Micah White*
Bilgi sızdırmanın etkili bir sosyal protesto olduğu teorisi daha önce hiç bu kadar deneye tabi tutulmamıştı. Bu, kapitalizmin şu ana kadar karşılaştığı en büyük krizi daha da büyütebilir.
Aktivist bir açıdan bakıldığında Panama Belgeleri’nin önemi yüzde 99’luk kesimin hâlihazırdaki şüphelerini doğrulmanın ötesine geçti. Evet, bu devasa sızıntı yüzde1’lik küresel politik elitlerin hapiste olmayı (vadesi geçmiş vergilerini öderken) hak ettiklerini ve dünyamızı yönetmeye layık olmadıklarını gösteren en kesin kanıt. Ancak, bu çoğumuz için bir sürpriz değil. Tarihin en büyük sızıntısı olan Panama Belgeleri’nin gerçek önemi ise sosyal değişim ihtimali anlamını taşıması. Panama Belgeleri, sızdırma eylemciliğinin (leaktivism) rüştünü ispat etmesini temsil ediyor.
En fazla Wiki- Leaks ile bilinirlik kazanan bu aktivist teori yani gerçek bilgiyi sızdırma, etkili bir sosyal protesto biçimidir. Elbette bu yeni bir fikir değil – “gerçeği öğreneceksiniz ve gerçek sizi özgürleştirecek” (John 8:32) – ancak Julian Assange, Chelsea Manning ve Edward Snowden gibi muhbir aktivistlerin küresel çaptaki yükselişiyle birlikte sızdırma, çağdaş aktivizmin giderek daha fazla bilinen bir taktiği haline geldi. Tartışmaya açık olmakla birlikte Panama Belgeleri müthiş bir sızıntı.
Her şeyden önce bu sızıntının miktarı olağanüstü: dünyanın en büyük dördüncü offshore hukuk firmasından 11,5 milyon dosya ve 2,6 terabayt veri. Bu, eksiksiz bir sızıntı, öyle ki insanlık tarihindeki diğer sızıntıları önemsizleştiriyor. İkinci olarak Panama Belgeleri, 1 yıldır gizli bir şekilde çalışan oldukça güvenilir binlerce uluslararası gazetecinin eşi benzeri görülmemiş işbirliğiyle inceleniyor. Sızdırma eylemciliği küresel çapta profesyonelleşti. Peki, Panama Belgeleri gerçekten de olumlu bir sosyal değişiklik yaratacak mı? Sokak protestolarını uyandırma potansiyeline sahip. İzlanda’da, parlamentoya akın eden 10 bin öfkeli protestocu dosyalarda karısıyla birlikte adı geçen Başbakan Sigmundur Davíd Gunnlaugsson’u istifaya zorlamaya başladı. Belgelerin Rusya Devlet Başkanı, Pakistan Başbakanı, Ukrayna Başbakanı, Arjantin lideri, Suudi Arabistan Kralı, Birleşik Krallık Lordlar Kamarası’nın 6 üyesinin de dahil olduğu politikacılar hakkında içerdiği bilgiler göz önüne alındığında birçok ülkede kitlesel protestolar yayılabilir. Panama Belgeleri’nin öncelikli sonucu dünya çapındaki hükümetleri istikrarsızlaştırması olabilir. En güçlü liderlerin çoğu, önümüzdeki günlerde meşruiyetlerini yitirebilir.
Time dergisi editörlerinden Rana Foroohar’ın da yazdığı gibi “Panama Belgeleri, kapitalizmin bugüne kadar karşılaştığı en büyük krize yol açabilir” Ancak kriz ve sosyal değişim arasında temel bir fark var. Her şeyden önce, kriz kapitalizm doğasının ayrılmaz bir parçasıdır. Bir avuç politikacının istifa etmesi biraz rahatlatıcı olabilir ancak esas sorunu çözmez: dünyamız, ikiyüzlü yüzde1’lik kesim tarafından yanlış bir şekilde yönetiliyor. Büyük bir sızıntı ve büyük protestoların büyük bir değişiklikle sonuçlanacağına inanan koroya katılmak için acele etmeden önce eleştirel düşünmek için şimdi biraz duralım. Tüm yaşadıklarımızdan sonra, sızdırmacılığın dünyayı değiştirme potansiyelini değerlendirmekten bıkmadık mı veya bu konuda hiç olmasa da birazcık bile şüpheli değil miyiz? WikiLeaks ve Edward Snowden’dan gelen devasa bilgi dökümanlarının statükoda hiçbir değişiklik yapmadan gittiğine şahit olmadık mı? Ayrıca 2011 yılında 82 ülkedeki protestocuların “parayı politikadan çekin” talebiyle finansal bölgeleri işgal etmesinden sonra zengin ve güçlü olanların oldukları yerde kaldıklarını görmedik mi? Geçmiş hatalardan alınacak en güzel ders, protesto etmeyi bırakmak veya durdurmak değil.
Panama Belgeleri’nin güzelliği, bu sızıntının bütün ülkelerdeki insanların aynı globalleşmiş düşmanla karşı karşıya olduğunu açık bir şekilde ortaya koymasıdır. İngiltere’de, Brezilya’da, Rusya’da veya Pakistan’da yaşamanızın hiçbir önemi yok. Gerçek, ultra zenginlerin servetlerini vergi memurlarından saklarken güç üzerinde hakimiyet kurmak için bu servetlerini ustalıkla kullanmalarıdır.
Micah White kimdir?
ABD’deki Wall Street işgali eylemlerinin fikir babası. ‘The End of Protest: A New Playbook for Revolution’ kitabının yazarı.
The Guardian'da yayımlanan bu yazı Yeni Yüzyıl gazetesi tarafından çevrilmiştir.
