Çevre

Phaselis’te mahkemeden yürütmeyi durdurma kararı

20 Nisan 2023 01:44

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Antalya’daki Phaselis antik kenti sınırları içerisinde başlattığı iki ayrı halk plajı projesi inşaatıyla ilgili açılan davada mahkeme yürütmeyi durdurma kararı verdi.

Yusuf Yavuz'un haberine göre; Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Yatırımlar ve İşletmeler Genel Müdürlüğü tarafından Phaselis antik kentinin 1. derece arkeolojik sit alanı niteliğindeki iki ayrı koyunda yapımına başlanan halk plajı projesine karşı açılan davada mahkeme yürütmeyi durdurma kararı verdi. ‘Phaselis Antik Kenti Ören Yeri ve Bütünleyici Kıyı Alanı Çevre Düzenlemesi Yapım İşi’ adıyla ihale edilen proje kapsamında Alacasu Koyunda inşaat çalışmalarına başlanmış, alanda 480 metrekarelik beton temeller atıldığı saptanmıştı.

Kamuoyundan gelen tepkilerin ardından beton temellerin bir kısmı kırarak kaldıran Bakanlık, inşaat çalışmalarına Bostanlık Koyunda da devam etti. Davayı gören Antalya 3. İdare Mahkemesi, “yapım işinin uygulanması ve uygulanması halinde telafisi güç veya imkânsız zararlar doğurabilecek nitelikte” olduğuna hükmederek projeyle ilgili yürütmeyi durdurma kararı verdi. Davanın avukatı Tuncay Koç, projeye temel oluşturan 13 Ekim 2022 tarihli Kurul kararının hukuk dışı olduğunun Mahkeme kararıyla da sabit olduğuna işaret ederek “Phaselis’te şu anda herhangi bir açılış da yapılamaz, meşruluğu bulunmamaktadır” dedi.

Çalıştay düzenlendi 

Phaselis’te yapılaşmaya neden olan inşaat projesi iki aydır ülke gündeminde tartışma konusu olmuştu. Phaselis’e Dokunma Hareketi öncülüğünde geçtiğimiz hafta sonu Kemer’de bir araya gelen sivil toplum örgütleri, akademisyenler ve doğa koruma kuruluşlarının temsilcileri, Phaselis’in doğal ve kültürel mirasıyla bir bütün olarak korunabilmesi için çalıştay düzenledi. Antik kentin çevresiyle birlikte korunması için bir yönetim planı hazırlanması gerektiğine dikkat çekilen çalıştayda, sivil bir denetleme kurulu oluşturuldu.

Jandarma alanda görüntü almayı engelledi 

Çalıştayın ardından ise Bostanlık Koyun’daki inşaat çalışmalarına güvenlik güçleri eşliğinde devam edilmesi dikkat çekti. Bostanlık koyundaki inşaat alanına yaklaşılmaması için askerler koyda devriye gezmeye başlarken, inşaat malzemeleri ve beton blokların alana taşınması sırasında da çalışanlara güvenlik güçlerinin eşlik ettiği görüldü. Jandarmanın alanda görüntü alınmasını engellemesi de dikkat çekti.

Antik kentin kalıntılarıyla dolu olan koyların yapılaşmasına neden olan projeyle ilgili açılan davada ise Mahkeme yürütmeyi durdurma kararı verdi. Peyzaj Mimarları Odası’nın açtığı davayı gören Antalya 3. İdare Mahkemesi’nin kararında şu ifadelere yer verildi:

“Phaselis Antik Kenti Ören Yeri ve Bütünleyici Kıyı Alanı Çevre Düzenlemesi Yapım İşine ait 30.01.2023 tarihinde onaylanan 2022/1512795 ihale kayıt numaralı ve 3438225 sayılı ihale kararının bulunması ve yapım işinin uygulanması ve uygulanması halinde telafisi güç veya imkansız zararlar doğurabilecek nitelikte bulunması sebebiyle mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi yaptırıldıktan sonra bu konuda yeniden bir karar verilinceye kadar 2577 Sayılı Yasanın 27.maddesi uyarınca teminat alınmaksızın yürütmenin durdurulmasına, 13/04/2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.”

"Bunun da hukuk dışı olduğu mahkeme kararıyla sabit olmuştur"

Mahkemenin verdiği yürütmeyi durdurma kararını değerlendiren davanın avukatı Tuncay Koç, “Mahkemenin verdiği yürütmeyi durdurma kararı, Antalya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun ilk kararına dayanıyor. 13. 10. 2022 tarihli Kurul kararının mevzuata aykırı olduğu görülmüştür. Bilirkişi keşfine kadar da ikinci bir yürütmeyi durdurma kararı verilmiştir. Ancak projenin temel dayanağı ortadan kalktığı için acilen diğer dosyalarda da yürütmeyi durdurma kararı verilmesi gerekmektedir. Şu anda Phaselis’te yapılan ihale ve proje yasadışı duruma düşmüştür. Çünkü bütün yasal süreç bu ilk işlemle (Kurul kararı) ile başlamıştır. Bunun da hukuk dışı olduğu mahkeme kararıyla sabit olmuştur. Alelacele yapılan işler, süreç içinde tekrar tekrar yenilenen revize planlar, aslında bu projenin ne kadar sakat olduğunu göstermektedir. Phaselis’te şu anda herhangi bir açılış da yapılamaz, meşruluğu bulunmamaktadır” diye konuştu.

"Yapım işi acilen durdurulmalıdır"

Phaselis’e Dokunma Hareketi’nden Erdal Elginöz de konuyla ilgili değerlendirmesinde şunları dile getirdi: “Phaselis’e Dokunma Hareketi olarak bu yürütmeyi durdurma kararını biraz gecikmiş ama yerinde bir karar olarak değerlendiriyoruz. Mahkeme, yapılan işin kültürel ve doğal varlıklara geri dönülmez zararlar vereceğini teyit etmiştir ve yapım işleminin yürütmesini durdurmuştur. Yapım işi acilen durdurulmalıdır. Bu konuda mülki amirlerimizin gerekeni yapacakları konusunda şüphemiz yoktur. Sürecin başından beri hukuksuz olduğunu haykırdığımız bu proje en az 6 kanun maddesine ve 4 uluslarası sözleşmeye aykırıdır. Dolayısıyla açtığımız davaları kazanacağımız gün gibi ortadadır. Bu yürütmeyi durdurma kararı da bunun ilk işaretidir. Daha fazla zarar verilmeden ve kamu kaynakları bu yanlış projeyle daha fazla çarçur edilmeden proje iptal edilmelidir. Resim girişimlerimizi derhal yapıyoruz.

Önümüzdeki Bayram günlerinde açılış yapılacağı duyumları alıyoruz ancak, Kültür ve Turizm Bakanlığının hali hazırda hukuk tarafından durdurulmuş bir inşaat için açılış değil, aklı başında bir yeniden değerlendirme yapacağını, 15-16 Nisan da Kemer’de yaptığımız çalıştayda ortaya konulan bilimsel gerçekleri göz önüne alarak projeyi tamamen iptal edeceğini umut ediyoruz.”