Koronavirüs karantinasında bir ay: İtalya'da dört hafta içinde neler yaşandı, hangi önlemler alındı?
1,5 ay önce ilk yerel koronavirüs vakasının tespit edildiği İtalya, birkaç hafta içinde vakaların ve ölümlerin katlanarak çoğalmasıyla dünyada en fazla can kaybı kaydedilen ülke haline geldi. Salgını kontrol altına almak amacıyla 10 Mart'tan itibaren ülke genelinde uygulamaya koyulan karantina tedbirleri yarın 4 haftayı dolduruyor.
06 Nisan 2020 16:09
1,5 ay önce ilk yerel koronavirüs vakasının tespit edildiği İtalya, birkaç hafta içinde vakaların ve ölümlerin katlanarak çoğalmasıyla dünyada en fazla can kaybı kaydedilen ülke haline geldi. Salgını kontrol altına almak amacıyla 10 Mart'tan itibaren ülke genelinde uygulamaya koyulan karantina tedbirleri yarın 4 haftayı dolduruyor.
Karantina tedbirlerinin etkisiyle son günlerde vaka artış hızında yavaşlama, hayatını kaybeden ve yoğun bakımda tedavi görenlerin sayısında azalma görülmeye başladı. Salgın eğrisinde düşüş belirtileri görülse de karantina tedbirleri en az 13 Nisan'a kadar yürürlükte kalacak, bu tarihten sonra da "normal" yaşama dönmek hemen mümkün olmayacak.
İtalya'da koronavirüs salgınının başından bu yana yaşanan önemli gelişmeler ve kilit noktalar şunlar oldu:
30-31 Ocak: Ocak sonunda Roma'da Çinli bir turist çiftte koronavirüs tespit edildi. Bunun üzerine hükümet 30 Ocak'ta Çin ile doğrudan uçuşları durdurdu ve 31 Ocak'ta 6 aylık "acil durum" ilan etti.
20 Şubat: Ülkenin kuzeyindeki Lombardia bölgesinin Lodi ilinde ilk kez Çin'le bağlantısı tespit edilemeyen yerel bir vaka görüldü.
21 Şubat: Lombardia'ya komşu Veneto bölgesinde, İtalya'nın ilk koronavirüs ölümü kayıtlara geçti.
Kuzeyde ilk tedbirler ve destek paketi
23 Şubat: Ölü sayısı 3'e, vaka sayısı 152'ye çıktı. Virüsün yayıldığı tespit edilen kuzeydeki 11 kasabaya giriş-çıkış yasağı, bu kasabaların 50 bin sakinine hareket kısıtlaması getirildi. Kuzey İtalya'da lig maçları ertelenmeye, okullar kapatılmaya, karnaval kutlamaları durdurulmaya başlandı.
Ancak bugünlerde, ekonominin uğrayacağı kaybı gözeterek Milano gibi bazı önemli kentlerin "durdurulmasına" karşı politikacıların öncülüğünde kampanyalar da yürütüldü.
2 Mart: Bakanlar Kurulu kararıyla, karantina bölgesinde yaşayan "ailelere, çalışanlara ve işletmelere acil destek" paketi çıkarıldı. Bu bölgelerde fatura, kredi borcu gibi ödemeler donduruldu; iş yerleri kapatılan çalışanlara en fazla 3 aya kadar aylık 500 euro ödenek ayrıldı.
7 Mart: Ölü sayısı 233'e, vaka sayısı 5 bin 883'e ulaştı. Hükümet, 7 Mart'ı 8 Mart'a bağlayan gece karantina tedbirlerinin sınırlarını genişleterek ülkenin kuzeyinde Lombardia bölgesinin tamamı ile 14 vilayete daha yaydı. Ülke nüfusunun 4'te birinden fazlasına denk gelen 16 milyon kişinin yaşadığı bu alana giriş-çıkışlar kısıtlandırıldı, "iş ya da sağlık için gerekli olmadıkça her türlü yer değiştirmelerden kaçınılması" istendi.
Bu "kırmızı alanda", sinema, tiyatro, gece kulübü, müze, spor salonu, havuz ve kayak tesisleri kapatıldı. Restoran ve kafelere ancak 06-18 saatleri arasında ve bir metrelik "güvenli mesafenin" sağlanması halinde çalışma izni verildi. Cenaze törenleri de dahil olmak üzere dini ve medeni törenler askıya alındı.
