NASA’nın Mars keşif aracı Opportunity, Kızıl Gezegen’de önemli bir keşif yaptı. 2004’ten bu yana Kızıl Gezegen’de aktif olan Opportunity, uzun bir süredir kenarında bulunduğu Endevaour kraterinin civarında su içeren kil mineralleri buldu.
Curiosity uzay aracı, Mars’a indiği Ağustos ayından bu yana yaptığı keşiflerle Opportunity’yi neredeyse unutturmuştu. Ancak Mars’tan gelen yeni ve önemli kimyasal bulgular, bu sefer Opportunity’ye ait.
Opportunity (Fırsat), Ağustos 2011’de neredeyse 21 km’lik yolculuğunu tamamlayarak, Mars’ın dev Endevaour kraterinin kenarına ulaşmıştı. 2004 yılında Mars’ın ekvator çizgisinin iki derece güneyinde bulunan Meridiani Planum ovasına inen Curiosity, o günden bu yana yaptığı keşiflerle Kızıl Gezegen’de bir zamanlar yüksek tuz ve asit içeren sıvı halde su bulunduğunu kanıtlamıştı. Curiosity’nin yazın Gale Krateri’nde keşfettiği antik nehir yatağının ardından geçmişe ait sıvı su varlığı bir kez daha kesinleşmişti.
Opportunity, en son analizlerinde Endeavour kraterinin, su varlığında çeşitli kil minerallerine sahip olduğunu tespit etti.
Bu kez bulgular farklı
Opportunity ve ikizi olan Sprit, Ocak 2004’te Kızıl Gezegen’e iniş yapmıştı. Opportunity, 2010’da devre dışı kalan Sprit ile yaptığı keşiflerde, sıvı haldeki suyun Mars’ın geçmişinde önemli bir yer edindiğini ortaya çıkarmış ancak yüksek derecede asidik olan suyun yaşama izin vermesinin düşük bir olasılık olduğu kabul edilmişti.
Ancak en son bulgular, normal bir su kimyasının Mars’ta var olduğuna işaret etti. Opportunity projesinde yer alan ABD’nin Cornell Üniversitesi’nden Steve Squyres, San Francisco’da düzenlenen Amerikan Jeofizik Derneği konferansında, ‘kil minerallerinin bazılarının içebileceğimiz suyla oluşmuş olabileceğini’ ifade etti.
Mars Yörünge Kaşifi (MRO) uzay aracı, CRISM (Mars Kompakt Araştırma Görüntü Spektrometresi) cihazıyla, Endevaour kraterinin iç yapısını incelemiş ve geçmişte bulunan iki kil mineralinden farklı, daha fazla kil minerali çeşidi bulunduğunu tespit etmişti. Opportunity, bu bulguyu doğrulamış oldu.
Geophysical Research Letters dergisinde yayımlanan araştırma hakkında yorumda bulunan Georgia Teknoloji Enstitüsü’nden James Wray, “Eğer Opportunity, küçük bir numune bularak yakından göz atabilirse, kayanın derin bir gölde mi, sığ bir gölette mi yoksa volkanik bir sistem de mi oluştuğunu anlayabiliriz” dedi.
NASA, Opportunity'ye kıyasla çok daha güçlü bir teknolojik donanıma sahip Curiosity’nin de Mars’taki mineraller hakkında kapsamlı bilgi sunmasını umuyor.
