Kaz Dağları başta olmak üzere Türkiye'nin zeytinlikleri artık koruma altında değil. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın yaptığı yönetmelik değişikliği “zeytinlik saha”sını yeniden tanımlayarak 25 dekar (25 bin metrekare) altındaki zeytinlikleri, hidro elektrik santral (HES) inşaatlarına, turizm tesislerine ve konut yapılanmasına açtı. Yönetmelikte yapılan bu değişiklik Kaz Dağları ile birlikte Antalya'nın batısındaki Kaş ve Kalkan’daki zeytinlikleri de yapılaşma tehdidi karşısında bırakıyor.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın 3 Nisan 2012’de "Zeytinciliğin Islahı, Yabanilerinin Aşılattırılmasına Dair Yönetmelik'te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”te yaptığı değişiklikle, başta Kaz Dağları olmak üzere, ormanlık alanları koruyan düzenlemeyi değiştirdi. 3575 Sayılı Kanun'un “Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılanmasına İlişkin Yasa”nın 20. maddesinde yer alan "Zeytinlik sahaları içinde ve bu sahalara 3 kilometre mesafede zeytinyağı fabrikaları dışında zeytinin gelişmesine engel olacak kimyasal atık, toz, duman çıkaran tesis yapılamaz ve işletme kurulamaz" hükmü değiştirmek yerine yönetmelikteki “zeytinlik saha” tanımı değiştirildi.
"25 dekarın üzerindeki zeytinlik alan" olarak değiştirilen tanım, 25 dekar altı zeytinlik alanları yasal korumadan çıkardı. Değişiklik sonucu bu sınırın altındaki bölgeler, her türlü maden, HES ve büyük sanayi tesisine açılmış oldu.
Türkiye’deki zeytinliklerin yarıdan fazlasını etkileyecek
3575 Sayılı Kanun, şimdiye kadar maden arama girişimlerine karşı ormanlık alanları koruma altına almıştı. Kamuoyunda tartışma yaratan Kaz Dağları'nda altın madeni girişimleri de bu kanun hükmüyle durdurulmuştu. Uluslararası maden şirketleri ile büyük sanayi kuruluşlarının baskısına rağmen, kamuoyundan gelen tepki yasa değişikliğini zor soktu. Uzun zamandır aranan çözüm, yönetmelik değişikliğinde bulundu. 3 Nisan 2012'de Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Zeytinciliğin Islahı, Yabanilerinin Aşılattırılmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik"teki "zeytinlik saha" tanımı “25 dekarın üzerindeki zeytinlik alanlar” olarak belirlendi. Böylece 25 dekarın altındaki zeytinlikler, “korunan zeytinlik" vasfından çıkarıldı. Sessiz sedasız yapılan bu değişikliğin ardından Türkiye'deki zeytinliklerin yarıdan fazlasının tehdit altına girdiğine dikkat çekildi. Türkiye'de zeytinliklerin yüzde 90'ının susuz ve yüzde 75'inin yamaç arazilerde yer aldığı belirtildi.
Kaz Dağları madenlere, Kaş ve Kalkan otellere mi açılacak?
Yönetmelikte yapılan değişiklik, sorunun sadece Kaz Dağları’nda yeniden baş göstermesi anlamına gelmiyor. Özellikle Antalya'nın batısındaki Kaş ve Kalkan ilçelerinde denize yakın yamaçlarda yer alan zeytinliklerin yüzde 80'i de 25 dekarın altında. Dolayısıyla, yönetmelik değişikliği ile birlikte bu alanların da turizm tesislerine açılması söz konusu olabilecek.
