Mars keşif aracı Curiosity, Mars’a inişinin üzerinden henüz iki ay geçmeden ilk büyük keşiflerinden birini yaptı. Altı tekerli nükleer laboratuvar, yeni gözlem alanına ilerlediği esnada bir nehir yatağının kalıntılarına ulaştı.
NASA, ilk olarak Mars Yörünge Kaşifi (Mars Reconnaissance Orbiter) uzay aracıyla Mars’ta nehir yatağı oluşumuna dair görüntüler elde etmişti. Curiosity, Dünya’ya gönderdiği en son fotoğraflarda, içinde bulunduğu Gale Krateri’nde bir nehir yatağının kalıntılarını ortaya koydu.
NASA’lı bilim insanları, hem MRO hem de Curiosity tarafından keşfedilen jeolojik yapının, ‘alüvyon yelpazesine’ benzediğini belirtti. Söz konusu yapı, Gale Krateri’nin kenarından aşağıya doğru ilerleyen bir düzene sahip. Gök bilimciler, ilk kez Mars’ın yüzeyinde çok yakın mesafeden elde edilen bulgulara değinerek, bir zamanlar Kızıl Gezegen’de su veya bir çeşit sıvının oluşturduğı bir akıntı bulunduğunu ifade etti.
Yol üzerinde birçok keşif
Curiosity, Gale Krateri’ndeki Sharp Dağı’nın eteklerinde bulunan yeni gözlem ve deney yerine hareketi esnasında hiç boş durmuyor. Keşif aracı, bu hafta başında bir taşa ilk kez robotik koluyla temas ederek ölçümler yapmıştı.
Curiosity’nin şu an üzerinde bulunduğu bölgenin, tırtıklı ve çakıllı taşın bir arada olduğu beton tarzı yüzeye sahip olduğu ifade edildi. Bu yüzeyin nehir yatağını da yukarı eğimli kılarak bir zamanlar güçlü bir şekilde akmasına yardımcı olduğu düşünülüyor. Çakıllı taşların, kraterin birkaç yüz metre yüksekte bulunan kenarlarından zamanla suya yuvarlandığı tahmin edilirken, taşlar genelde yuvarlak şekilde ve çeşitli büyüklüklerde bulunuyor.
Bilim dünyası, Curiosity’nin bugüne kadar uydularla elde edilen verileri ilk kez yakın mesadefen gözlemlemiş ve doğrulamış olmasının, çok büyük bir keşif olduğunu belirtiyor. Suyun Mars’ın jeolojik yapısında değişikliğe neden olan temel etkenlerden biri olabileceği düşüncesi güçlenirken, keşif aracının şu an üzerinde bulunduğu, çakıl ve çamur benzeri beton yüzeyin oluşumunda da suyun etkisi olduğu yüksek bir ihtimal.
Kısaca, bugün Dünya’daki en kurak çölden bile daha kuru olduğu tahmin edilen Gale Krateri’nde, bir zamanlar su akıntısının sesi mevcuttu. Elde edilen son bulguların, kutup bölgelerinde katı halde sıvı bulunan gezegenin, eskiden sanıldığı kadar sulak olmadığını öne süren yeni bir raporu gölgeye düşürme ihtimali de var. (ntvmsnbc)
