Kültür-Sanat

Lidya dönemine ait yazıt 23 yıl sonra yeniden Türkiye'de

23 Eylül 2020 00:42

Türkiye’den kaçırılan ve 1997'de İtalya'da bir polis baskını sırasında ele geçirilen Lidya dönemine ait 1800 yıllık kefaret yazıtı (tapınak steli), uzun hukuki sürecinin ardından bu gece Türkiye'ye getirildi. Sabah uçakla Ankara'ya gönderilecek yazıtın, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy tarafından düzenlenecek basın toplantısı ile tanıtılacağı öğrenildi.  

Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın 23 yıldır peşinde olduğu Lidya dönemine ait 1800 yıllık  kefaret yazıtı, İtalya'dan geri alındıktan sonra Türk Hava Yolları'nın tarifeli seferiyle bu gece Roma'dan İstanbul Havalimanı getirildi. Özel sandık içerisinde uçağın kargo bölümünde getirilen yazıt, görevliler tarafından büyük bir titizlik içinde uçaktan indirildi. 

İstanbul Havalimanı Kargo Terminali'ne alınan Lidya yazıtı sabah uçakla Ankara'ya gönderilecek. Kefaret yazıtının Roma'dan İstanbul'a gerçekleşen yolculuğuna Kültür ve Turizm Bakanlığı Roma Kültür ve Tanıtma Müşaviri Rıza Haluk Soner eşlik ederken, yazıtı karşılayanlar arasında İstanbul Arkeoloji Müzesi Müdürü Rahmi Asal da havalimanında hazır bulundu. 

Havalimanı apronunda basın mensuplarına açıklama yapan Rıza Haluk Soner, "Bakanlığımızın uzun hukuki mücadeleler sonucu İtalya'dan getirdiği bu eseri yarın (bugün) saat 12.30'da sayın bakanımız halkımıza takdim edecek. Hepimize hayırlı olsun. Böylece yurt dışındaki bir eserimiz daha topraklarına, ait olduğu yere geri döndü" ifadelerini kullandı.  

Manisa’daki Aksyros tapınağından çalınmış

Bir anne ve babanın iki oğlunun yaptığı hırsızlıktan duyduğu üzüntü ve pişmanlığın sonucu hazırlattıkları kefaret yazıtı 1997 yılında İtalya'da bir antika tüccarının iş yerine yapılan baskında ele geçirilmişti. Yazıtın Anadolu uygarlığı olan Lidyalılara ait olabileceği şüphesiyle durumun Türk yetkililere bildirmesinin ardından yapılan incelemeler sonucunda, bin  800 yıllık yazıtın Manisa'nın Demirci ilçesinde yer alan Saittai Antik Kenti'ndeki Apollon Aksyros Tapınağı'ndan kaçırıldığı tespit edilmiş, uzun süren bir hukuki sürecin ardından da kefaret yazıtının Türkiye'ye ait olduğu ve eserin ait olduğu topraklara iadesine karar verilmişti.

Lidya dönemine ait yazıt

Antik dönemlerde insanlar bir arzularını ya da işledikleri günahlardan kurtulmak için tapınaklara kurbanlar, hediyeler sunarlar ve herkesin görmesi ve ibret alması için de taşlara günahlarını, dileklerini yazarlardı. İtalya'da getirilen Lidya steli de bir tür itiraf yazıtıydı. Kefaret yazıtı olarak da bilinen steller, sadece Anadolu'ya özgü olarak biliniyor.