Hülya Karabağlı/ ANKARA
Rus yazar Gogol’un ‘Palto’ isimli oyununu İzmir’de sahneleyen tiyatrocuların “Halkı askerlikten soğutma” suçlamasıyla hapis cezası alması, TBMM Genel Kurulu’nda yapılan bütçe görüşmelerinde, BDP İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder ve Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay arasında polemiğe neden oldu.
TBMM Genel Kurulu’nda bütçe görüşmelerinde, BDP İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder, Rus yazar Gogol’un ‘Palto’ oyununu sahneleyen Yenikapı Tiyatrosu’nun oyuncularına hapis cezası kararı ‘istifa’ polemiğine neden oldu. BDP’li Önder, ”İzmir'de Yenikapı Tiyatrosu Gogol'un Palto adlı oyununu sergilediği için sanat yönetmeni de dâhil olmak üzere 6'şar ay hapis cezasına mahkûm edildiler. Eğer ben bu ülkede Kültür Bakanı olsaydım; İstifa ederdim” dedi. Bunun üzerine Kültür ve Turizm Bakanı Günay, BDP’li Önder’e, “ Bence Gogol’u yargılayanlar istifa etmeli” yanıtı verdi. Tutanaklara yansıyan tartışma şöyle.
SIRRI SÜREYYA ÖNDER (Devamla) - Bundan 2, 3 gün önce İzmir'de Yenikapı Tiyatrosu Gogol'un Palto adlı oyununu sergilediği için vicdani retçi İnan Suver'e destek amacıyla, yargılandılar. Sanırım bundan 3 gün önce Nimet Nazlı Masatçı, tiyatronun sanat yönetmeni de dâhil olmak üzere 6'şar ay hapis cezasına mahkûm edildiler. Eğer ben bu ülkede Kültür Bakanı olsaydım bundan fena hâlde rahatsız olurdum. Çok mübalağalı bir şey söyleyeyim: İstifa ederdim. Normalde, normal bir tepki olurdu bu ama günümüzde artık mübalağalı sayılıyor. Dostoyevski, malum, onun için "Hepimiz onun paltosunun altından çıkmışız." der Gogol için.
‘Mahkeme halkı askerlikten soğutma olarak yorumlamış’
Mahkeme, bu "Palto" oyununu halkı askerlikten soğutma olarak yorumlamış. Bu da "Al sana bir kaya nerene dayarsan daya" misali yani oyunun yasaklanması ayrı bir vahamet, askerlikten soğutma gibi… Bu nasıl bir şey ki… Gören de beller bu halk can atıyor. İşte, durmadan yeni teklif getiriyorsunuz bedeli düşürsek, yaşı azaltsak, aman bak şu yoklama kaçaklarını toparlarsak diye. Bu ithamla, bir sanat eserini sergileyenlere de hapis cezası veriliyorsa ben Kültür Bakanı olsam gerçekten istifa ederdim. Bir daha da…
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANI ERTUĞRUL GÜNAY (İzmir) - Bence Gogol'ü yargılayanlar istifa etmeli.
SIRRI SÜREYYA ÖNDER (Devamla) - Şöyle olurdu…
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANI ERTUĞRUL GÜNAY (İzmir) - Yani bence Dostoyevski'yi yargılayanı söylemek lazım.
SIRRI SÜREYYA ÖNDER (Devamla) - Bu daha vahim Sayın Bakan -süremi ben verimli kullanayım- yargılanan Gogol'dur tam tersine çünkü…
Günay: 40 yıldır Gogol’u izliyorum. Böyle bir şey olamaz
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANI ERTUĞRUL GÜNAY (İzmir) - Olamaz, bu ülkede ben kırk yıldır izliyorum Gogol'ü, böyle bir şey olamaz.
SIRRI SÜREYYA ÖNDER (Devamla) - İşte, bakın, siz tıpkı o "Palto" hikayesindeki muktedir gibi bir tepki verdiniz şimdi. Yargılanan Gogol'dür elbette, cezayı alan bunlar. Elinizde gelse rahmetliyi de mezarından çıkıp bundan dolayı verirsiniz, bugünkü mahkemeler böyle.
'Kazım Koyuncu Kültür Merkezi kapatılıyor'
İkinci şey, "Burada da yargılanan Kazım Koyuncu değil." demeyin. Niye ücretsiz orada sanat ve kültür çalışmaları yapılıyor? Efendim, burası lokal gibiymiş gerekçesiyle kapatılıyor. Sonunda bu karar durduruldu ama iki üç ay bununla cebelleşmek zorunda kaldı. Niye? Ölçüye bakar mısınız? Parasız orada çay vermeyi, dayanışmayla, imeceyle bu ülkenin en güzel, en has Laz evlatlarından birini yâd etmek, şad etmek ve onun sanatını, kültürünü yaymak için uğraşan bir şeye "Siz para almıyorsunuz, bu olabilemez." diyor çünkü neoliberal sistemin dini, imanı, Allah'ı, kitabı paradır, bunun dışında başka bir şeye idraki yetmiyor, bunun parasız da olabileceğine kendisi parasız hiçbir şey yapmadığı için akıl sır erdiremiyor.
İki Kürtçe kitapla kurtulmuş sayamazsınız kendinizi
Senede bir iki tane Kürtçe kitap yayınlayarak -hayırlı bir iştir, onu teslim ederek söylüyorum- bu sorumluluktan kurtulmuş sayamazsınız kendinizi. Bütün bunlar bir araya geldiğinde bir tepki vermeniz bekleniyor Sayın Bakan.
