İnternette iletişimin vazgeçilmez parçalarından biri konuşma içinde kullanılan semboller ya da diğer adları ile 'emoticon'lar. Bu semboller ile her türlü duyguyu ya da ruh halini karşı tarafa aktarabilmek mümkün.
Forbes dergisinde geçen yıl yayımlanan bir makalede, ABD’de sanal ortamdaki yazışmalarda yüzde 97 oranında kısaltma ve semboller kullanılırken, gerçek kelimelere ise sadece yüzde 7 oranında yer verildiği belirtildi. Şu an internette kullanılan emoticon ve kısaltmaların sayısını net olarak tahmin etmek imkânsız, çünkü her geçen gün listeye yenisi ekleniyor.
Hürriyet.com.tr'den Aslı Barış'ın haberine göre LOL, OMG gibi kısaltmalara verilen genel tabir olan ‘acronym’ kelimesi 1943’te bilgisayar devi Bell’in laboratuvarlarında, teknik terimleri anlatmak için yaratıldı. Kısaltmalardan faklı olan, ve numara ve diğer sembollerin kullanımı ile yapılan ‘emoticon’ların ise tahminlerin aksine, sanal ortamdaki sohbet odalarında değil, Abraham Lincoln’ün 1862’de yaptığı bir konuşmanın metninde yer aldığı öne sürülüyor. Başkanın konuşmasının sonunda kullanılan ‘;)’ işareti, kalabalığın gülüp, alkışlaması için verilen bir boşluğu tasvir ediyordu. Ancak işaretin yazım yanlışı olup olmadığı konusunda çeşitli iddialar var.
En çok kullanılan sembollerden olan "gülen/ ağlayan surat" ikonlarının yaratıcısı, bilişim uzmanı Scott Fahlman. Fahlman, 1982’de Carnegie Mellon Üniversitesi Bilişim Bölümü’ne yazdığı dilekçede mutluluk ve üzüntü hisleri için ‘:)’ ve ‘:(‘ sembollerinin kullanmasını önermişti.
Ancak bu sembol ve kısaltmaları kullanmanın da bir yolu, yordamı var. Örneğin kısaltma kullanırken ‘büyük harf’ butonunu açık kullanmak, ‘bağırmak’ olarak algılanıyor. Ya da dostça algılanmak istediğinizde kısaltmalarda birden fazla harf (mesela hey! değil heeeeeyyyyy) kullanmak şart. Hissin daha kuvvetli anlatımı ise parantezlerle sağlanıyor. Resmi bir tebrik için:) yeterliyken, coşku ‘:)))))))’ biçiminde ifade ediliyor.
Sık kullanılan Türkçe kısaltmalar:
slm: Selam
mrb: Merhaba
tmm: Tamam
kib: Kendine iyi bak
nbr: Ne haber?
aeo: Allah’a emanet ol
bye: Güle güle
e: Evet
h: Hayır
nzm: Ne zaman?
bgn: Bugün
yrn: Yarın
ltfn: Lütfen
tşk: Teşekkür ederim
tbr: Tebrikler
ss: Seni seviyorum
nrd: Neredesin
grş: Görüşürüz
inş: İnşallah
Hg: Hayırlı günler
Abv: Allah belanı versin
Yeni bir iletişim dili"
Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Şükrü Halûk Akalın
Kısaltmalar, işaretler dilin bir başka boyutudur. En az çaba kuralı gereği duygularımızı, düşüncelerimizi en kısa yoldan nasıl ifade edebiliyorsak onları kullanırız. İnsanlar sevinci uzun cümlelerle belirtmektense bir gülücük işaretiyle pek çok şeyi anlatıyor. Bu, yeni bir iletişim dilidir. TDK Türkçe Sözlük’ün 11. baskısında işaretlerin bir bölümüne yer vermek istedik. O dönemde 171 işaret vardı, bunların Türkçedeki kullanım biçimini, sıklığını belirlemek gerekiyordu. Ama çalışmayı bitiremedik, bu yüzden işaretler sözlüğe ve Yazım Kılavuzu’na alınamadı. Ama çalışmamız sürüyor. Bilişime kapılarını kapatan diller yok olmaya mahkûmdur.
Bahçeşehir Üniversitesi Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Burçe Çelik
Kullanıcılar internette yeni bir dil oluşturdu. Emoticonlar, kısaltmaların amacı, daha hızlı ve kolay iletişim yaratmak. İnternet kullanıcısının ya da cep telefonu kullanıcısının hep sürekli sosyal çevresiyle bağlı kalmak ama öte yandan iletişim kurma k için fazla zaman harcamamak gibi bir arzusu var. O nedenle, en hızlı ve kolay nasıl iletişim kuracaksa o yöntemi buluyor, paylaşıyor, belli bir toplumsallık üretildiğinde de artık o internetin dili oluyor. Emoticonların evrensel anlamları var. Ama her kültürde her toplumsal yapıda emoticonları kullanmanın farklı kültürel kodları da olabilir, her ne kadar anlamları benzer veya aynı olsa da.
İstanbul Bilgi Üniversitesi Medya Bölümü Başkanı Prof. Dr. Aslı Tunç
Dijital dünya kendi hız mantığı ve dinamizmi çerçevesinde kendi iletişim kodlarını da dayatıyor. Kısa, anlıksal ve muğlaklığa tahammülü olmayan bu semboller bütünü genç kuşak arasındaki iletişimi kolaylaştırıyor. Dünyada milyonlarca genç sevgilerini kalple, gülmelerini smiley ile ifade ediyor. Kent yaşamının koşuşturması, akıllı telefonların yaygınlaşması, 21. yüzyıl insanının sabırsızlığı, küreselleşmenin dayattığı ortak dil arayışı, uzun, derinlikli ve daha soyut bir iletişim formatını kabul etmiyor. Böylece her dilin barındırdığı ve dili zenginleştiren sayısız sıfata veda etme zamanı yaklaşıyor korkarım:(
