Özel okul fiyatlarındaki artış tartışmaları sürerken, Milli Eğitim Bakanlığı "fahiş fiyat" talep eden bazı özel okullara soruşturma başlatıldığını duyurdu.
Özel Okullar Derneği Başkanı Zafer Öztürk, BBC Türkçe'ye fiyatlardaki artışı değerlendirdi, eleştirilere yanıt verdi.
2025-2026 eğitim öğretim döneminde özel okulların ara sınıflardaki resmî artış oranı yüzde 54,8 olarak belirlendi.
Ancak özel okullarda erken kayıt dönemine girilmesiyle birlikte, pek çok veli yasal artış sınırı üzerinde zamlarla karşılaştıklarını söyleyerek CİMER'e başvurdu.
Bazı okullarda yasal artış sınırı aşılmasa bile, okul ücretlerinin yıllık 700-800 bin liraya ulaştığı, bazılarının 1 milyon TL ve üzerine çıktığı görüldü.
Şu ana dek açıklanan rakamlara göre, Eylül 2025'te başlayacak yeni eğitim öğretim döneminde özel okulların yıllık fiyatı 300-350 bin liradan başlayıp 1– 1,5 milyon liraya kadar çıkabiliyor.
BBC Türkçe'ye konuşan Türkiye Özel Okullar Derneği (TÖZOK) Başkanı Zafer Öztürk, yasal sınırın üzerinde zam yapmanın mümkün olmadığını, velilerin kendi bütçelerine göre okul belirleme özgürlüğü olduğunu söylüyor.
İyi tanınan vakıf okulları ve kolejler de dahil 1.500 üyesi bulunan TÖZOK, sektörün önemli bir kısmını temsil ediyor.
'Okulların kapısında kayıt kuyruğu var'
Öztürk, özel okulların yasal sınırı keyfi olarak aşıp ücret artışı yapamayacağını, aksi halde MEB'in gereğini yapacağını savunuyor.
Özel okullara yöneltilen "fahiş fiyat" eleştirilerine karşı ise velilerin seçme özgürlüğü olduğunu kaydediyor.
Bütün özel okulların ücretlerinin 1 milyon olduğuna dair medyada ve kamuoyunda algı yaratıldığını, bahsi geçen okul sayısının 25-50'yi geçmediğini ve bu okulların kapısında "kayıt kuyruğu" olduğunu söylüyor:
"On iki bin özel okul arasında 1 milyon – 1,5 milyon ücretli okulların sayısı 25-30, bilemediniz 50'dir. Kaldı ki bu okullar sınavla öğrenci alırlar, kontenjanları sonuna kadar doludur ve velilerimiz kapılarında kuyruğa girer."
Öztürk, bugün devlet okulunda okuyan bir öğrencinin devlete maliyetinin bile yıllık neredeyse 200 bin TL olduğunu belirtiyor:
"Eğer velilerimiz özel okul fiyatlarının çok pahalı olduğunu düşünüyorlarsa, kayıt özgürlükleri var. Fiyatları yüksek bulan velinin, kendisine başka bir okul bulması gerekir. İllaki kendi bütçelerine göre başka bir kurum vardır diye düşünüyorum."
"Ayrıca kurumlar, velisinden alamayacağını düşündüğü bir rakamı açıklamaz. Ya da mutlaka bu rakam için dayanakları vardır. Veli bu dayanakları da okula sorabilir."
'Özel okullar günah keçisi ilan ediliyor'
Özel okulların eğitim ve materyal ücretleri, senede bir kez, bir sonraki eğitim öğretim yılını kapsayacak şekilde belirleniyor.
Hiçbir özel sektörde bulunmayan düzenlemelerin özel okullar sektöründe uygulandığını söyleyen Öztürk, bu sebeple pandemiden bu yana 2 bin 500 okulun kapandığını söylüyor.
2021-2022 ve 2023 yıllarında; personel giderleri yüzde 480 artarken, özel okul ücretlerinin zam kısıtlaması sebebiyle yüzde 260 arttığını belirtiyor.
Öztürk, 2023-2024 eğitim öğretim yılında büyükşehirlerdeki özel okullara talepte yüzde 10-15 civarında düşüş görüldüğünü, Anadolu'daki özel okullarda bu oranın daha yüksek gerçekleştiğini söylüyor.
'Özel okullar sebep değil sonuçtur'
Ancak 2025-2026 döneminde, tüm fiyat eleştirilerine rağmen, talepte herhangi bir düşüş beklenmediğini kaydediyor:
"Mevcut ekonomik krizin sebebi biz değiliz. Özel hastane fiyatlarına herhangi bir tepki yokken, özel okullara neden ortak bir müdahale var, anlamakta ciddi güçlük çekiyorum."
"Haksız olan ve sistemi suistimal eden kurumlar mutlaka olmuştur. Ne yazık ki son yıllarda sadece kâr amacıyla bu sektöre girenler oldu. Bugün yaşadığımız bu krizi biraz da bundan dolayı yaşıyoruz. Veliler okul seçerken, mutlaka okulun öğretmeniyle görüşsünler. Okulun öğretmeni gülümseyebiliyor mu, ona baksınlar.
"Ama özel okulların medyada sürekli ücret artışları üzerinden günah keçisi ilan edilmesi kabul edilemez. Okulların ciddi bir kısmı, bu ekonomik krizler döneminde kendi üstlerine düşeni yaptılar."
Öztürk ayrıca, yıllar içinde özel okullara artan talebin de mevcut eğitim sisteminin bir sonucu olduğunu söylüyor:
"Neden özel okulları tercih ediyoruz? Sistemde 18,5 milyon öğrenci var. Bunun sadece 1,5 milyonu özel okullara gidiyor. Özel okullar gündemi tamamen işgal ederken, 17 milyonla ilgili hiçbir şey konuşulmuyor. Özel okullar bir sebep değil, sonuçtur."
'Öğretmen maaşları, eğitim programları, kira, bakım ve vergiler'
Özel okullara getirilen eleştirilerden biri, uzun ve yoğun çalışma saatlerine karşın asgari ücret ve civarında seyreden öğretmen maaşları.
Özel Sektör Öğretmenleri Sendikası, 2024 yılının Mayıs ayında günlerce TBMM önünde taban maaş ve güvenceli çalışma talepleri için eğitim nöbeti tutmuştu.
Öğretmenlerin eğitim nöbeti, 26 Mayıs'ta Ankara'daki sert polis müdahalesinin ardından çeşitli kentlere yayılmıştı.
Öztürk, özel okulların en büyük giderini yüzde 65-70 oranında öğretmen ve çalışan maaşlarının oluşturduğunu söylüyor.
