Türkiye'nin gündemi Başbakan Erdoğan'ın Almanya'ya yaptığı ziyaret ve protestolarla meşgul iken Avrupa Başbakan'dan çok kendi seçimlerine odaklanmış durumda.

Bu haftasonu birçok Avrupa ülkesinde yerel seçimler ve Avrupa Parlamentosu genel seçimleri birarada yapılıyor. Federatif sistemde yönetilen ülkeler ise Federal Parlamento üyelerini bu haftasonu seçiyor.

Çek Cumhuriyeti Avrupa saat diliminde oy kullanımının başladığı ilk ülke olurken oylamalar İtalya'nın pazar günü oy kullanması ile son bulacak.

Avrupa Birliği üyesi birçok ülke tüm bu seçimleri (yerel, federal ve AP) bir araya topladı.

Batısından-doğusuna 22 Mayıs'tan 25 Mayıs'a kadar 28 Avrupa ülkesi sandık başında.

400 milyon kişinin oy kullanacağı bu haftasonu önümüzdeki 5 yıl boyunca AP'de görev yapacak 751 milletvekili seçilecek.

Peki Avrupa Parlementosu seçimleri ne ifade ediyor?

Bu seçimler Avrupa Parlamantosu'nun düşüşe geçen imajının tazelenmesi için bir fırsat.

İkincisi ise kıtada yükselen ırkçı ve milliyetçi hareketlerin siyasete ne kadar yansıdığının bir testi bu. Seçim sonuçlarına göre AB ile birlikte AP'de de sağ partilerin hakimiyeti Avrupa'yı dünyadaki diğer ülkelerden çok daha uzak bir yere sürükleyebilir.

Birçok Avrupa ülkesinde son on yılda isminin başında “Hıristiyan” yer alan partilerin bu seçimlerde de etkili olduğunu görüyoruz.

“Avrupa'da İslamofobi yükselişte” sözlerine çanak tutan bu yükselişin devam edip etmeyeceğini hep birlikte göreceğiz ancak ilginçtir ki AB ülkelerinde yerel ve genel seçimlerde Müslüman adayların kendilerine listelerde kolaylıkla yer bulabildikleri partiler arasında ilk sıralarda Hıristiyan Demokratlar var.

Bir “Hıristiyan kulübü” olarak çoğu kez eleştirilen Avrupa Birliği'nden her ne kadar farklı bir yapı olsa da Avrupa Parlementosu da tekdüzeleşme, homojenleşme tehdidiyle karşı karşıya.

“Çok kültürlülük” teriminin mimarı olan Avrupa'nın kendiliğinden bir tektipleşmeye gitmesi “Avrupa İdeası”nın çöküşünü hazırlayabilir.

 

Karışık sistem, aldatıcı seçim

 

Avrupa'daki sistem karşılık olduğundan biraz daha açıklayalım.

AP'de 13 siyasi parti var:

Avrupa Halk Partisi, Yeşiller, Avrupa Solu, Liberal Demokrat Parti İttifakı, Hıristiyan Demokrat, Avrupa Sosyalistleri (PES), Avrupalı Muahfazakarlar ve Reformistler İttifakı, Avrupa Özgürlükler ve Demokrasi Hareketi , Avrupa Demokratik Partisi, Avrupa Özgürlükler İttifakı, Avrupa Serbest İttifakı , Ulusal Avrupa Hareketi, Demorkasi için Birleşen Avrupalılar Hareketi.

Yukarıda saydığımız partilerin bazıları, ki ben bu isimleri bold ile gösterdim, diğer ülkelerde de örgütlenmiş durumda. İşte bu yüzden ülkelerde örgütlü olan hareketlerin (Yeşiller, Sol ve Hıristiyan Demorkatlar gibi) parlementoda olma ihtimali daha yüksek.

Parlamento  seçimlerine katılım düşük olduğundan, Almanya, Belçika, Fransa gibi ülkelerde yerel seçimlere denk getirilen bu seçimlerinde sandığa gidenler bir kereden kendi ülkelerinde oy verdikleri partiye AP için de oy verebiliyor.

Yani iki kez ayrı oy vermek yerine aynı partiye iki oy verebiliyorsunuz.

Aynı parti ülke içerisinde gayet solcu sosyalist bir politika izlerken AP'de en sert göçmen politikası savunucularından olabiliyor mesela.

Bu bir anlamda seçmeni kandırmak.

AB vatandaşları hiçbir zaman AP (Avrupa Parlementosu) ile AB (Avrupa Birliği) ve bir de AK (Avrupa Komisyonu) arasındaki farkı vatandaşları için tam olarak anlatamadı. Bu yüzden de çoğu seçmen bir kereden iki oyu birden aynı partiye atmayı uygun görüyor.

