Çevre

Nükleer tesislere sigorta zorunluluğu geliyor

Nükleer Düzenleme Kanun teklifi Meclis’e sunuldu, radyoaktif atıklar Türkiye'ye sokulamayacak

26 Şubat 2022 08:00

Nükleer Düzenleme Kanun teklifi Meclis’e sunuldu. Bu kanan teklifine göre nükleer faaliyetlerle ilgili kurumların denetiminde olacak ve radyoaktif atıklar Türkiye'ye sokulmayacak. Kanunda hüküm bulunmayan hallerde ise Paris Sözleşmesi hükümleri uygulanacak.

Barışçıl kullanım ilkesi esas alınarak nükleer enerji ve iyonlaştırıcı radyasyona ilişkin faaliyetlerin yürütülmesi sırasında çalışanların, halkın, çevrenin ve gelecek nesillerin iyonlaştırıcı radyasyonun olası zararlı etkilerinin korunmasına yönelik uygulanması gereken ilke ve esaslar ile tarafların sorumluluklarının çerçevesini çizen, düzenleyici yetkiye sahip Nükleer Düzenleme Kurumu’nun yetki ve sorumluluklarını belirleyen Nükleer Düzenleme Kanun teklifi Meclis’e sunuldu.

Dünya gazetesinden Canan Sakarya’nın haberine göre, kanun teklifi 29 maddeden oluşuyor. Buna göre;

Nükleer Düzenleme Kurumu’ndan sadece Türk vatandaşları veya Türkiye Cumhuriyeti mevzuatına göre kurulmuş tüzel kişiler lisans alabilecekler;

Radyoaktif maddelerin ihracatı ithalatı taşınması transit geçirilmesi, teknolojinin ihracatı ve ithalatı için kurumdan izin alınması zorunlu olacak;

Kanun kapsamındaki faaliyetler ve yetkilendirilen kişiler kurumun denetimine tabi olacak;

Türkiye Cumhuriyeti’nin egemenlik alanı dışında yürütülen bir faaliyet sırasında ortaya çıkmış olan radyoaktif atıklar Türkiye’ye sokulamayacak;

Türkiye‘de yapılan faaliyetler sonucunda ortaya çıkan radyoaktif atıklar Türkiye Enerji Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) tarafından bertaraf edilecek.

Yetkilendirmeye tabi bir faaliyet sırasında radyoaktif atık üreten kişiler radyoaktif atık yönetimi özel hesabına, nükleer tesis, radyasyon tesisi ve radyoaktif atık tesislerini işletmek için yetkilendirilen kişiler ise işletmeden çıkarma özel hesaplarına katkı payı ödemesi yapacaklar;

Nükleer hadiselerden kaynaklanan zararlar hakkında bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde Paris Sözleşmesi hükümleri uygulanacak;

İşleten, nükleer zararlardan ve tazminatların ödenmesinden, nükleer hadisenin meydana gelmesinde kendisinin, personelinin ve tesisle ilgili teknoloji, mal ve hizmet sağlayanların herhangi bir kusurunun olup olmadığına bakılmaksızın sorumlu olacak.

Nükleer tesis işletenler için sigorta yaptırma veya teminat gösterme zorunluluğu getirilen yasa teklifine göre, nükleer maddelerin Türkiye’nin egemenlik alanında yapılacak transit geçişlerinde işleten 80 milyon Euro tutarında sigorta yaptıracak ya da teminat gösterecek. Yaptırılan sigorta ya da gösterilen teminat sadece bir nükleer hadise durumunda nükleer zararın tazmini için kullanılacak. Nükleer sigorta havuzu kurulacak, havuzun işleyişine ilişkin usul ve esaslar Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yönetmelikle belirlenecek. Nükleer hadise sonucu meydana gelen nükleer zararların tazmini için nükleer zarar görenler tarafından yapılan başvuruları değerlendirmek ve başvurular hakkında karar vermek için Nükleer Zarar Tespit Komisyonu kurulacak.