Çevre

UNESCO dünya mirası olan Diyarbakır surlarının taşlarının çalınıp satıldığı ortaya çıktı

"Taşlar sanki sipariş üzerine çıkarılmış; kafelerde iç dekorasyon olarak kullanılıyor"

16 Aralık 2019 18:10

UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'nde yer alan tarihi Diyarbakır Surlarının taşlarının yerinden sökülüp satıldığı ortaya çıktı. Tahribat özelikle Mardinkapı kısmında görülürken, sur duvarları ve burçların üzerine işlenmiş ve günümüze kadar gelmiş güneş, yıldız sembolleri, kaplan, boğa, çift başlı kartal, akrep ve at kabartmaları olan taşlar yerinden oynatılmış.

Mezopotamya Ajansı'ndan Lezgin Akdeniz'in haberine göre, Diyarbakır Surlarının taşlarının yerinden sökülüp satıldığı ortaya çıktı. Mimar Arif İpek, tedbir alınmazsa Surlardaki tahribatın boyutunun büyüyeceği uyarısında bulundu.

Çıkarılan taş sayısı fazla

Taşların çıkarıldığı surlara yakın bir yerde çay ocağı işleten Selim Çanak, gece saatlerinde sur diplerine birçok kişinin geldiğini, ancak gündüz vakti taşların yerinden söküldüğünü fark ettiklerini söyledi. Çanak, uzun bir süredir surların yıkılmış bölümlerinden taş götürüldüğünü, ancak bu kez üzerine şekiller olan taşların çıkarıldığını ve her gün yeni taşların çalındığını kaydetti.

"Sanki sipariş üzerine çıkarılmış"

Mimar Arif İpek ise taşların çökmeden kaynaklanmadığını belirterek, taşların olmadığı kısımların insan boyu yüksekliğinde olması ve izlerin yeni olmasının taşların bilinçli olarak söküldüğünü gösterdiğini söyledi. Özellikle bulunmayan dişi kesme taşların tercih edildiğine dikkati çeken İpek, "Sanki sipariş üzerine bu taşlar çıkarılmış" dedi.

Yıkım teşvik etti

Suriçi'nin Kentsel Sit Alanı olduğu gerçeğinin hiçbir çalışmada göz önüne alınmadığını söyleyen İpek, 'Sur'da yapılan yıkımdan sonra molozların atılması ile ilgili çalışmanın bile gelişi güzel yapıldığını, Sur'dan çıkarılıp Dicle Üniversitesi arazisine dökülen molozların içinden çıkarılan taşların satılabilir olduğu görülünce bu durumun surlardan taşların çıkarılmasını teşvik ettiğini' belirtti.

"Kafelerde iç dekorasyon olarak kullanılıyor"

Son dönemlerde Sur içindeki kafe ve restoranların yapımında bu taşların kullanıldığına işaret eden İpek, bazı mekanların ise iç dekorasyon olarak kullandığını kaydetti. İpek, "Moloz alanından çıkan bu değerli taşların Sur içinde ve Ongözlü Köprü civarında yapılan yeni yapılarda kullanıldığı açık bir şekilde görülmektedir" diye belirtti.

İpek, gerekli tedbirlerin alınmaması halinde bu tahribatın artarak devam edeceği uyarısında bulunarak şunları söyledi:

"Bu taşların satışıyla ilgili ciddi bir yaptırımın olması gerekiyor. Periyodik kontrollerin sıklıkla yapılması gerekiyor. Burada sorumlu ve yetkili hangi kurum ise ivedilikle bu çalışmaları başlatmalıdır."