Günde en az bir kez, sokaktan geçen bir yabancıya Türk olduğumu söylemek zorunda kaldığımı biliyor muydunuz?

"Türkçe..." "Evet, Türküm." "İki buçuk sene oldu." "Alıştım, sayılır." "Hadi yürüseneee Mişkkkkaaaaağğğğ! (Bu kısım Türkçe)" "Tanıştığımıza sevindim, iyi günleer!"

Elin Kanadalısıyla, bu yersiz diyaloğa girmemin nedeni 10,5 yaşındaki sevgi arsızı çikolata labradorum Mişka!

Bebekliğinde ve gençliğinde koşma hızını çıplak gözle takip edemediğimiz, yorulsa da yakamızdan düşse diye boş bir arazide manasızca boşluğa 150 kez top atıp yakalattığımız ama yine de yoramadığımız, açık pencere, kapı bulduğu an evden kaçtığı için defalarca site güvenlikleriyle peşinden arama timi oluşturduğumuz bizim meraklı, özgür ruhlu Mişka'mız on yaşını devirdiğinden beri huysuz, yaşlı teyzelere döndü.

Ben onu değil, o beni gezdiriyor

O ne yöne yürümek isterse efendim o yöne yürünecek, yani ben onu değil o beni gezdirecek, sık sık ara verip dalı, sopayı, otu b.ku (b.k gerçek anlamında kullanılmıştır) paşa gönlü dilediği sürece koklayacak, zinhar o süre tamamlanmadan yürüyüşe devam edilmeyecek, sokaktan geçen insanın önü kafasının okşanması için, haraç kesen çete elemanı gibi kesilecek, insanların ellerine doğru uzatılan kafa sevilmezse, çamurlu ayaklarıyla pati atıp, "hadisene" uyarısında bulunulacak, o da olmadı yabancının ayağının üzerine oturularak kesin olarak geçişi engellenecek.

İngilizcesi yok yavrumun

İşte içine düştüğüm yersiz diyalog tam bu noktada gerçekleşiyor. Kızarmış, bozarmış suratımla "Come on Mişka!" "Let's go Mişka" "Good girl!" filan diyorum ama bizimkinin İngilizcesi yetmiyor, suratıma "Ne diyosun?" gibilerinden bakıyor. Çaresiz "Yürü kızım"a geçiyorum. Bu sefer anlıyor ama bakışlarıyla, henüz sevilmediğini, hak ettiği ilgiyi görene kadar insanların önünde çuval gibi yatma eylemine devam edeceğini bildiriyor. Ben yerin dibine girmişken, kendisi önünü kestiği yabancının hayvan sevgisine göre, ya hunharca mıncırılıp mest oluyor, ya da suratına bile bakılmadığı için arızaya geçiyor. Fakat benim cephemde sonuç değişmiyor. Her seferinde, "Konuştuğunuz hangi dil?"le başlayan sorular zincirinin içinde buluyorum kendimi... Bazen delirsem de, bu hikayeler gülerek hatırlayacağımız komik anılara dönüşüyor elbette.

Evcil hayvanla göçmek zor ama et tırnaktan ayrılmaz ki

Kanada'ya göçerken bana Mişka'yı da yanıma alıp almayacağım çok soruldu. Bunu her zaman şaşkınlıkla karşıladım çünkü bana göre çocuklarımı yanıma alıp almamakla eşdeğer bir soruydu. Et tırnaktan ayrılır mı, hiç?

Mişka ile yola çıkmamın dezavantajları elbette oldu. En basitinden aylarca oturacak ev bulamadım. Kiralamaya kalksan, çoğu apartmanda evcil hayvan izni yok. Satın almaya kalksan yine benzer durum... Emlak piyasası hali hazırda, ev bulmanın kumarda kazanmaya benzediği Vancouver'da, bir de zorluk listenize "evcil hayvan" maddesi ekleniyor. Ama eninde sonunda bulunuyor.

Mişka yaşlandığı için yazları Türkiye'ye götürüp getiremiyorum. Onun burada kalma masrafı neredeyse bizim tatil masrafımız kadar tutuyor vs... Göçmeyi planlarken, her aşamasında onu da düşündüğüm ve bu gerçekleri bilerek yola çıktığım için, hayatımıza getirdiği zorlukları sevgiyle göğüsleyebiliyorum. Ancak görüyorum ki herkes bunu yapamıyor.