 

Avrupa Komisyonu'na eşbaşkanlık önerisi

 

Bu seçimlerin bir başka anlamı daha var. Seçimlere katılan 13 parti önümüzdeki 5 yıl Avrupa Komisyonu başkanlığını yapacak kişiyi de seçecek. Bu partileriden sadece 5'i komisyon başkanlığına aday önerdiler.

Avrupa Halk Partisi Lüksemburg eski Avrupa Grubu Başkanı Jean-Claude Juncker'i. Avrupa Sosyalistleri şu anki Avrupa Parlementosu başkanı Martin Schulz'u, Liberal Demokrat Parti Belçika eski Başbakanı Guy Verhofstadt'ı, Avrupa Sol Partisi ise Yunanistan'ın SYRIZA Partisi eski lideri Alexis Tsipras'ı aday gösterdi.

En ilginç adaylık başvurusu ise Liberal Grup, Yeşiller ve Avrupa Partisi koalisyonundan geldi. Bu koalisyon AP'de bir eşbaşkanlık sistemi öneriyor. Eşbaşkan adayları Fransa'dan José Bové ve Almanya'dan Ska Keller.

 

Hareket et! Tepki göster! Etki et!

 

Seçim sloganı üzerine de bir kaç söz söylemek gerek.

“Hareket et! Tepki göster! Etki et!” üst başlığında Parlamento ana sayfasında ve seçim afişlerinde şunlar yazıyor: “Gücünü kulan! Avrupa'da kimin yetkili olduğunu göster!”.

Tüm bu provakatif afişler bile Avrupalıları Parlamento  için sandığa gitmeye ikna edememiş gibi. Federatif sistemin yürürlükte olduğu ülkelerde uygulanan “zorunlu oy verme” yasası oy oranını artırsa da ilk sonuçlara göre katılım oranının çok az olduğu açıklandı.

Parlamentoya seçilmek için aday olanlar ise seçim programlarında daha çok yeni ekonomik yaptırımlara dikkat çekiyor.

Birliği oluşturan ülkelerdeki diğer sorunlar (ırkçılık, milliyetçilik, göçmenler gibi) AP'nin gündeminden oldukça uzak. Bu yüzden de sağ ve sol partiler arasındaki söylem farkı çok az.

Avrupa'da yükselen milliyetçiliğin parlementoya nasıl yansıyacağı merak konusu iken, seçimlerde yarışan partilerin bu konulara hiç girmemesi “yükselen milliyetçiliğe göz yumulduğu” hissini yaratıyor.

Son olarak merak ediyor olabilirsiniz “Adaylar arasında bizim gözümüze çarması gerekenler var mı?” diye. Yukarıda saydığım 13 partinin ittifak kurduğu yere partilerin, AP internet sitesinde 23 Mayıs'ta açıklanan adaylar arasında benim gözüme çarpan isimler şunlar:

 

Belçika

 

Sosyalist Parti (PS) Duygu Celik yedek

Sp.a (S&D) Hasan Bilici 8. sıra , Yasin Kılıç yedek

MR ALDE Belma Tek 6. sıra

Humanist Demokratik Merkez (CDH) (Avrupa Halk Partisi ittifakında) Antoine Tanzilli 1. sıra yedek, Cevdet Yıldız 3. sıra yedek

 

Fransa

 

Gerçek Demokrasi Partisi (Güney Doğu bölgesi) Rémy Alexandrian

Avrupa Vatandaşları Partisi Kuzey Doğu bölgesi Beatrice Hovnanian 11. sıra

Korsan Partisi – Merkez Audrey Takvorian

 

Romanya

 

Sivil Güç Yavuz Aksoy 16. sıra

Macar Demokratik Birliği Atilla Kılarık 15. sıra

 

Almanya

 

Hıristiyan Sosyal İttifakı Baverya Ozan İyibaş 20. sıra

Hıristiyan Demorkatik İttifakı Baden-Württemberg - Ali Yarayan yedek

Saarland Sevim Taşçı 5. sıra

Sosyal Demokratik Parti Ismail Ertug MEP 9. sıra
Nesrin Jasmin öcal 2. sıra yedek

Özgür Demokratik Parti Hülya Wieland 30. sıra

Ekolojik Demokratik Parti Ahmet Aydın 16. sıra

Marksist Leninist Parti Almanya Mehmet Ali Meral 4. sıra

Münir Köroğlu 6. sıra

Seyran Cenan 8. sıra

Kaynak: http://www.europeanvoice.com/election-2014-candidates/