T24 Haber Merkezi
Gonca Tokyol & Metin Kaan Kurtuluş
Rusya’dan alınan S-400 hava savunma sisteminin Türkiye’ye teslimatı başladı. Aylardır konuşulan teslimatı taşıyan uçakların Ankara'ya ulaşmasının ardından gözler ABD'ye ve Türkiye ekonomisini vurabilecek olası yaptırımlara döndü.
Milli Savunma Bakanlığı’ndan (MSB) yapılan açıklamada, “Türkiye'nin hava ve füze savunma ihtiyacının karşılanmasına yönelik tedarik edilen S-400 Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sisteminin birinci grup malzemelerinin Mürted Hava Meydanı/Ankara'ya intikali 12 Temmuz 2019 tarihinden itibaren başladı” ifadelerine yer verildi.
TIKLAYIN - Nedir bu S-400’ler, Türkiye'nin hava savunma sistemi arayışı nasıl bu noktaya geldi?
TIKLAYIN - Milli Savunma Bakanlığı'nın S-400 açıklamasının ardından dolar yükseldi
Sözleşme tarihi, yaptırımlardan kaçmaya yarar mı?
MSB'nin açıklamasında, 'S-400 Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sisteminin tedarik sözleşmesi'nin 11 Nisan 2017’de imzalandığı belirtildi. Savunma Sanayii Başkanlığı ile Rus Rosoboroneksport arasında imzalanan anlaşmanın tarihinin 'ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası’nın (CAATSA) 27 Temmuz 2017’de yürürlüğe girmesinden önce olması, 'yaptırımlardan kaçınma manevrası olabileceği yorumları yapıldı.
Savunma sanayi uzmanı Arda Mevlütoğlu, kişisel Twitter hesabında sözleşmenin imza tarihinin ilk defa net bir şekilde açıklandığını vurgularken; güvenlik uzmanı Metin Gürcan da, "Sözleşme tarihi bilerek yazılmış bence. 27 Temmuz 2017’de yürürlüğe giren CAATSA‘dan kaçınma manevrası. Ama DC bunu dikkate alır mı bilemem" yorumunda bulundu.
Gürcan ayrıca anlaşmada Savunma Sanayi Başkanlığı'nın imzasının bulunduğuna dikkat çekerek, olası yaptırımların "ilk olarak SSB'yi vuracağı' değerlendirmesini yaptı.
SSB: Teslimatın tamamlanması ve sistemin bütün olarak hazırlanmasının ardından kullanıma başlanacak
Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) da yaptığı açıklamada, S-400'e ait parçaların teslimatının önümüzdeki günlerde de devam edeceği ve teslimatın tamamlanmasının, sistemin bütün olarak hazırlanmasının ardından kullanıma başlanacağı vurgulandı
Açıklamada "Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi Projesi kapsamında başkanlığımız ile Rosoboronexport/Rusya Federasyonu arasında imzalanmış olan sözleşme kapsamında S-400 sistemi teslimatının ilk aşaması bugün Ankara'ya inen ilk uçakla başlatılmıştır. Sisteme ait parçaların teslimatlarına önümüzdeki günlerde devam edilecek, sistem bütünüyle hazır olduktan sonra ilgili makamların belirleyeceği şekilde kullanımına başlanacaktır" dendi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu yaptığı açıklamada, "Süreç devam ediyor, bir sıkıntı yok" dedi.
NATO: Sonuçlar konusunda kaygılıyız
NATO’dan bir yetkili de Brüksel’de AFP’ye yaptığı açıklamada, “Türkiye’nin S-400 sistemini edinme kararının yaratacağı olası sonuçlar konusunda kaygılıyız” dedi.
TASS: S-400 için füzeler yaz sonunda gemi ile gönderilecek
Rusya'nın, askeri-teknik işbirliğinden sorumlu federal servisi FSVTS, S-400 karadan havaya savunma sisteminin Türkiye'ye teslimatının başladığını doğruladı.
Rus haber ajansı TASS, S-400 için füzelerin yaz sonunda gemi ile gönderilmesinin beklendiğini bildirdi. Türkiye'ye yapılan teslimatta 120 adet güdümlü füze de bulunacağı bildirildi.
TIKLAYIN-T24 Dosya: Uzmanlar, 'Ankara ve Doğu-Batı' cephesinde yorumladı: S-400 krizinde bu noktaya nasıl geldik, bundan sonra neler olacak?
Yaptırımlar konusunda durum ne?
Türkiye, bugün yaptığı açıklamalarla S-400 sistemine ait ilk teslimatın gerçekleştirildiği bilgisini remen ilan etmiş oldu. S-400'lere dair ilk teslimatın gerçekleştirilmesi Türkiye'deki televizyon kanallarının da neredeyse tamamından canlı yayınlandı.
Ne zaman geleceği uzun süredir konuşulan hava savunma sisteminin Türkiye'ye ulaşmaya başlaması, ABD Kongresi'nin 2017 Ağustos ayında çıkardığı ve CAATSA olarak bilinen ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası'nı otomatik olarak tetikleyebilir. Ancak burada, Türkiye'nin anlaşmanın tarihini CAATSA'nın yürürlüğe girmesinden öncesine denk getirmesinin bir çıkış kapısı yaratabileceği konuşuluyor.
ABD Başkanı Donald Trump’ın haziran ayı sonunda Japonya’da gerçekleşen G20 zirvesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşme sonrasındaki açıklamalarında S-400 krizinde neredeyse Türkiye’ye hak verir yorumlarda bulunması yaptırımların masadan kalkabileceği yorumlarına sebep olmuştu. Ancak ABD Savunma ve Dışişleri bakanlıkları S-400’lerin alımının ‘olumsuz’ sonuçları konusunda ülkelerinin tavrının değişmediğini belirtmişti. Reuters haber ajansı da "Trump'ın bir muafiyet sağlayarak yaptırımları ertelemeyi deneyebileceğini ama bunun, Kongre'deki destekçilerini kızdırabileceğini" yazmıştı. ABD Kongresi de Türkiye’ye yaptırımlar konusunda ABD Başkanı Trump kadar iyimser değil.
Gazeteci-yazar Murat Yetkin dün kişisel blogunda yayımlanan yazısında S-400'lerin "geldiği açıklamasının ve belki kamuoyuna görüntü verilmesinin 15 Temmuz Pazartesi gününe bırakılabileceği" iddialarını aktarmıştı.