Betül KARABACAK/Özgür KUMANOVALI -İSTANBUL, (DHA) - GEÇTİĞİMİZ günlerde Amerika’da çocuk aşılarının tümünün tek bir iğnede toplandığına dair çıkan haberle ilgili açıklama yapan aşı konusunda uluslararası araştırmaları ve TÜBİTAK Özel Yüksek Bilim İnsanı Ödülü bulunan Altınbaş Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hazire Oya Alpar, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü\'nde bütün çocukluk aşılarının tek bir iğnede toplandığına dair haberlerin çok erken verildiğini söyledi.
Aşıların tek bir iğnede toplanması için çalışmaların 1990\'lı yıllardan beri sürdüğünü hatırlatan Prof. Dr. Hazire Oya Alpar, \"Bu çok güncel bir olay değil. Çünkü 1990\'larda Dünya Sağlık Örgütü (WHO) bütün fen camiasından tek bir defada verilebilecek ve pek çok aşıyı içinde toplayacak bir formül geliştirmesini istedi. O günden bu yana dünyanın pek çok yerinde, ben de dahil, birden fazla aşıyı içerisine alan sistemler geliştirmeye çalışılmıştır. Bu girişimlerin bazıları başarılı, bazıları daha az başarılı oldu. Yani,konsept olarak bunu ortaya çıkartmak eski bir konudur\" diye konuştu.
\" AŞI İÇİN DOKTOR ZİYARETİNİ MİNİMUMA İNDİRECEK ÇARELER HALA ARANIYOR\"
Aslında 1990\'lardaki çağrının öncesinde 1978 yılında yine Dünya Sağlık Örgütü\'nün teşvikiyle difteri, tetanoz ve boğmaca aşılarının bir arada verilebilmesininbaşarıldığını hatırlatan Prof. Dr. Alpar, şöyle konuştu:
\"Daha sonra Dünya Sağlık Örgütü bu üçünden fazlasını bir arada vermek için gayret edilmesini istedi. Bu yönde büyük çapta çalışmalar devam etti. Sözün kısası bu aşıların verilmesinde doktor ziyaretini minimuma indirecek çareler hala aranıyor. Şu anda mevcut uygulanan 5\'li aşı yine de 3 ziyareti gerektiriyor. Ama hala bunu bire indiremediler. Bu aşamada çalışmalar devam etmekte. Amerika\'da yapılan çalışmaya değinirsek, bu çalışmaları yapan saygıdeğer, dünyada isim yapmış ve pek çok buluşları olan Massachusetts Teknoloji Enstitüsü ve onun Başkanı Robert Langer\'a büyük saygım vardır. Fakat bu olayda Science Dergisi\'nde yayınlanan yazıyı okuduğumda fazla heyecanlanamadım. Çünkü bunu söylemenin çok erken olduğunu düşündüm. Haberi açıp okuduğunuzda görüyorsunuz ki güzel bir teknoloji geliştirmişler. Ama henüz çalışmanın en başındalar. Aşı geliştirme konularında stabilite ve immünolojik cevabın doğrusunu bulmak çok önemlidir. Örneğin, içine koyduğumuz antijen ya da aşı stabilolarak uzun süre kalacak mı? Ya da vücut içerisinde 37 derecede hala stabilitesini sürdürebilecek mi? Bu konuda da ufak bir çalışma yapmışlar ve 1 ay bunların stabil olduğunu göstermişler. Bu çalışmaların çok daha uzun süre için yapılması gerekir. Nitekim,kendileri de bu stabilite çalışmalarını geliştireceklerini ilave ediyorlar. \'Her şeyi hallettik\' demiyorlar. Keza, immünolojik çalışmalar çok daha uzun zaman alır. Bu nedenlerle, bu başlık oldukça erken yazılmış. Keşke böyle olabilse ama, bu çalışmaların tamamlanıp kliniğe geçirilmesi 10-15, hata 20 seneyi bulabilir.\"
(FOTOĞRAF)
