Cumhuriyet gazetesi köşe yazarı Çiğdem Toker, referandum hazırlığına işaret anlamına geldiği iddia edilen Devlet Malzeme Ofisi tarafından yapılan ihalelere dair “Referandumdan başka bir anlama gelmeyecek tercih kaşesi ile hemen peşinden gelen mühür mumu satın alma ilanlarına, dün de filigranlı kâğıt alımı eklendi. Malum, filigranlı kâğıt, bir belgenin sahteciliğe karşı güvenliğini sağlıyor” diye yazdı.
Çiğdem Toker’in bugünkü (8 Haziran 2016) yazısı şöyle:
Eğer sandık başına gidilecekse, eskiden bunun hazırlıkları adeta davul çalarak duyurulurdu.
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ne karar almış, Devlet Malzeme Ofisi (DMO) hangi ihaleyi açmış, hangi firmalar yarışmış, bütçeye faturası neymiş, tüm bu başlıklar altında bol bol haber okuyup duyardınız.
Kaldı ki, ihaleler YSK üzerinden Resmi Gazete’de yayımlanırdı zaten.
Artık öyle değil. YSK’ye, Cumhurbaşkanlığı referandumuyla bağlantılı olarak 2013’te doğrudan alım yetkisi verildi verileli, seçim hazırlıkları ve maliyetle ilgili bilgiler paylaşılmıyor. İhale açma yöntemi hepten kesilmediyse de gerçek bir rekabet sağlandı mı, fiyatlar şişirildi mi, neler olup bitti, bunları açıklamak neredeyse bir “tenezzül” meselesine dönüştü.
Anayasanın askıya alındığı, dahası bunun ilan edildiği bir ülkede, ihale şeffaflığı beklentisini gülünç bulanlar çıkabilir kuşkusuz. İhtimal, büsbütün haksız da değillerdir.
Yine de merak duyanlar için durumu güncelleyelim.
***
DMO’nun mayıs başında tercih kaşesi, haziran başında da mühür mumu ve ambalaj ipi satın alacağını ve alımların anlamına dair ihtimaller bu köşede daha önce işlendi. İlginçtir, DMO, tercih kaşesi ihale ilanında bu alımı, YSK için yapacağını duyurmuştu. Mühür mumu ve ambalaj ipi ilanında bu ibareye yer vermedi.
Şimdi bu fasıldaki satın almalar üçlendi.
Uluslararası ihale
DMO’nun, YSK için açık teklif isteme yöntemiyle yapacağı bu alımlar; fiili rejim değişikliğini, -lafzen de- anayasal çerçeveye oturtmayı hedefleyen referandum planının öncü sinyalleri niteliğinde.
Referandumdan başka bir anlama gelmeyecek tercih kaşesi ile hemen peşinden gelen mühür mumu satınalma ilanlarına, dün de filigranlı kâğıt alımı eklendi. Malum, filigranlı kâğıt, bir belgenin sahteciliğe karşı güvenliğini sağlıyor.
DMO, hem iç hem de dış piyasaya yönelik ilan ile 983.5 ton filigranlı kâğıt satın alacağını duyurdu. (Geçen yılki seçimlerde filigranlı kâğıt, Slovenya’da bastırılmış, YSK yetkilileri yasa gereği basım sürecinde bu ülkeye gitmişti.)
Birleşik oy pusulası renkleri
İlanda malzemenin cinsi için aranan kâğıt renklerine baktığınızda, daha önce birleşik oy pusulası basımında kullanılan renkler olduğu görülüyor: Filigranlı kâğıdın 857.5 tonu beyaz, 63 tonu sarı, 63 tonu da mavi renkte olacak. Yanı sıra, zarf yapımında kullanılacağı tahmin edilebilecek bobin kâğıtları da alıyor DMO. Turuncu, mor ve mavi renkli, toplam bobin kâğıdı 2 bin 142 alıyor DMO. Aynı ticari şartnameyle duyurulan, satın alınacak bobin kâğıdının toplamı ise 2 bin 142 ton. Filigranlı ve bobin kâğıdındaki son teklif verme tarihi 30 Haziran olarak belirlenmiş.
Toparlayacak olursak: YSK uzunca bir süredir “yarın sandık” denildiğinde hazır olacak biçimde faaliyet gösteriyor. Bunun için de bütçe, ödenek ve lojistik güçlüğü yaşamadığı anlaşılıyor. Zaten YSK Başkanı Sadi Güven daha önce, siyasi iradenin bütçe konusunda hiç sıkıntı yaratmadığını, her koşulda seçime hazır olmaya çalıştıklarını açıklamıştı.
Üç ihalenin niteliği, satın alınacak malzeme ve teklif verme tarihlerini birlikte değerlendirdiğimizde, üç ay içinde 50 milyon seçmenin “mühürlenmiş oy pusulasının üzerine tercih kaşesini basacak hale” geleceğini söyleyebiliriz.
Bu hazırlıkların çok boyutlu faturasını öğrenmek içinse biraz daha zamana ihtiyacımız olacak.