Çevre

İstanbul’daki arı kuşları yuvaları tehlike altında: Yol yapım çalışmaları başladı!

"Riva, bu yol inşaatı ile kuşların göç yollarını ve üreme alanlarını kaybetme riskiyle karşı karşıyadır"

Çalışmanın yapıldığı saha (solda), Delice Doğan'ın kargayı kovaladığı an (Can Karayel)

06 Haziran 2024 11:12

Kuş gözlem ve fotoğrafçıları, 280'in üstünde türün yaşadığı ve Önemli Kuş Alanı (ÖKA) olarak geçen Riva'da yapılması planlanan yol projesine tepki gösterdi. Riva çayırlarında nesli tükenmekte olan türlerin olduğunu da ifade eden gözlemciler Türkiye’nin dahil olduğu uluslararası sözleşmelerle canlı türlerinin korunması için devlet kurumlarının sorumlukları bulunduğunu hatırlattı. İnşaatın Riva çayırlarında yabani hayat ve arı kuşların için büyük bir tehlike olduğunun altını çizen gözlemciler ilgili yönetimleri konu hakkında alternatif çözüm üretme ve Riva’da göç ve yuva zamanı yapı ve yol inşaat çalışmalarının ilkbahar ve yaz döneminde durdurulması gerektiğini ifade etti.

İstanbul ve Türkiye’den kuş gözlem ve fotoğrafçıları Riva'da yapılması planlanan yol projesine karşı bir basın açıklaması yayımladı ve imza kampanyası başlattı.

İstanbul’da üreyen en büyük arı kuşu kolonilerine ev sahipliği yapan Riva çayırının İstanbul Boğazı ile birlikte 280'in üzerinde türün yaşadığı Önemli Kuş Alanı (ÖKA) olarak geçtiğini ve  Ebird veri bankasına Türkiye'de en fazla kuş türünün görüldüğü 5. yer olduğunu belirten kuş gözlemcileri söz konusu inşaatın kuşlar ve yaban hayatı için ciddi bir tehdit olduğunu belirtti. 

Video: Emre Ceylan

Kuş gözlemcilerinden çağrı: Bu yanlıştan hemen dönülsün

Arı kuşu dışında nesli tehlike altında olan kuş türleri özellikle göç zamanı Riva’da yaşadığını ifade eden kuş gözlemcileri Türkiye’nin dahil olduğu uluslararası sözleşmelerle türlerin korunması ve devlet kurumlarının sorumlukları bulunduğunu hatırlatarak "Bu yanlıştan hemen" dönülmesi çağrısıyla birlikte inşaatın başlatılmaması için ise il/ilçe belediyesi ve sivil toplum kuruluşları ile görüşmelere başladıklarını ifade etti. 

İnşaatın planlandığı yerde ishakkuşu ve kır incirkuşu gibi başka türlerinde olduğunu belirten kuş gözlemcileri bir kaç yıl önce Riva'nın üst çayırlarında daha arı kuşu kolonilerinin olduğunu ancak yol ve yapılaşma çalışmaları ile yuva yatıklarının yok edildiğini belirtti. kuş gözlemcileri Riva çayırlarının geç eden kuşlar için  önemli dinlenme ve beslenme yeri olduğunu "Leylek, şahin ve kartal türleri gibi süzülerek uçan kuşların ilkbaharda İstanbul Boğazını rotasında yer alıyor. Boğazı geçmeden önce alana dinlenmek ve beslenmek için iniyorlar. Sonbaharda ise tersine göçte, İstanbul Boğazı-Riva rotasını kullanıyorlar.  Hele binlerce leyleğin Riva alt çayırlarına ve tarlalara inip geceyi geçirmeleri Riva’nın kuşlar için ne kadar önemli olduğunun kanıtı." dedi.

Çoğunlukla gece göç eden ötücü ve kıyı kuşları da Riva kumulları ve çayırlarına indiklerini söyleyen kuş gözlemcileri söz konusu beldenin önemini şu sözlerle anlattı:

 "İlkbaharda ise Afrika’dan gelip Türkiye’den geçerken bu rotayı kullanan ötücüler beslenip vücutlarındaki yağ oranını artırdıktan sonra kuzey doğru uçarak Karadeniz’i aşıyorlar. Riva kuşlar için çok çok önemli bir alan. Adeta ekosistemler birliği diyebileceğimiz beldede, çayırlar, dere, kumullar, orman, deniz gibi sistemler, çok farklı kuşları kendine çekiyor. Üstelik konut ve otomobil yolların artmasıyla kuşların rota değiştirmeleri kesinlikle söz konusu değil. Çünkü başka seçenekleri yok.

