Ekonomi

Merkez Bankası'ndan 'durgunluk' öngörüsü: İç talep koşullarının etkisi azalacak

"Faiz kararı Albayrak'ın, 'Piyasalarla zıtlaşmayacağız' açıklamasıyla çelişiyor"

25 Temmuz 2018 10:58

Merkez Bankası (MB) tahminlerin aksine politika faizini 17.75’te sabit bıraktı. İç talepte yavaşlama sinyallerinin arttığına dikkat çeken Merkez Bankası açıklamasında, “İç talep koşullarının etkisinin azalacağı öngörülmekle birlikte enflasyon ve enflasyon beklentilerinin bulunduğu yüksek seviyeler, fiyatlama davranışları üzerinde risk oluşturmaya devam ediyor” denildi.

Merkez Bankası'nın kararının ardından dolar kurunda anlık sıçrama 16 kuruşa yaklaşırken, borsada kayıplar yüzde 3.5’i geçti. Uzmanlar bu kararın, ekonomi yönetiminin “Piyasalarla zıtlaşmayacağız” sözünün tam tersi olduğunun altını çiziyor. 

TIKLAYIN - Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak: Piyasalarla kavga etmeyeceğiz

Cumhuriyet'ten Pelin Ülker'in haberi şöyle:

Merkez Bankası (TCMB), para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında, politika faizini yüzde 17.75’te sabit tuttu. Yıllık enflasyonun yüzde 15’i aştığı dönemde Merkez’in faizi 100-125 baz puan artırması bekleniyordu. faiz artırımı, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın düşük faiz söylemlerine karşılık, TCMB’nin bağımsızlığı konusunda güven tesis etmesi için önemli görülüyordu.

TIKLAYIN - Dolar/TL Merkez Bankası kararı sonrası 4.92'yi gördü

TIKLAYIN - Dolar/TL yeniden yükselişte: Kur şoku nedir, ekonomiyi nasıl etkiler?

Karar piyasalarda şaşkınlık yarattı. Dolar/TL 16 kuruş sıçradı, borsada kayıp yüzde 3.5’i aştı. Kararı gazetemize değerlendiren ekonomistler, TCMB’nin açıkça ‘enflasyon konusunda başınızın çaresine bakın, ben büyümeye bakarım’ dediğine dikkat çektiler. faiz artırımlarının büyüme üzerinde olumsuz etkisi olacağı biliniyor. Ancak kararla kur artışı ve yüksek enflasyonun tüketiciye getireceği maliyet göz ardı ediliyor. Öte yandan Türkiye’de tasarruflar düşük olduğu için yurtdışı sermayeye ihtiyaç duyuluyor. Çelişkili bulunan karar, yurtdışından sermaye akımını yavaşlatacak etki de içeriyor.

Merkez Bankası tahminlerin aksine politika faizini sabit bıraktı. Kararın ‘Piyasalarla zıtlaşmayacağız’ söylemine ters olduğuna dikkat çeken ekonomistler, bu şartlarda kredi bulmanın zorlaşacağını vurguladı. Ekonomideki yavaşlama sinyallerinin vurgulandığı karar metni, Merkez’in birinci önceliği olan fiyat istikrarını sağlamak yerine büyümeye odaklandığı algısına neden oldu. Piyasalar sarsıldı, ağustosta enflasyon zirve yapabilir

Kredi bulmak zor

Bir ekonomist, “En büyük sopayı bankalar yiyecek. Karar Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın ‘Merkez Bankası hiç olmadığı kadar etkin olacak’ ve ‘Piyasalarla zıtlaşmayacağız’ söylemleriyle çelişiyor. Bu şartlarda kim bankalara kredi verecek? Bankaların sendikasyon bulması zorlaşacak” dedi. “Bu kararı anlamak zor. TCMB ne yapıyor?” diyen BlueBay Asset Management Stratejisti Timothy Ash ise kararın, Albayrak’ın kazanmak için çabaladığı güveni zedelediğini söyledi. Ash piyasalarınpolitika yapıcıları cezalandırdığını belirtti.