Yavrunuzu arkada bırakmayın

Hem saydığım etkenler, hem yurt dışına hayvan çıkartma prosedürleri caydırıcı olabiliyor. İnsanların kendileri için nasıl bir yaşam kuracakları belirsizken kedilerini, köpeklerini düşünememelerini anlayabiliyorum. Ama rica ediyorum. Çok mecbur kalmadıkça yavrunuzu arkanızda bırakmayın.

Bu hafta, Flightbuddy* platformunun kurucusu Seda Çınar yurt dışına evcil hayvan çıkartma prosedürlerini anlattı. Flightbuddy, Türkiye’de sokakta, ormanda ya da barınakta terk edilmiş ve yaşam savaşı veren ırk ya da karma ırk (çoğunlukla köpek) olan hayvanları kurtarıp, uçuş gönüllüleri vasıtasıyla Amerika’da yuvalandıran, kâr amacı gütmeyen şahane bir kuruluş. Seda da tam konunun uzmanı... Lütfen okuyun. Belki de prosedürler yavrunuzu geride bırakmaya değecek kadar zor değildir.

Seyahat eden köpekler

• Amerika Birleşik Devletleri, Kanada veya İngiltere hariç Avrupa ülkelerine evcil hayvanıyla seyahat etmek isteyenler neler yapmalı?

1. Köpeğin ya da kedinin, micro çipli olması, bütün aşıları -özellikle kuduz aşısı- tam ve kendi adına düzenlenmiş aşı karnesine işlenmiş olmalıdır. Evcil hayvanlar, kuduz aşısı üzerinden en az bir ay geçtikten sonra seyahat edebilir.
2. Köpeğin herhangi bir sağlık problemi olmadığından emin olmalı, veteriner hekiminden "Uçabilir" onayı alınmalıdır.
3. Köpeğin adına düzenlenmiş kuduz titrasyon belgesi olmalıdır. Bu belge Avrupa ülkeleri için zorunludur. Nasıl ve nereden temin edilir?

• * Köpek ya da kedi, kuduz aşısı olmalıdır ve üzerinden en az bir ay geçmelidir.
• * Veteriner Hekim, hayvanın kanını aldıktan sonra Ankara’ya ilgili birime postalar.
• * Test cevabı, en geç bir ay içerisinde sonuçlanır.
• * Sonuç olumluysa, kurallar gereği Türkiye’de 3 ay beklemelidir. Süresi dolduğunda da İngiltere hariç tüm Avrupa ülkelerine seyahat edebilir.

4. Tarım İlçe Müdürlüğü’nden, uçuş tarihinden 3 gün önce yurt dışına çıkabilmesi için uçuracak yolcunun adına düzenlenmiş uygunluk belgesi alınır.
5. Köpek ya da kedi, taşıma çantasıyla beraber 8 kilogramı aşmıyorsa kabinde seyahat edebilir. 8 kilogramı aşan hayvanlar ise ancak kargo bölümünde seyahat edebilir.
6. Kabinde seyahat edecek hayvanların, mizaç olarak sakin, ses çıkarmayan ve iyi huylu olması beklenir. Tüm yolculuk boyunca taşıma çantası içerisinde seyahat etmesi şarttır.
7. Kargoda seyahat edecek hayvanların, boyutlarına uygun taşıma kutusuyla seyahat etmesi zorunludur ve bu kutuyu sahibi temin eder.
8. Uçuşa izin verilse de, uçuş tehlikesi veya hayati tehlike oluşturabileceklerinden dolayı, aşağıdaki konulara dikkat çekmek isterim:

• * Bazı ırklar zor nefes aldığı için kargoda seyahat etmesi önerilmiyor. Bu ırklara örnek olarak Pug, Pekingese, Cavalier King Charles Spaniel verilebilir.
• * 10 ve üzeri yaştaki hayvanlar kargo uçuşlarında oluşabilecek strese dayanıklı olamayabilirler ve hayati risk söz konusu olabilir.
• * Köpek veya kediniz, sakin mizaçlı değil veya yüksek sese alışık değilse, stres sebebiyle taşıma kutusunu parçalayabilir ve uçak içerisinde veya uçaktan çıkarılırken kaçabilir. Dolayısı ile seyahat etmesi riskli olabilir.