 Riva’da sadece, göç sırasında alanı konaklama ve beslenme amaçlı gelen göçmen kuşlar değil yerli kuş türleriyle, kışı geçirmek için gelen kış göçmeni, yazın üremek için gelen yaz göçmeni kuş türleri bulunmakta. Nadir ve rastlantısal türlerin Riva’da olması İstanbullu kuşçuları yanı sıra Türkiye’nin her yerinden kuşçuları alana çekiyor. Sağlık Turizmi ile öne çıkmaya başlayan İstanbul kuş gözlem turizmi ile de öne çıkabilir. Dünyada kuş gözlemci ve fotoğrafçıları kişi başı fazla para bırakan turistlerdir.

İnşaat şirketlerinin ve belediyeleri duyarlı olmaya davet ediyoruz. Arı kuşlarını ve yavrularının yaşam hakkını sonunda kadar koruyacağız."

Riva'da göç ve yuva zamanı inşaat çalışmaları durdurulsun çağrısı

Turizm beldelerinde yaz sezonu boyunca uygulanan inşaat yasağı gibi, Riva’da göç ve yuva zamanı yapı ve yol inşaat çalışmalarının ilkbahar ve yaz döneminde durdurulması gerektiğini söyleyen kuş gözlemcileri İl ve ilçe belediyelerin meclislerinde bu kararı geçirilerek, uygulaması denetlenirse kuşların yaşam hakkı korunmuş olacağını belirtti. 

İnşaat şirketleri konutları doğa ve kuşlarla komşu olacaksınız diye pazarladıklarını hatırlatan kuş gözlemcileri,  "Reklamlarında vurguladıkları Riva doğası ve kuşlarının varlığını sürdürebilmeleri için başta inşaat olmak üzere alanda faaliyete geçecek tüm şirketlerin çaba harcamaları ve sivil toplu örgütleri ve yaban hayatı uzmanlarının çalışmalarını dikkate almaları gerekiyor. Sadece inşaat ara vermek değil, yapılaşma ve şehirleşmenin yaratacağı olumsuzları daha inşaat aşamasındayken sürdürülebilir, kuş ve doğa dostu yapmaları önem taşıyor. Kuşlar için bina cephelerinin gece aydınlatılmaması, yeni yapılarda ayna camlar kullanılmaması, daha fazla yeşil alan bırakmaları, göletler yaprak, uygun peysaj yapılarak kuşlara da yaşam alanı bırakmaları gerekiyor. Riva’da sokak ve site aydınlatmalarının alçakta yapılıp göğü değil yeri aydınlatmasının sağlanması bile kuş göçü için çok önemli." ifadelerini kullandı. 

"Yetkilileri, projeyi yeniden değerlendirmeye ve alternatif çözümler üretmeye davet ediyoruz"

İlgili kurum ve yönetimlere  "Kuşların göçleri sırasında karşılaşabilecekleri sorunlar göz önünde bulundurularak koruma faaliyetlerinin gerçekleştirilmesini istiyoruz."  sözleriyle "alternatif çözümler bulunması" için çağrı yapan kuş gözlemcilerinin konu hakkında yayımladıkları basın açıklaması kısaca şöyle:

"Yol projesi, yalnızca kuşların değil, aynı zamanda bölgedeki diğer canlı türlerinin yaşam alanlarını da tahrip edecek, ekosistemin dengesi ciddi şekilde bozulacaktır. Özellikle göçmen kuşlar için kritik bir durak noktası olan Riva, bu yol inşaatı ile kuşların göç yollarını ve üreme alanlarını kaybetme riskiyle karşı karşıyadır.

Unutulmamalıdır ki, biyolojik çeşitliliğin korunması, yalnızca doğal yaşamı değil, insan hayatını da doğrudan etkileyen bir öneme sahiptir. Doğal alanların yok edilmesi, uzun vadede ekosistem hizmetlerinin kaybına ve çevresel problemlerin artmasına neden olacaktır. Bu nedenle, Riva gibi benzersiz ve değerli doğal alanların korunması, hepimizin ortak sorumluluğudur.

Bizler, doğayı ve biyolojik çeşitliliği koruma bilinciyle hareket eden bireyler olarak, Riva'da yapılması planlanan yol projesine karşı olduğumuzu bildirir ve yetkilileri, bu projeyi yeniden değerlendirmeye ve alternatif çözümler üretmeye davet ediyoruz.

Doğal yaşam alanlarımızın korunması için tüm kamuoyunu ve yetkilileri duyarlı olmaya ve harekete geçmeye çağırıyoruz."