NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Türkiye’deki muhataplarının sınırda Suriye üzerinde bir uçuşa yasak bölge ilan edilmesi talebini gündeme getirdiğine dikkat çekti ve “NATO doğrudan meselenin içinde değil” dedi. Stoltenberg, Kilis başta olmak üzere sınır bölgesinde yaşanan gerilim için Türkiye’ye desteği artıracaklarını anlattı.
Stoltenberg, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Başbakan Ahmet Davutoğlu ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüşmeler yaptığı Ankara ziyaretinde Hürriyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Deniz Zeyrek'e söyleşi verdi.
Bugün Çeşme’ye gitmesi ve Ege’de kaçak geçişlere karşı operasyon yürüten NATO filosunun amiral gemisine geçmesi beklenen Stoltenberg, özetle şu mesajları verdi:
"Gemilerimiz liman ziyaretinde"
Türkiye IŞİD’in hedefi oluyor. Musul’da askeri birliğe, Kilis’te yerleşim yerlerine saldırılar oldu. NATO olarak bu konuda nasıl bir destek sağlayacak?
Türkiye’ye zaten farklı askeri yöntemlerle yardım ediyoruz. Türk hava sahasında olanlarla ilgili daha iyi bir resim alabilmek ve gözlem yapabilmek için AWACS uçaklarımız var. Tabii ki bu Türkiye için çok önemli. İspanya’nın sağladığı Patriot sisteminin konuşlandırılması sayesinde Türk hava savunması güçlendirilmiş oldu. Türk hava sahasının daha da güçlendirilmesi için NATO gemilerinin liman ziyaretleri yapması ve varlığımızı daha da artırmaya dönük imkanları da düşünüyoruz.
Kilis’e dönük saldırıları Sayın Erdoğan ile görüştünüz mü?
Başbakan, dışişleri ve savunma bakanları ile yaptığım görüşmelerde, Türkiye’ye dönük son saldırılar ve tehditler konusunda bilgi verdiler. Biz de tabii ki Türkiye’nin cephe hattında bir ülke olması nedeniyle karşı karşıya kaldığı meydan okumaları yakından takip ediyoruz. Daha fazlasını yapmanın yollarına da bakıyoruz.
Türkiye’nin 24 Kasım’da Rus uçağını düşürmesinin ardından yaşanan gerginlik ve Türk savaş uçaklarının Suriye üzerinde uçmaması konularını da ele aldınız mı? Türk savaş uçakları ne zaman uçmaya başlayabilir?
Bu konuyu spesifik şekilde ele almadık. Ancak tüm NATO ülkeleri, IŞİD’e karşı yürütülen mücadeleyi desteklemekte ve bunu farklı şekillerle yapmaktadırlar. ABD, Fransa ve Birleşik Krallık, IŞİD’e karşı hava saldırıları gerçekleştirmekte. Diğer birçokları ise IŞİD’e karşı savaşan Peşmerge ve diğer güçlere eğitim sağlamakta. NATO da IŞİD’e karşı mücadele kapasitesini artırmaları için Irak güçlerine eğitim vermeye başladı... IŞİD’i zayıflatmak ve yok etmek için İncirlik Hava Üssü gibi çok kritik bir altyapıyı kullandıran ve koalisyona farklı destekler sunan Türkiye, çok kilit bir rol oynuyor. Türkiye’nin IŞİD’le mücadeleki güçlü taahhütünü memnuniyetle karşılıyorum.
Türkiye, özellikle de Cerablus-Mare hattı denilen 98 km’lik bölge üzerinde bir uçuşa yasak bölge istiyor. Ankara’daki görüşmelerinizde bu konu ele alındı mı?
Muhataplarım bu konuyu gündeme getirdiler. Ben de Türkiye’nin güçlü isteğini gösterdiği bu konunun çok fazla farkındayım. Biliyorum ki bu konu bir süredir değişik ülkelerle tartışıldı. NATO doğrudan meselenin içinde değil. Bu bizim bu özel konuda herhangi bir önerimizin olmayacacağı anlamına gelmez. NATO müttefikleri değişik yollarla IŞİD ile mücadeleye destek veriyor. NATO aynı zamanda Türkiye’yi de askeri varlığı ile destekliyor. Sabit bir şekilde IŞİD ile savaşmanın daha iyi yollarına bakıyoruz.
NATO’nun Ege misyonu çerçevesinde Türkiye, NATO gemilerinin bazı bölgelere girmesine izin vermedi. Görüşmelerinizde bu konu gündeme geldi mi?
Ege Denizi ve NATO varlığı konularını ele aldık. Yasadışı geçişlerde ciddi sayıda azalma olduğunu ve uygulamada ilerleme sağlandığını kaydettik. Bu tabii ki sadece NATO’nun varlığı sayesinde olmadı. Bu çok daha büyük bir çabanın sonucu. Bu sularda Türkiye ve Yunanistan’ın hassasiyetlerinin farkındayız. NATO varlığının hiçbir şekilde tarafların ulusal pozisyonlarını etkilemeyeceğini açık bir şekilde ilan ettik ve Türkiye ile Yunanistan arasındaki ilişkileri etkilemeyecek bir şekilde bulunmayı başardık. NATO gemileri varlıklarını başta Midilli ve Sakız adaları olmak üzere geçişlerin en çok olduğu yerlerde yoğunlaştırıyorlar. NATO’nun yaptığı, izlemek, alanı gözetlemek, elde ettiğimiz bilgiyi anlık olarak Türk ve Yunan sahil güvenlik kuvvetleriyle paylaşmaktan ibarettir. Sahil güvenlik ekipleri bizden aldıkları bilgiyle harekete geçiyorlar. Bizim amacımız yasadışı göçü engelleyerek göçmenlerin güvenli ve yasal bir şekilde hareketini sağlamak için gösterilen çabalara katkıda bulunmaktır.
Suudi çabasına destek
NATO, Suudi Arabistan’nın İslami bir askeri yapılanma kurma çabalarını nasıl görüyor?
Gördüğümüz şu: Bazı Müslüman ülkeler IŞİD ile mücadelelerini daha nasıl artırabileceklerinin yollarını konuşuyor. Kısa süre önce Ankara’da da benzer bir toplantı yapıldı. Bu nedenle Müslüman ülkelerin IŞİD ile mücadelerini artırma çabalarını memnuniyetle karşılıyoruz. Çünkü radikal, şiddet yanlısı İslamcı gruplarla mücadele Batı ile Müslümanlar arasında bir mücadele değil, suçlularla, teröristlerle mücadeledir. Bu mücadelenin ön saflarında Müslümanları bulursunuz ve kurbanların çoğu Müslümanlardır. Sözü edilen işbirliğinin nasıl organize edileceği meselesini Suudi Arabistan ile ilgili diğer ülkelere bırakıyoruz.
