Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 26 Mart 1994’te Türk Silahlı Kuvvetleri’nin bombardımanı sonucu 38 kişinin hayatını kaybettiği Şırnak katliamı davasında geçen ay Türkiye’yi mahkum etti. Türkiye’nin 2 milyon 310 bin 700 Euro ödemesine karar verilen davanın 60 sayfalık gerekçeli karar metni Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından Türkçe’ye çevrildi.
İşte AİHM’nin Türkiye’yi mahkum ettiği Şırnak katliamı davasının karar metni
AİHM, Şırnak'ın Kuşkonar ve Koçağılı köylerine 26 Mart 1994'te düzenlenen hava operasyonu sırasında hayatını kaybeden 34 sivilin yakınları tarafından açılan davanın karar metninde pek çok ihlale yer verdi.
AİHM’e göre, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) yaşam hakkını garanti altına alan 2. maddesi ihlal edildi.
Bu maddenin ihlal edildiği kanaatine, hava operasyonu için emir verilmesi ve operasyon sonrasında tatmin edici soruşturma yürütülmemesi nedeniyle varıldı.
Operasyonla ilgili olarak Türkiye'nin izlediği yaklaşım da AİHM tarafından olumsuz şekilde not edildi. Gerek pilotların, gerekse hava saldırısı emri veren üstlerinin, operasyonu insan yaşamını dikkate almadan düzenlemeleri ve uçuş kayıtlarının gizlenmesi mahkemenin vurguladığı unsurlar arasında yer aldı.
Operasyon sonrası yaşananlar da AİHM tarafından insan hakları ihlali olarak değerlendirildi.
AİHM, operasyonda hayatlarını kaybeden sivillerin yakınlarına yaşatılan sıkıntı ve kaygıları da kötü muamele kapsamında yorumlayarak Türkiye'nin AİHS'nin işkence ve kötü muameleyi yasaklayan 3. maddesini ihlal ettiğine karar verdi.
AİHM'nin ihlal tespit ettiği bir başka maddeyi de AİHS'nin davanın incelenmesiyle ilgili 38. madde oluşturdu. Bu maddenin ihlaline, davanın Türkiye adına tarafı AKP hükümeti tarafından uçuş kayıtlarının gizlenmesi kanaati neden oldu. Mahkeme, bu kayıtların gizlenmesini, "AİHM önündeki bir davayla ilgili soruşturma sırasında mahkemeye her türlü kolaylığın sağlanması yükümlülüğüyle" bağdaşmadığına kanaat getirdi.
AİHM, verdiği tazminat cezasının yanı sıra Türkiye'den, uçuş izinleri temelinde bombalamayla bağlantılı sorumluların bulunup cezalandırılmasını istedi.