9. Gideceği ülkeye göre seyahat süresi değiştiği için, tuvalet ihtiyacı düşünülmeli ve en geç uçuştan 12 saat önce beslenmelidir. Uçmadan önce de su verilmeli ve taşıma kutusundaki su kabına su eklenmelidir.
10. İlk defa uçak ile seyahat edecek hayvanların taşınacakları kutulara aylar öncesinden alıştırılması gerekir. Bu, uçuşu en sağlıklı ve stressiz bir şekilde geçirmelerine yardımcı olacaktır. Uçakla daha önce seyahat etmemiş, ürkek, stresli ya da agresif olan hayvanlara, veteriner hekim tavsiyesi ile uygun bitkisel sakinleştirici ilaç verilebilir.
11. Kargo bölümünde seyahat eden hayvanlar, gittikleri ülkede büyük bagaj bölümünden teslim alınır ve hazırlanmış evrakları gümrük memurlarına kontrol ettirildikten sonra havalimanından çıkartılabilirler.
12. Kabinde seyahat eden hayvanlar ise aileleriyle oldukları için daha şanslılar. Yine hazırlanmış evrakları gümrük memurlarına kontrol ettirip hava limanından çıkartılabilirler.

• Vancouver, BC, Kanada’ya evcil hayvanınızı nasıl getirebilirsiniz?

Vancouver’a evcil hayvanlarınızı getirmek biraz daha plan gerektiriyor ama mümkün. Aşağıda THY, Lufthansa ve "özel şirket ile" olmak üzere tecrübem olan 3 farklı yolu sizlerle paylaşıyorum.

1. Evcil hayvanı kargoda seyahat etmek zorunda olan ve THY ile gelmek isteyenler;

• * Normal yurt dışı çıkış prosedürü yukarıda yazılanlar ile aynıdır.
• * İlk uçuş ve ikinci uçuş için önceden ayrı ayrı rezervasyon yapılması gerekli.
• * Aktarma yapacağınız şehirde, Kanada kuralları gereği, bavullarınız ile birlikte kargoda gelen evcil hayvanınızı teslim almanız gerekiyor.
• * Evcil hayvan ödemesi, ilk uçuş olan Türkiye-Kanada arası için kargoda 320 USD, kabinde 160 USD olarak ücretlendirilir. Ayrıca Kanada'da bineceğiniz ikinci uçuş için de ayrıca kargo veya kabin ödemesi yapılmalıdır.
• * Teslim aldığınız hayvanınızı, yeni uçuşunuz için en az 2 saat öncesinden check-in'ini yaptırmanız gerekir. Fakat aktarma süresi yaklaşık 2 saat olduğu için yeni uçağa yetişmek bir hayli zor. Dolayısıyla biletinizi birbirinden bağımsız iki uçuş olarak almanız gerekebilir. Bu seçenek bilet maliyetlerini bir hayli arttırabilir.
• * Kabinde seyahat edenler, aileyle birlikte seyahat edecekleri için işlemler daha hızlı olacağından, ikinci uçağa yetişmeleri daha kolay olacaktır.

2. Evcil hayvanı kargoda seyahat etmek zorunda olan ve Lufthansa ile gelmek isteyenler;

• * Normal yurt dışı çıkış prosedürü yukarıda yazılanlar ile aynıdır.
• * Evcil hayvan ödemesi ise, tek sefer olup, kargo için 300 EUR, kabin için 150 EUR olarak ücretlendirilir.
• * Lufthansa ile Vancouver’a Frankfurt aktarmalı gelirsiniz. Alman hava yolu prosedürü gereği, evcil hayvanınızı teslim almanıza gerek olmadan, sizin için Türkiye uçağından Vancouver uçağına transferini yapar. Siz uçağınıza zamanında yetişirsiniz.
• * Kabinde seyahat edenler aileyle birlikte seyahat edecekleri için, ikinci uçağa rahatça yetişebilirler.

3. Evcil hayvanını, ücretli bir şekilde özel şirketlerle getirtmek isteyenler;

1. • * Yurt dışı çıkış prosedürü yukarıda yazılanlar ile aynıdır. Evrakları toplama ve hazırlık kısmını * şirketler sizler adınıza yaparlar.
   • * Ailelerin isteklerine göre istediğiniz tarihlerde kargo uçağıyla, kapıdan kapıya teslim ederler.
   • * Ücretlendirmesi verdikleri hizmete ve şirketlere göre değişiklik göstermekle birlikte, yanınızda getirme seçeneğine göre bir hayli fazla olacaktır.

* Instagram ya da Facebook'tan, @flightbuddyturkey sayfasını takip ederek, Seda'nın yuvalanmış çocuklarının mutluluk öykülerine tanık olabilirsiniz.