Karantina tedbirleri ülke geneline yayıldı
9 Mart: Can kaybı 463'e, toplam vaka sayısı 9 bin 172'ye çıktı. Hükümet, 10 Mart'tan itibaren geçerli olmak üzere, bugüne kadar kuzeyde uygulanan karantina tedbirlerini tüm ülkeye yayma kararı aldı.
11 Mart: Ölü sayısı 827'e çıktı, toplam vaka sayısı 12 bini aştı. 12 Mart'tan itibaren geçerli olmak üzere karantina tedbirleri daha da sıkılaştırılarak, süpermarketler, eczaneler, bankalar gibi temel ihtiyaç hizmeti veren yerler dışında bütün işletmeler kapatıldı.
Hükümet, karantina tedbirleri nedeniyle "kimsenin işini kaybetmemesi" amacıyla çalışanlara ve işletmelere destek paketi açıkladı. 25 milyar euro'luk pakette, tedbirlerden zarar gören ailelere, işletmelere ve sağlık sistemine kaynak aktarılması öngörülüyor.
17 Mart: Serbest çalışanlar ve şahıs şirketi olanlar için aylık 600 euro ödenek açıklandı.
Çalışmaya devam eden ebeveynler için de 600 euro'ya kadar çocuk bakıcısı katkısı ya da kısmi ücretli ek izin hakkı getirildi.
Bu tarihte ülkede ölü sayısı 2503, toplam vaka sayısı da 31 bin 506'ya ulaşmıştı.
Ölü sayısı Çin'i geçti
19 Mart: Can kaybının 3405'e ulaşmasıyla İtalya ölü sayısında Çin'i geçti. İtalya'daki toplam vaka sayısı da 41 bin 035'e ulaştı.
21 Mart: Ölü sayısı 4 bini geçti. Bugüne kadar halkın güvenli mesafeyi koruyarak spor yapmasına izin verilmesi nedeniyle çok sayıda insanın parklara gittiği tespit edildi, parklar ve bahçeler bugün kapatıldı.
22 Mart: Temel ihtiyaç dışında üretim yapan fabrikaların da kapatılmasına karar verildi.
27 Mart: Son bir günde ölenlerin sayısı 919 ile rekor kırdı. Toplam ölü sayısı 9 bin 134'e, vaka sayısı 86 bin 498'e yükseldi.
Salgın eğrisinde "plato"
31 Mart: Bir günde 837 yeni ölüm yaşandı, toplam can kaybı 12 bin 428'e yükseldi. Toplam vaka sayısı ise bir günde yüzde 4 artarak 105 bin 792 oldu.
İtalya Sağlık Yüksek Enstitüsü Başkanı Silvio Brusaferro, karantina tedbirlerinin işe yaradığını, salgın eğrisinde "nokta şeklinde değil bir düzlük şeklindeki zirve anlamına gelen plato aşamasına gelindiğini" söyledi.
1 Nisan: Ölü sayısı 13 bin 155'e, toplam vaka sayısı 110 bin 574'e çıktı. Başbakan, karantina süresini 3 Nisan'dan 13 Nisan'a uzatan kararnameyi imzaladı.
3 Nisan: Ölü sayısı 14 bin 681, toplam vaka sayısı 119 bin 827 oldu. İtalya Sağlık Yüksek Enstitüsü, yeni vaka sayılarının düşüş eğiliminde olduğunun görüldüğünü açıkladı.
3 Nisan'da yeni vaka artışı yüzde 4 olarak belirlendi. Bu oran bir hafta önce yüzde 7.4; iki hafta önce yüzde 14.6; karantina tedbirlerinin ülke geneline yayılmasından önceki gün olan 9 Mart'ta ise yüzde 24.4 seviyesindeydi.
5 Nisan: 525 yeni can kaybıyla bu tarih, 19 Mart'tan bu yana en az ölümün yaşandığı gün oldu. Salgındaki toplam can kaybı 15 bin 887'ye, vaka sayısı 128 bin 948'e ulaştı. Vaka sayısındaki günlük artış, 3.49 seviyesine geriledi.
Dün açıklanan son verilere göre hastanede tedavi görenlerin ve yoğun bakımdakilerin sayısının da azalmasıyla, ülkenin salgınla mücadelede "ikinci aşamaya" yaklaşıldığı belirtiliyor.
Başbakan Giuseppe Conte'nin "virüsle birlikte yaşama evresi" diye tanımladığı "2. aşamada" karantina tedbirlerinin kademeli olarak kaldırılması öngörülüyor. Ancak koronavirüse karşı bir aşı kullanıma girmediği müddetçe "3. aşama" denilen "acil durumdan çıkılması" ve "normal hayata dönülmesi" muhtemel görünmüyor.