Bilim / Teknoloji

Nomofobi: İtalya'da, cep telefonu ve internete erişimden mahrum kalma korkusuna karşı önlem ve tedavi tasarısı

29 Temmuz 2019 19:14

BBC Türkçe

İtalya'da özellikle gençlerde görülen "cep telefonuna erişimsiz kalma fobisi" yani nomofobi ile mücadele amacıyla bir yasa tasarısı hazırlandı.

Koalisyon ortağı 5 Yıldız Hareketi tarafından hazırlanan tasarı gençlerin "vampire dönüşmesine" neden olan cep telefonu ve internet bağımlılığını önlemek ve tedavi etmek için bir dizi önlem alınmasını öngörüyor.

Cep telefonu ve internete erişimden mahrum kalma korkusuna, İngilizce "cep telefonsuzluk fobisi" (no-mobile phone-phobia) ifadesinden yola çıkılarak "nomofobi" adı veriliyor. İtalya'da Temsilciler Meclisi bünyesindeki Sosyal İşler Komisyonu'nda geçen hafta görüşülmeye başlanan yasa tasarısı da "Nomofobi'nin önlenmesi ve tedavisi için tedbirler" başlığını taşıyor.

Tasarıyla, bu fobi ve bağımlılığa karşı kurslar ve bilinçlendirme kampanyaları yürütülmesi, ağır vakalarda da sağlık tesislerinde tedavilere başvurulması gibi önlemler alınması öngörülüyor. Başbakanlık bünyesinde, birçok bakanlıktan temsilcilerin katılacağı bir "nomofobi masası" kurulması da talep ediliyor.

Patolojik bağımlılığa dönüşebilir

Tasarı metninde "internet ağına bağlantısız kalma korkusunun" kaygı, keyifsizlik, huzursuzluk ve agresifliğe yol açabileceği ve gerçek bir patolojik bağımlılığa neden olabileceği belirtiliyor.

Bu alanda yapılan bazı akademik çalışmalar da alıntılanarak, akıllı telefon bağımlılığının diğer bağımlılık türlerine çok benzediği vurgulanıyor. "Cep telefonumuzda bir bildirim gördüğümüzde dopamin seviyesi yükseliyor" denilerek bu sürecin bir kumar bağımlısınınkine benzer işlediği ifade ediliyor.

Bu bağımlılığın semptomları arasında da "cep telefonunu sürekli kullanmak ve telefonla uzun süreler oyalanmak, her zaman yanında bir ya da daha fazla cihaz ve şarj aleti taşımak, cep telefonunun kaybolması fikrinin bile kaygı ve sinirliliğe yol açması, mesaj ya da arama gelmiş mi diye telefon ekranını devamlı kontrol etmek, cep telefonunu 24 saat açık tutmak, uyumaya cep telefonu ya da tabletle gitmek" gibi maddeler sayılıyor.

10 gençten 8'i korku yaşıyor

İtalya'da yapılan bir araştırmaya göre ergenlik çağındaki her 10 kişiden 8'i cep telefonuna erişimsiz kalmaktan korktuğunu, yüzde 50'si de yalnızca bu fikrin bile kaygı ve rahatsızlık vermeye yettiğini söylüyor.

Yasa tasarısında, gece geç saatlere kadar cep telefonuyla oyalanan genç sayısının gittikçe arttığı da vurgulanıyor ve bu durumun gençleri "vampire" dönüştürdüğü, gündüzleri yorgun ve halsiz kalmalarına yol açtığı uyarısı yapılıyor. Bu durumun okul, iş ve kişisel hayatlarına yansımaları olduğu belirtiliyor.

Tasarının mimarlarından 5 Yıldız Hareketi milletvekili Vittoria Casa, "İnternetin bilinçli kullanımı konusunda eğitim vermek ve aşırı alışkanlık olgusunu önlemek dijital çağda artık kaçınılmaz olan bir ihtiyaçtır" dedi. Casa, meclise sundukları tasarının diğer Avrupa Birliği ülkelerine de örnek olmasını umduğunu söyledi.

Nomofobi nedir?

‘No mobile Phobia’dan türetilen nomofobi; cep telefonu ile sağlanan iletişimden kopmaktan aşırı korkma anlamına geliyor. Yani cep telefonundan bir şekilde mahrum kalma kokusudur. Modern çağın yeni sendromlarından biri olarak tanımlanabilecek bu durum, özelikle akıllı telefonların kullanımının giderek artmasından sonra yaygınlaşmaya başladı. Ulaşma ve ulaşılabilir olma isteği akıllı telefonların baş tacı edilmesine neden oluyor. Bu yüzden de telefonsuz kalmaktan, telefonla iletişim kuramamaktan dolayı kişiler psikolojik gerginlik yaşayabiliyor. Henüz bu fobiyi yaşayanların kişilikleriyle ilgili yeterli veri olmasa da uzmanlara göre bu sendrom, başparmak nesli denilen gençlerde daha sık görülüyor.

Nomofobi belirtileri

Nomofobi olan kişide görülen tipik özellikler şunlardır:

Kişinin telefonu yokken kendini “eksik” gibi hissetmesi, boşluk duygusu yaşaması,
Telefonu yanındayken bile obsesif bir şekilde kontrol etme,
Şarj bitince kendini aşırı çaresiz hissetme,
Telefonunu bir yerlerde unutmak, telefonun arızalanması yani telefonunu kullanamamaktan korkma,
Telefonu olmayınca baş dönmesi, kalp çarpıntısı, nefes almada zorluk, mide krampları gibi bir takım anksiyete belirtileri yaşaması.