TYB Düşünce ve İfade Özgürlüğü 2023 Ödülünü kazanan Güldünya Yayınları yayın yönetmeni Ayşe Düzkan: Kitaplarımızın hepsiyle gurur duyuyoruz

T24 Kültür-Sanat

Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü 2023 Ödülleri, 21 Şubat 2024 Çarşamba günü Yapı Kredi Kültür Sanat Merkezi’nde düzenlenen törenle sahiplerini buldu.

Törende yayınevi kategorisinde Güldünya Yayınları, yazar kategorisinde Yavuz Ekinci ödüle değer görülürken, Özel Ödül ise Türkiye Gazeteciler Cemiyeti’ne verildi.

Yayınevi kategorisinde ödülün sahibi olan Güldünya Yayınları’nın Genel Yayın Yönetmeni Ayşe Düzkan, yayınevinin yola çıkış amacını, yolda karşılaştıkları zorlukları ve ses getiren Morris Micklewhite ve Turuncu Elbise kitabını anlattı...

- Güldünya Yayınları nasıl kuruldu?

Yayınevimiz adını, 2004 yılında iki ağabeyi tarafından sokak ortasında vurulduktan sonra kaldırıldığı hastanede yine ağabeyleri tarafından öldürülen Güldünya Tören’den aldı. 2014 yılında, “Dünyanın her yerinde, senin gibi, çalışan, seven, öfkelenen, mücadele eden kadınlar, arkadaşların var. Onların kaleminden kitaplar… Yalnız olmadığını hatırlamak için!” sözleriyle yola çıktık. Kendi gücümüzü hissettiğimiz, değişimin mümkün olduğuna inandığımız bir dönemdi. Cinsiyete dair meselelerin değişimin parçası olduğu ortak bir kabul haline gelmişti. Hepimizin yaşadığı hayal kırıklıklarına rağmen bütün bunlara hâlâ inanıyoruz. Feminizm yolculuklarına romanların eşlik ettiği kadınlar olarak edebiyatın teori kadar güçlü ve önemli olduğuna, kitaplarımızın yolculuklarında kadınların ve lubunyaların elini tutacağına inanıyoruz. Ekibimizde daha önce Pazartesi dergisini çıkartmış kadınlar, dergiyi çıkartan Kadın Kültür ve İletişim Vakfı ile ilişkilenmiş kadınlar ve yayınevi kurulduktan sonra katılan kadınlar da var. Birlikte kullandığımız bir ofisimiz yok. Kararları birlikte aldığımız bir kolektifimiz var, özellikle de kitaplara birlikte karar vermeye çalışıyoruz. Buradaki kadınlar standlarda çalışmak, sosyal medyayı yürütmek gibi bazı işleri de üstleniyor.

- "Morris Micklewhite ve Turuncu Elbise" kitabından biraz bahseder misiniz? Ses getiren ve hedef gösterilen bir kitap oldu...

Christine Baldacchino’nun yazdığı, Isabelle Malenfant’ın resimlediği, Stonewall Çocuk ve Genç Yetişkin Edebiyatı Onur Ödülü sahibi ‘Morris Micklewhite ve Turuncu Elbise’, en çok ilgi gören kitaplarımızdan biri. Baldacchino’nun, farklı olanın cesaretini anlattığı bu sevimli kitabı, ABD’nin prestijli kitap dergisi Kirkus tarafından yılın en iyi kitapları arasında gösterildi ve Amerikan Kütüphaneler Birliği’nin gökkuşağı listesine girdi.

- Peki, kitap muzır ilan edildi ve poşette satılmaya başlandı. Morris'in macerasını sizden dinleyelim.

Morris Micklewhite ve Turuncu Elbise kitabını, Güldünya Yayınları olarak, 2018 yılında Türkçe olarak bastık. Süslenmeyi seven bu oğlanı hem biz, hem okurlarımız çok sevdi; fakat başta Akit ve Milat olmak üzere çeşitli yayınlar tarafından hedef gösterildik. Karar Resmi Gazete'de yayınlandığında kitabın baskısı tükenmişti. Sözleşme yenilendi, yeni baskı üzerinde "Küçüklere zararlıdır" yazısı bulunan poşetlerde satılacak. Bir çocuk kitabının poşette satılacak olması ve çocuklara satışının yasaklanması kabul edilemez. Onların bakış açısından bakıldığında aynı muameleyi görebilecek başka kitaplarımız da var ve hepsiyle gurur duyuyoruz. Bu süreçte okurlarımızın, bazı medya kurumlarının ve dostlarımızın gösterdiği ilgi, verdikleri destek inanılmaz kıymetli geldi. Aslında böyle bir şey başımıza ilk kez geliyor. Bugüne kadar ekonomik koşullar bizi daha fazla zorladı. Ama okurlarımızın desteğini hissediyoruz, bütün kitaplarımızı satın alıp okuyanlar var, cezaevlerindeki arkadaşlarına kitaplarımızı gönderenler var. Bunların hepsi bizim için çok değerli, birlikte atlatacağımıza inanıyorum. 

- Bugüne kadar hangi kitapları çıkardınız? 

İlk kitabımız Yoko Ono’nun 80'inci doğum gününe özel hazırlanmış Meşe Palamudu’nun çevrilerek okurla buluşmasının üzerinden çok zaman geçti. Hala dünyanın her yerinden feministlerin cümlelerini Türkiye’deki okurla buluşturmaya devam ediyoruz. Kadınların kolektif çabasıyla işleri yürütüyoruz ve bugüne kadar birçok okurlardan övgü alan pek çok kitap yayınladık. 

- Güldünya'nın kitapları bize ne anlatıyor?

Kitaplarımızın bu ülkedeki eşitlik, özgürlük ve adalet mücadelesine az da olsa bir katkı yapacağına, özgür ve mutlu yaşamaya çalışan her kadının elinden tutacağına inanıyoruz. Şu zor dönemde yazının sınırlarını bilmekle birlikte gücünü de görüyoruz ve bu da geçer diyoruz. Övündüğümüz bir başka konu, özellikle çevirmenlerimize ÇEV-BİR standartlarında ödeme yapıyor olmamız. Ve mümkün olan her durumda kadınlarla çalışıyoruz. Bizim aslında pek çok yayınevinden farklı bir yapılanmamız var. Feminist teori ve politika kitaplarının yanı sıra dünyanın dört bir yanından kadın hareketi ve farklı feminist örgütlenme deneyimleri, kadın biyografileri ve tanıklık derlemeleri, kadın edebiyatçıların eserleri ve kadın sanatçılar tarafından ya da bilim kadınları hakkında yazılmış kitapları yayınlıyoruz. Küresel güney ve küresel doğuda kaleme alınmış çalışmalara ağırlık veriyoruz. Ayrıca çocuk, genç ve yetişkin okurlara yönelik kitaplar ve feminist masallar yayınlıyoruz.