonuna kadar fiilen e-fatura sistemini kullanmaya başlamaları gerekmektedir (…) Diğer bir ifade ile 2 Eylül 2013 Pazartesi günü e-faturaya başvuru için son gün olup, fiilen e-fatura uygulamasına geçiş tarihi en son 31.12.2013’tür.” açıklaması, birçok kişinin kafasındaki “Uygulamaya geçmek için de son tarih Eylül başı mı?” sorularına da bir cevap niteliğinde. Konu hakkında sizlerle kısa bir süre önce paylaştığımız yazıyı aşağıda bulabilirsiniz.
Elektronik fatura nedir?
Kapsama giren mükellefler için son başvuru tarihinin 2 Eylül olduğu, elektronik fatura (e-fatura) aslında tamamen yeni bir belge değil. E-fatura, elektronik ortamda oluşturulan, yine elektronik ortamda gönderilen ve saklanan faturayı ifade ediyor. Biraz daha açalım, e-fatura, Vergi Usul Kanunu’na (VUK) göre bir faturada yer alması gereken tüm unsurları içeren -bu yönüyle hukuki olarak “kâğıt” faturadan farkı olmayan- ve satıcı ile alıcı arasındaki iletiminin merkezi bir yapı üzerinden gerçekleştirildiği elektronik bir belge demek. Burada sözü edilen merkezi yapı/platform ise Gelir İdaresi Başkanlığı’nı (GİB) ifade ediyor.
E-fatura, son dönemlerde sürekli gündemde olmasına karşın aslında çok yeni bir kavram sayılmaz. Konu hakkında ilk düzenleme sayabileceğimiz 397 numaralı VUK Tebliği ile 2010 yılından beri Türkiye’de e-fatura uygulaması var. E-fatura sistemini GİB, uluslararası diğer uygulamaları da takip ederek, yönetiyor ve yürütüyor.
E-faturanın faydaları…
E-faturayı yaygınlaştırmak ve zorunlu hale getirmek Türkiye için oldukça önemli bir adım. Özellikle kayıtdışı ekonomi üzerinde ciddi etkileri olacağı iddia edilen e-faturanın başka birçok faydası olacağını da söylemek mümkün. E-fatura sayesinde;
-
Her şeyden önce, arşivleme maliyetleri, kâğıt, posta vb. giderler büyük oranda düşecektir.
-
Dijital arşiv tutma sayesinde tüm kayıt ve faturalar sürekli el altında olacak ve arana belgeler kısa sürede bulunacaktır.
-
Muhasebe işlemleri basitleşecektir.
-
Faturalaşma daha kısa sürede gerçekleştiği için “ödeme” süreci de kısalacaktır.
-
Mükellefler arasında bir veri standardizasyonu olacak ve raporlama kolaylaşacaktır.
-
Uluslararası yatırımcıların vergi uyumu kolaylaşacaktır.
listeyi uzatmak mümkün.
Siz kapsamda mısınız?
İlk başta sadece tüzel kişilerin e-fatura siteminden yararlanmaları mümkünken; 416 numaralı VUK Tebliği ile “gerçek kişiler” de e-fatura kullanabilir hale geldi. E-faturaya ilişkin en önemli adımlardan bir diğeri ise 421 numaralı VUK Tebliği ile atıldı. Bu Tebliğ ile birlikte;
-
5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu kapsamında “madeni yağ lisansına” sahip olanlar ile bunlardan 2011’de mal alanlardan 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 25 milyon TL brüt ciroya sahip olanlar ile,
-
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’na ekli (III) Sayılı Listedeki mallar olan “kolalı gazoz, tütün ürünleri ve alkollü içecekleri” imal, inşa veya ithal edenler ile bunlardan 2011’de mal alanlardan 31/12/2011 tarihi itibariyle asgari 10 milyon TL brüt ciroya sahip olanların,
2 Eylül 2013’e kadar GİB’e başvurmaları ve 31 Aralık 2013’e kadar da e-fatura’ya geçmeleri zorunlu hale getirildi.
Belirtelim, e-faturaya geçmesi zorunlu olmayanların da -gerekli sistemsel altyapıyı kurmaları ve GİB’den izin almaları şartıyla- e-faturaya geçiş yapmaları mümkün.
E-fatura uygulamasına geçiş için burada ayrıntılarına girmeyeceğimiz 3 yöntem var;
-
E-Fatura Portalı ile
-
GİB sistemi ile entegrasyon yoluyla veya
-
GİB’den “özel entegrasyon” izni alan entegratörler aracılığıyla.
E-fatura’ya ilişkin en önemli noktalardan birisi de şu; e-fatura kesilmesi zorunlu olanlara kesilecek tüm faturaların mutlaka e-fatura olarak kesilmesi gerekiyor. Yani bunlara kesilecek faturaların bir kısmının “kağıt” olması mümkün değil; aksi halde bu kağıt faturalar hiç düzenlenmemiş sayılıyorlar. Belirtmekte yarar var, e-faturaya ilişkin zorunluluklara uymayanlar VUK’nun ceza hükümleriyle karşı karşıya kalabilirler.
2 Eylül büyük gün…
Yukarıda da belirttiğimiz üzere, GİB’in de son açıklaması uyarınca kapsama giren mükellefler için son e-fatura başvuru tarihi 2 Eylül. Bu tarihin kaçırılmaması büyük önem taşıyor.
Özellikle kayıtdışı ekonominin azaltılması ve uluslararası ekonomik entegrasyonun hızlanması bakımından e-faturanın büyük etkisi olacak gibi görünüyor; ancak zorunluluk kapsamındakilerin de sisteme geçiş maliyetlerinin yüksekliği ve takvim sıkışıklığı ile ilgili ciddi kaygıları var. Bu kaygıların giderildiği bir geçiş süreci ile e-fatura uygulaması Türkiye’deki birçok ekonomik ve mali parametreyi olumlu etkileyecek gibi görünüyor.
Twitter: @AKIN_EMRAH
E-mail: [email protected]