Enflasyon hızlanacak

Ekonomistlere göre kurdaki artışlar ağustostan sonra enflasyona daha yüksek oranda yansıyacak. Kur ve enflasyonda rekorlar kapıda.

Ekonomistler ayrıca enflasyondaki artışa işaret etti. Kur 4.94’e geldiğinde bunun yansımasının daha fazla olacağına dikkat çeken ekonomistler, ilk kur artışı etkisinin ağustosta görüleceğini, bu etkinin katlanarak devam edeceğini belirtti.

Bir ekonomist enflasyon geçişkenliğini, arttığını vurgulayarak “Kur artışının enflasyon üzerindeki etkisi yüzde 15’ten daha fazla olacak” yorumunda bulundu. Bundan önce kurdaki yüzde 10’luk artış enflasyonu 1.5 puan artırıyordu. Merkez Bankası’nın kararının ardından TL varlıklarda sert satış yaşandı. PPK kararı öncesinde 4.7635 seviyesinde bulunan dolar/TL, kararın ardından 4.94 seviyesine kadar yükseldi. Serbest piyasada Dolar4.8660 TL’den günü tamamladı. Borsada kayıplar gün içinde 3 bin 595 puanı buldu. Bankalar düşüşe öncülük etti. Bankacılık endeksi yüzde 5.7 düştü. Gün içinde 91 bin 730 puana kadar inen borsa 92 bin 133 puanda kapandı. Gösterge 10 yıllık tahvilde bileşik getiri bankacıların verilerine göre yaklaşık 150 baz puan artışla yüzde tarihi rekor olan 18.50’yi aşarken iki yıllık getiri de yüzde 20.50’li seviyelere çıktı. Türkiye’nin beş yıllık risk primini gösteren CDS’leri ise 22 baz puan artışla bir haftanın zirvesi olan 323 baz puana yükseldi.

Güven tazedelendi

GCM Menkul Kıymetler Araştırma Uzmanı Enver Erkan, “Piyasa faiz artışını bu kadar fiyatlamışken, beklentilerin çok dışında bir karar geldi. Albayrak’ın ‘piyasanın önünde gideceğiz, piyasa ile kavga etmeyeceğiz’ açıklamasıyla 100-125 baz puanlık faiz artışı beklentisi oluşmuştu. Artış gelmeyince, piyasa tepkisi çok sert oldu” dedi ve ekledi: “Dolar/TL’de yeniden rekor seviyeleri görebiliriz. TCMB’nin kredibilitesine çok zarar veren bir hareket. TCMB bağımsızlık algısını artırıp yatırımcı güvenini tesis edebilirdi. Kararla birlikte para politikalarına güven de büyük ölçüde zarar görecektir.”

Belirsizlik ortamı

PPK açıklamasında, “Her türlü yeni veri ve haberin Kurul’un geleceğe yönelik politika duruşunu değiştirmesine neden olabileceği” vurgulandı.

Ekonomistlere göre bu ifade, metinde piyasaları sakinleştirmek adına yer alsa da yaratılan belirsizlik ortamı yatırımcıda olumsuz algıya neden oluyor.

Çelişki

Bu ayki beklenti anketinde yılsonu enflasyon tahminini yüzde 13.88’e yükselten Merkez’in, artış beklentisine rağmen bu konuda bir adım atmaması ve parapolitikasındaki ‘sıkı duruş’un sürdürüleceğini açıklaması çelişki yaratıyor. TCMB’nin metnine ekonomideki yavaşlama sinyalleri de eklendi. İç talepte yavaşlama sinyallerinin arttığına dikkat çeken Merkez, PPK metninde, son dönemde açıklanan verilerin iktisadi faaliyette dengelenme eğiliminin belirginleştiğini işaret ettiğini ifade etti. PPK metninde, kur artışlarının enflasyon üzerindeki etkisine ise değinilmedi.