Bilim / Teknoloji
BBC Türkçe

Modern insanın ataları 'Botsvana'dan yayıldı'

Genetik verilerle birlikte jeolojik ve iklim simülasyonlarını kullanan araştırmacılar, 200 bin yıl önce Afrika'nın nasıl bir ortama sahip olduğunu ortaya koymaya çalıştı

30 Ekim 2019 15:59

Yeni bir araştırma, modern insanın atalarının Afrika'daki Zambezi Nehri'nin güneyindeki Botsvana topraklarından çıkıp diğer bölgelere yayılmış olabileceğini iddia ediyor.

Bugün tuzlalarla kaplı olan bölgede 200 bin yıl önce göl ve bataklıklar bulunduğu ve bunun modern insanın atası "Homo sapiens"ler için elverişli bir ortam yarattığı düşünülüyor.

70 bin yıl boyunca burada yaşayan insanların, iklim değişikliği ve yağmurların yer değiştirmesi ile oluşan yeşil koridorlar üzerinden Afrika'nın diğer bölgelerine dağıldığı tahmin ediliyor.

Bu insanların bir kısmı 130 bin ila 110 bin yıl önce Afrika'dan diğer kıtalara göç etti.

Avustralya'daki Garvan Tıbbi Araştırma Enstitüsü'nden genetik bilimci Profesör Vanessa Hayes, "Modern insanın 200 bin yıl önce Afrika'da görüldüğü bir süredir biliniyor. Bu ortaya çıkışın ve ilk atalarımızın dünyaya dağılmaya başladığı nokta ile ilgili tartışmalar ise uzun zamandır devam ediyor" dedi.

Nature dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, 70 bin yıl boyunca bu bölgede yaşayan modern insanın ataları, ilk göç dalgasında kuzeydoğuya, ikinci dalgada ise güneybatıya doğru göç etmiş, nüfusun üçte biri ise aynı bölgede kalmıştı.

Genetik verilerle birlikte jeolojik ve iklim simülasyonlarını kullanan araştırmacılar, 200 bin yıl önce Afrika'nın nasıl bir ortama sahip olduğunu ortaya koymaya çalıştı.

Botsvana
Getty Images

'Modern insanın evrimi karmaşık bir süreç'

Ancak Hayes'in bugün güney Afrika bölgesinde yaşayan 1217 kişiden aldığı ve anneden çocuğa geçen mitokondrial DNA örneklerinden yola çıkarak vardığı sonuçlar bazı uzmanlar tarafından şüpheyle karşılanıyor.

Londra'daki Doğa Tarihi Müzesi'nden Profesör Chris Stringer, Homo sapienslerin evriminin karmaşık bir süreç içerdiğini ve tek başına mitokondrial DNA ile insanın kökeninin tespit edilemeyeceğini söylüyor.

Stringer, "İnsan genomunun sadece küçük bir parçasına, bir tek bölgeye, tek tip taş alete veya bir tek 'kritik' fosile odaklı diğer birçok araştırma gibi, burada da mozaik kökenimizi bütün karmaşıklığıyla ortaya koymak mümkün değil" diyor.

Stringer ayrıca babadan geçen Y kromozomları incelendiğinde, baba tarafından atalarımızın batı Afrika'ya dayandığına dair verilerin bulunduğunu, insan genomuna bir bütün olarak bakıldığında ise ilk insanların Afrika'nın doğusundan göç ettiğinin tespit edildiğini söylüyor.

"Bu ve benzeri veriler aslında kökenimizin Afrika'nın farklı bölgelerinden atalarımıza dayalı bir bileşim olduğunu, ayrıca bir de kıta dışındaki insan gruplarıyla ırk karışımı olduğunu gösteriyor" diyor.

Fosillere dayanan diğer araştırmalarda modern insanın anayurdu doğu Afrika olarak tespit edilmişti.

Ayrıca, insanların evriminin Afrika kıtasının çeşitli noktalarında eşzamanlı olarak gerçekleştiği ve birden fazla bölgeden yayılmış olabileceğine dair teoriler de var.

İnsanlık tarihinde önemli dönüm noktaları:

  • 400.000 yıl önce: Neandertaller (modern insanın evrimsel kuzenleri) Avrupa ve Asya'da ortaya çıkıp farklı bölgelere göç etmeye başladı
  • 300.000 ile 200.000 yıl önce: Modern insan olarak bildiğimiz Homo sapiensler Afrika'da ortaya çıktı
  • 50.000 ila 40.000 yıl önce: Modern insanlar Avrupa'ya ulaştı.

Haber, değiştirilmeden kaynağından otomatik olarak eklenmiştir