Dünyada ve Türkiye’de zaman zaman You Tube’un kapatıldığı, Twitter’ın engellendiği haberleri gündeme gelse de teknoloji dünyası, sansüre direnecek uygulamalar geliştirmeyi sürdürüyor. İnternetsiz bedava mesajlaşmayı sağlayan cep telefonu uygulaması ‘Fire Chat’ bunun son örneği. 17 dile çevrilen uygulamanın 4 milyondan fazla kullanıcısı var.
Zaman'dan Sevgi Akarçeşme'nin haberine göre, internet ve sosyal medya kimileri için vazgeçilmez haberleşme araçları iken, özgürlükten rahatsız olanlar içinse ‘baş belası’ sayılabiliyor. Twitter’ın tahtını henüz sallayamayacak olsa da Silikon Vadisi’nden çıkan ve internetsiz bedava mesajlaşmayı sağlayan cep telefonu uygulaması ‘Fire Chat’ kısa zamanda otoriter rejimlerin ve iletişim şirketlerinin korkulu rüyası haline gelmiş durumda. Nasıl gelmesin ki; son olarak Fransa’da 12 kişinin öldürüldüğü mizah dergisi Charlie Hebdo’ya yapılan saldırıları protesto etmek için yapılan yürüyüşte Fire Chat etkisi göstermiş. İnsanlar Fire Chat kullanarak nerede kimin hastalandığı, doktora ihtiyaç olduğu bilgisini paylaşmış. Ağustos 2014’te ABD’de çölde düzenlenen bir konserde telefon sinyalleri kesilince, konserin ertelendiği bilgisi Fire Chat üzerinden yayılmış. Peki Fire Chat nasıl kullanılıyor. Akıllı telefonlara indirilen program, 50 metrelik kapsama alanı içinde bluetooth aracılığıyla iletişime imkan sağlıyor. Fire Chat ve Open Garden uygulamalarının mucidi ve şirketin Fransız asıllı CEO’su Micha Benoliel, 2014 yılının uygulamaları için parlak bir yıl olduğunu belirtiyor.
Tayvan’da ‘ayçiçeği hareketi’ sırasında hükümet interneti kesme tehdidinde bulununca, haberleşme alternatifi arayan protestocular Fire Chat’i mobil cihazlarına indirmiş, uygulama Tayvan’da birinci sıraya yerleşmişti. Hatta meclisin içi ve dışındakiler arasında tek iletişim aracı bu chat programı haline gelmiş. Benoliel, geliştirdiği uygulamanın potansiyelini ilk kez Tayvan vakasında fark ettiğini söylüyor.
Fire Chat, İran, Facebook ve Whatsapp gibi mesajlaşma uygulamalarını yasakladığında ya da Irak’ta internet kısıtlandığında bu ülkelerde de bir indirilme rekoru kırıyor. Sadece Irak’ta bir hafta sonunda 40 bin kullanıcı Fire Chat’i indiriyor telefonuna. Bu uygulamanın dünyaca tanınması ise Hong Kong’da eylül sonunda patlak veren protestolarla birlikte gerçekleşiyor. Nüfus yoğunluğunun fazlalığı nedeniyle cep telefonları iflas edince ve protestocular internetin kesilmesinden de korkunca Fire Chat sayesinde organize oluyorlar. İlk 24 saat içinde 100 binden fazla kişi uygulamayı indirirken, yedi milyonluk adada ilk haftada bu sayı bir milyonu aşıyor. Benoliel’e göre bu tepki, Hong Kongluların Çin hükümetine gönderdiği bir ‘bizi susturamazsınız’ mesajı.
Dünya haritasında internetin özgür olduğu ve olmadığı yerleri gösteren Benoliel, “Bugün dünyada internet yasaklayan ülkeler, özgür bırakanlardan daha fazla, bu korkutucu.” derken, Türkiye’yi de riskli ülkeler arasında sayıyor. Fire Chat’in mucidi Benoliel’e göre bu uygulama telefon şirketlerinin de rakip olarak gördüğü bir alternatif. Zira, iki akıllı telefon arasında iletişim kurulabilmesi için sadece kablosuz internet bağlantısı ve Bluetooth olması yeterli. Nitekim, ünlü telekomünikasyon şirketi AT&T, Benoliel bu sistemi ilk 2012’de geliştirdiğinde Open Garden’a yasak konulması için teklifte bulunmuş.
Benoliel, konser, festival gibi kalabalık ortamlardaki iletişim problemini düşünerek bu programı geliştirdiğini söylese de Fire Chat, adeta tüm muhaliflerin sığınağı olmuş durumda. 30 Aralık’ta Rus muhalif lider Alexei Navalny, bir protesto düzenlemeden önce Fire Chat’e yazarak hesabının teyit edilmesini istemiş. Ancak kısa süre sonra tutuklanmış ve bunu Fire Chat üzerinden takipçilerine duyurmuş.
