Türk Tabipler Birliği, son dönemde artan aşı tartışmasına dair yayınladığı broşürde, neden çocuklarınıza aşı yaptırmanız gerektiği, yaptırmadığınızda neler olacağı sorularına yanıt verdi.
Sağlık Bakanlığı’nın çocuklarına aşı yaptırmayı reddeden aile sayısının 2017’de 23 bine çıktığını açıklaması üzerine TTB Halk Sağlığı Kolu tarafından hazırlanan “Anne ve Babalar için Aşı Hakkında Bilinmesi Gereken Bilgiler” başlıklı broşürdeki sorular ve cevapları şöyle:
Çocuğunuza niçin aşı yaptırmalısınız?
Aşılar, çocuklarımızın sağlığını korumak, iyileştirmek için çok büyük bir etkiye sahiptir. Kızamık, difteri, boğmaca gibi toplumda sık görülen bazı hastalıklar, küçük çocuk ve bebeklerde ciddi sorunlara ya da ölümlere neden olabilirler. Çocuklarımızı bu hastalıklardan ve bu hastalıklara bağlı diğer olumsuz sağlık sorunlarından (zatürre gibi) korumak için aşılara ihtiyacımız vardır.
Aşı yaptırmasak ne olur?
Aşılar uzun yıllardır hayatımızda. Geçmişte yaşanan ve kitlesel ölümlere neden olan birçok bulaşıcı hastalığın günümüzde görülmüyor ya da nadiren görülüyor olmasının nedeni toplumun yaygın bir şekilde aşılanıyor olmasıdır.
Çocuğunuza aşı yaptırdığınızda önce kendi çocuğunuzu, sonra da tüm toplumu korumuş oluyorsunuz. Aşılama oranlarının toplumda yüksek olması, hastalıkların etkenlerinin toplumda dolaşımını azaltarak çeşitli gerekçelerle aşılanmayan çocukları da korur.
Aşılama oranları önemi ölçüde düşürecek sayıda çocuğun aşılanmaması geçmişte yaşanan salgınların yeniden ortaya çıkmasına neden olur. Geçmişte aşı çalışmaları ile sayısı azalmış bulaşıcı hastalıklar geri gelir.
Çocuğunuza aşı yapılmasına engel bir durum olmadığı halde aşı yaptırmamanız sadece sizin çocuğunuz değil, tüm çocukları tehlikeye sokar.
Bugüne dek yapılan aşılar Türkiye’de ve dünyada neyi değiştirdi?
Ülkemizde aşılar 1981 yılından beri düzenli bir şekilde uygulanmaktadır. Başlangıçta tüm dünyada olduğu gibi sadece 6 hastalığa karşı aşı uygulaması mevcuttu. Bunlar; difteri, boğmaca, tetanoz, kızamık, verem ve çocuk felci aşılarıdır. Sadece bu aşılara yönelik yapılan uygulama sayesinde her yıl 3 milyon çocuğun ölümü, 750 bin çocuğun da sakat kalması engellendi. Hepimizin bildiği gibi çiçek aşısının yaygın uygulanması nedeniyle “çiçek” hastalığı tüm dünyada yok edildi.
Aşıların içinde zararlı maddeler var mı?
Bazı aşılarda koruyucu olarak kullanılan timerosal (etil civa) adlı bir madde vardır. Çevremizde doğal olarak da bulunan bu madde çok hızlı bir şekilde vücuttan atıldığı için asla toksik dozlara ulaşmaz ve insana zarar vermez. Timerosal sadece çoklu doz içeren flakon şeklindeki aşılarda bulunur. Tek kişiye yapılmak için hazırlanmış enjektörde bulunan aşılarda yoktur. Zaten ülkemizdeki aşıların çoğu tekli dozda olan aşılar olduğu için timerosella ilgili endişe duymaya gerek yoktur.
Timerosalin otizm yaptığı iddiası da ortaya atılmıştır. Ancak yapılan bilimsel çalışmalar timerosal ile otizm arasında hiçbir ilişki olmadığını göstermiştir. Aşılarda aşının etkisini artırmak için adjuvan adı verilen alüminyum ve skualen gibi maddeler kullanılabilir. Bu maddeler de tıpkı cıva bileşikleri gibi doğada çok yaygın olarak bulunurlar ve insanlar aşılarda karşılaştıkları adjuvanlardan çok daha fazlası ile günlük hayat içerisinde karşılaşırlar. Her aşının içinde adjuvan yoktur. Örneğin grip aşıları alüminyum içermezler. Bugüne kadar yapılan bilimsel araştırmalar aşıların içindeki adjuvanların insana zarar vermediğini göstermiştir.
Aşı kanser yapar mı?
Aşı kanser yapmaz. Aksine kanserden korur. Dünya Sağlık Örgütü’nün yürüttüğü çalışmalarda aşı içeriğindeki kimyasalların hiçbirinin kansere neden olmadığı bildirilmektedir. Aşı karşıtı kampanyalarda öne sürülen bu iddiaların hiçbir kanıtı ve gerekçesi yoktur. Aşılar kansere neden olmamakla birlikte kansere neden olan virüslere karşı koruyucu etki yaptığı için kanserden korumaktadır. Karaciğer kanserine neden olan Hepatit B virüsünden son derece güvenli olan Hepatit B aşısı ile korunabilirken yine kadınlarda rahim ağzı kanseri (serviks kanseri) nedeni olan Human Papilloma Virüsü (HPV) ergen yaş grubundaki kızlara yapılan HPV aşısı ile önlenmektedir.