İSTANBUL, (DHA)-KARNE tatili yaklaşırken çocuklarıyla birlikte kayak yapacak ailelerin kırık ve burkulmalara karşı dikkatli olması gerektiği belirtildi. Memorial Şişli Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Z. Uğur Işıklar, \"Çocuklar küçük erişkinler olmadığı ve yapısal özellikleri tamamen farklı olduğu için kaymayı bilmiyorlarsa bir eğitmenden yardım almak ve doğru ekipmanları seçmek kayak yaralanmalarını önlemede etkili oluyor\" dedi.
\"KAYAK ÖNCESİ ÇOCUKLARA ÇİKOLATA VERİLEBİLİR\"
Kayak sporunu sağlıklı bir şekilde yapmanın ilk kuralının doğru beslenme olduğunu dikkat çeken Işıklar şöyle dedi:
\"Kayak yapmaya başlamadan önce çok iyi beslenmek gereklidir. Soğuk havanın yarattığı etki, ayrıca spor yaparken gereksinim duyulan enerjiye bağlı olarak protein ve mutlaka karbonhidrat ağırlıklı beslenmek gereklidir. Kayak yaparken harcanan enerjiyle en geç 20 dakika içerisinde kaslardaki glikojen deposu boşalır. Bu nedenle çocuklara kayak öncesi pilav, makarna, biraz da çikolata verilmelidir. Aksi takdirde kastaki güçsüzlük ve yorgunluk sonucunda düşmeler meydana gelecek, sakatlanma yaşanacaktır. Yorgunluk hissedildiğinde ya da çocuğunuz yorgun olduğunu belirttiğinde dinlenme vakti gelmiş demektir.
\"ÇOCUKLAR İÇİN İYİ BİR EKİPMAN VE EĞİTMEN YARDIMI GEREKLİ\"
Çocuğun kayak sporuna uygun olarak giydirilmesi gereklidir. Vücudu koruyacak şekilde termal kıyafetler tercih edilmeli, el ve yüz korunmalıdır. Güneşi havalarda retinanın etkilenmemesi için mutlaka gözlük takılmalıdır. Çocuğun kayak sporunun tekniklerini bilmesi de çok önemlidir. Bu sporu aile büyükleri yerine bir kayak eğitmeninin anlatması daha doğru ve emniyetli olacaktır. Kayak sporunda görülen sakatlıkların bir kısmının teknik hata, zorlama ve ekipman yetersizliğinden kaynaklandığı unutulmamalıdır. Kayak yapan çocuklarda sıklıkla çarpma veya düşmelere bağlı olarak kafatası veya boyun yaralanmaları görülmektedir. Bu nedenle mutlaka kask takılmalıdır. Özellikle snowboard yapanlarda atılan taklalarla düşmeye bağlı olarak el bileği kırıkları ve kuyruk sokumu kırıkları çok fazla görülmektedir. Kayak yaparken ayrıca parmak kırıkları, dirsek kırıkları, omuz kırıkları ve omuz çıkıklığı da oluşabilmektedir.\"
\"ÇOCUKLAR ASLA TEK BAŞINA KAYAK YAPMAMALI\"
Diz yaralanmalarının, kayakta sıklıkla karşılaşılan bir durum olduğunu söyleyen Memorial Şişli Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölüm Başkanı Prof. Dr. Z. Uğur Işıklar ailelere uyarılarına şöyle devam etti:
\" Kayak yaparken dizlerin öne doğru eğilmesi gerekir. Tersi bir durumda dizin savrulmasına bağlı iç yan bağ, iç menüsküs, ön çapraz bağ, büyüme kıkırdaklarında yaralanmalara neden olabilir. Çocukların kemiklerini yapısal olarak bir söğüt dalına benzetebiliriz, bu dalın iki ucundada kemiğin uzamasını sağlayan büyüme plakları bulunur. Düşme sonucu kemiğin esnekliği ve kalın zarı (periostu) nedeni ile \'yeşil ağaç kırığı\' oluşabilir. Kemiğin bütünlüğü tam anlamı ile bozulmadığı ve sadece bir tarafı kırıldığından yeşil ağaç kırığı kolay fark edilmeyebilir. Basit ağrılar dahi kırıklardan dolayı ciddiye alınmalıdır. Eğer kol kıpırdamıyor, dirsek açılmıyor ve diz oynamıyorsa kırık, çıkık ve kopmadan şüphelenilmelidir. Ağrıyan bölge dokunmakla da ağrılı ise bir uzmana danışmak gerekir. Özellikle 12-13 yaşındaki çocuklarda kapanmakta olan büyüme kıkırdakları nedeni ile özellikle ayak bileğinde eklemi ilgilendiren ciddi özel tipte kırıklar oluşabilir.
Çocuğun kayak bilgisi yeterli bile olsa grup halinde kayak yapılmalıdır. Kayak ayakkabıları ve kayaklar önemlidir. Kayak ayakkabılarının kaval kemiğini çok iyi tutan, ayak bileğini de sabitleyen türde olması gereklidir.
\"YANLIŞ KULLANIM VE ZORLAMA KIKIRDAK KAYBINA KADAR GİDEBİLİR\"
Çocuklarda görülen kıkırdak yaralanmaları yanlış kullanım ve zorlama sonucu ortaya çıkar. Sıklıkla bu yaralanmaların temelinde yapısal, doğumdan beri süregelen sorunlar vardır. Buna en güzel örnek diz kapağı çıkıkları sırasında oluşan yaralanmalardır. Bu yaralanmalar, çocuğun hareket etmesini, günlük hayat kalitesini bozabilmekte ve spor yapmasına engel olabilmektedir. Bunları da fark etmek çok kolay değildir. Dize gelen çok şiddetli, ani bir kuvvet ya da hiç bilmediği bir sporu yapmaya başlaması çocuğun dizini olumsuz etkileyebilir. Buradaki travmanın ne olduğu ve şiddeti anlaşılmazsa kıkırdaktaki yaralanma, ödem, hücresel yaralanma devam ederek kıkırdak kayıplarına neden olabilir. Ayrıca ileride sakatlık, kısa kalma ve kireçlenme gibi problemler yaratabilir.\"
\"ERKEN MÜDAHALE İLE AMELİYATSIZ TEDAVİ MÜMKÜN\"
Çocukların korktuğu için ağrısını anne ve babasından saklayabildiğini hatırlatan Işıklar \"İhmal edilen durumlar çok ciddi sakatlıklar, hareket kayıpları, bacakta ve kolda boy eşitsizliklerine sebep olabilir. Erken dönemde müdahale edilen yaralanmalar ameliyatsız tedavi edilebilir. Bu nedenle çocuklarda görülen sakatlıklar mutlaka röntgen ve ortopedi muayenesi ile teşhis edilmeli, ardından tedavisi planlanmalıdır. Kalıcı sakatlıkların önlenmesi erken tanı ve tedavi ile mümkündür\" diye konuştu.
(FOTOĞRAFLI)
