Merkez Bankası’nı 2023 yılında 833 milyar lira zarara uğratan kur korumalı mevduat 31 ayın ardından 1 trilyon liranın altına geriledi. KKM’nin bu yıl sona ermesi beklenirken dövize duyarlı mevduatın toplam mevduat içindeki payı da yüzde 40,7’ye indi.
Düşük faiz döneminde döviz kurlarında yaşanan hızlı artış sonrasında TL’ye talebi artırabilmek için Aralık 2021’de devreye alınan kur korumalı mevduat 17 Haziran 2022 haftasından sonra ilk kez 1 trilyon liranın altına geldi. Merkez Bankası KKM’nin bu yıl bitmesini öngörürken 31 Ocak ile biten haftada bir önceki haftaya göre düşüş 25 milyar 250,8 milyon lira oldu.
Ekonomim'den Şebnem Turhan'ın haberine göre, kur korumalı mevduat enflasyon yükseliş eğilimindeyken faiz indirimlerinin sürdürülüp düşük faiz politikası uygulandığı dönemde devreye alındı. Döviz kurlarında yaşanan ani yükselişi kontrol altına almayı amaçlayan kur korumalı mevduat Aralık 2021’de geldi ve kurlarda geçici bir rahatlama sağlasa da yukarı yönlü hareketler devam etti. Döviz kurlarındaki değişime göre getiri sağlayan kur korumalı mevduat özellikle ilk 6 ayında oldukça yüksek kazançlar sağlanmasına yol açtı, önce gerçek kişiler için ardından ise tüzel kişiler için kur korumalı mevduat açma imkanı sağlandı. TL cinsi mevduatlara döviz cinsi getiri ve sağlanan vergi avantajları kur korumalı mevduata ilgiyi oldukça arttırdı.
31 Ocak ile biten hafta itibariyle 18 Ağustos 2023’teki zirvesine göre kur korumalı mevduat tam 2 trilyon 411,7 milyar lira geriledi. Yani 17 ayda 2.4 trilyon liranın üzerinde KKM’den çıkış yaşandı. Merkez Bankası kur korumalı mevduattan çıkan miktarın dövize dönüşüm oranının ise yüzde 15 gibi düşük bir seviyede olduğunu açıklamıştı. Son veriyle birlikte kur korumalı mevduatın toplam mevduat içindeki payı yüzde 5,23’e kadar geriledi. Yabancı para mevduatın da yüzde 35,3’e indi. Böylece dövize duyarlı mevduatın toplam mevduat içindeki oranı yüzde 40,7’ye kadar indi. Bir dönem bu oran yüzde 75’in üzerine çıkmıştı. Standart TL mevduatın toplam mevduat içindeki oranı da yüzde 59,48 ile 8 yılın en yüksek seviyelerine ulaştı.
Öte yandan Merkez Bankası verilerine göre yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatı geçen hafta parite etkisinden arındırılmış olarak 1.1 milyar dolar azaldı. Gerçek kişilerin parite etkisinden arındırılmış döviz mevduatı 50 milyon lira, tüzel kişilerin parite etkisinden arındırılmış döviz mevduatı ise 1.14 milyar dolar geriledi.
