İngiltere'de Kamu Sağlığı Ajansı (PHE) insanlara ilkbahar ve yaz ayları boyunca koronavirüs karantinası devam ederken günlük D vitamini takviyesi almalarını öneriyor.
Normal zamanda cildimiz güneşe maruz kalınca hepimiz açık havada zaman geçirip D vitamini alıyoruz.
Güneş ışığı vitamini diğer vitaminlerle birlikte vücudumuzun hastalıklara ve enfeksiyonlara karşı dirençli kalmasını sağlar. Böyle bir salgında ise bağışıklık en önemli şey.
Kimlerin takviyelere ihtiyacı olabilir?
İngiltere'de yaşayan insanlara halihazırda kış aylarında (ekimden marta kadar) günlük 10 mikrogramlık vitamin takviyesi almaları tavsiye edilmişti. Eğer dışarıda çok vakit geçirmiyorlarsa bu sürecin yıl boyu devam etmesi tembih edildi.
PHE insanlara karantina döneminde evde kalmaları söylendiğinden D vitamini alma şansının kaçırılacağından endişeli.
Bu durumlarda D vitamini alınması öneriliyor:
- Sıklıkla dışarıda değilseniz: Eğer korunma için eve kapandıysanız
- Bakım evinde yaşıyorsanız
- Dışarıda cildinizin çoğunu kapatan kıyafetler giyiyorsanız
- Koyu tenli insanlar da dışarıda vakit geçirmelerine rağmen yeteri kadar D vitamini alamayabilirler; çünkü koyu renkli ciltteki pigmentler vücudun yeteri kadar D vitamini üretmesine yetecek güneş ışığını emmeyebilir.
İngiltere Beslenme Kurumu'ndan Sara Stanner ise, ''Ne yazık ki koronavirüsün etkisi devam ederken pek çoğumuzun dışarıda geçirdiği vakit sınırlandı. Hükümetin kurallarına ve tavsiyelerine doğru şekilde uyuyoruz, fakat bu dışarıda daha az vakit geçirmemiz demek. D vitamini seviyemizi sağlıklı düzeyde tutmak için dışarıdan ekstra bakım gerekebilir.'' diyor.
Neden D vitaminine ihtiyacımız var?
D vitamini sağlıklı kemikler, dişler ve kaslar için önemli. Eksikliği, çocuklarda raşitizm yetişkinlerde ise kemik yumuşaması adı verilen ostoemalazi gibi kemik deformasyonlarına yol açar.
Her ne kadar D vitamininin bağışıklık sistemini desteklediğine dair kanıt olmasa da bazı çalışmalar gösteriyor ki bu eksiklikten kaçınmak grip ve nezle gibi hastalıklara olan direncimizi artırıyor.
Çok mu almalıyım?
Hayır. Ne kadar D vitamini takviyeleri güvenli olsa da, tavsiye edilen miktardan fazla almak uzan vadede tehlikeli olabilir.
D Vitamini takviyesi almayı seçtiyseniz;
- 1-10 yaş arası çocuklar günde 50 mikrogramdan fazla almamalı.
- 12 ayın altındaki bebekler günde 25 mikrogramdan fazla almamalı.
- Yetişkinler günde 100 mikrogramdan fazla almamalı ve eğer takviyeleri kullanacaklarsa tavsiye edilen doz günde 10 mikrogramdır.
Yüksek dozlar bazen doktorlar tarafından D vitamini eksikliği kanıtlanmış hastalara sağlanabilir.
Belli tıbbi rahatsızlıkları olan insanlar, böbrek rahatsızlıkları gibi, D vitamini takviyesini alamazlar.
Koronavirüsü durdurabilir mi?
Hayır. Koronavirüse yakalanma veya onunla hastalanma riskini azaltmasına ilişkin bir kanıt yok.
Fakat uzmanlar salgın esnasında bazı faydaları olacağını düşünüyor.
D Vitamini takviyeleri bünyeleri zayıf olan kişilerin sağlık kalitelerini geliştirecek.
Bazı araştırmacılar D vitamini eksikliğinin olası koronavirüs enfeksiyonunda daha kötü sonuçlarla bağlantılı olabileceğini ileri sürdü.
İspanyol ve Fransız araştırmacılar klinik denemeler yapıp D vitamininin koronavirüslü hastalara yardım edip etmediğine bakıyorlar.
İngiltere'de tıp uzmanı Profesör Jon Rhodes, D vitamininin iltihap karşıtı etkileri olduğunu ve vücudun virüslere karşı bağışıklık tepkisini azaltabileceğini öne süren bazı araştırmalar olduğunu söylüyor.
Bu, virüse yanıt olarak inflamatuar bir sitokin fırtınası yüzünden şiddetli akciğer hasarının meydana gelebileceği koronavirüs hastaları için geçerli olabilir, ancak bunu görmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulduğunu söylüyor.
Nereden alabilirim?
D vitamini takviyeleri eczanelerden süpermarketlere çok fazla yerde mevcut. Yalnızca D vitamini takviyesi de olabilir veya çoklu vitamin tabletin parçası da olabilirler.
Uzmanlar, ''Herkese yetecek kadar bulundurmak için ihtiyacınızdan fazlasını almayın'' uyarısında bulunuyor.
Çoğu D vitamini takviyesinin etiketinde listelenen bileşen D3'tür.
D2 Vitamini bitkiler tarafından üretilir ve D3 Vitamini ise cildiniz tarafından yapılandırılır.
Bebekler için vitamin damlaları mevcut.
Peki ya beslenme düzeni?
İyi dengelenmiş bir yemek düzeninin bağışıklık sisteminin normal işlemesini garantiye alsa da, tek başına gıda takviyeleri normal düzeyin üstüne geçirmeyecektir.
Sırf yiyecekten yeteri kadar D Vitamin almak zor.
İyi dengeli bir yeme düzeni düzgün bir sağlık için önemlidir ve bu düzen salgınla karşı karşıya olmasalar da insanlara önerilir.
Bu diyet D vitamini bakımından zengin yumurta ve yağlı balıkları kapsayabilir. Bazı kahvaltılık mısır gevrekleri, margarin yağlar ve yoğurtlar da D vitamini ile kuvvetlendirilmiştir.
Güneşlenmeli miyim?
Güneş ışığına uzun süre maruz kalarak doz aşımı yapamasanız bile, kuvvetli güneş cildi yakar, bu yüzden güneşte korunaklı kalıp gerekli vitamini almayı dengelemeniz gerekli. Cildinizi güneş kremi sürüp herhangi bir hasardan veya yanmadan korumaya özen gösterin.
Çocuklar, bebekler ve hamile kadınlar ne yapmalı?
Bu soruya verilen tavsiyeler;
- Doğumdan 1 yaşına kadar emzirilen bebeklere günlük 8,5 ila 10 mikrogram arasında D vitamini takviyesi verilmeli.
- Mama ile beslenen bebekler için D vitamini içeren formülle beslenmedikleri takdirde herhangi bir takviye verilmemelidir.
- 1 ila 4 yaş arası çocuklar günde 10 mikrogramlık takviye almalı.
- Yetişkinlerin günlük 10 mikrogramlık dozu hamile veya emziren kadınlar için de geçerli.